Yaşam Aküsü 1

[fsirin]

Ynt: Yaşam Aküsü 1

Akülerin doluluk durumuna göre şarj süresinin zamanla doğru orantısal olmadığı diğer başlıklarda paylaşılmış. Ancak burada 220v elektrik ve redresörle elde edilen değerler paylaşılmış. Peki alternatörden şarj duurmunda bu süreç nasıl işliyor?
1/10 gibi tavsiye edilen ve 3/10 gibi üst akım sınırlamalarından bahsedilmiş. Yanlış anlamadıysam bu 150A akü için 15A tavsiye edilen ve 45A üst sınır değeri midir?
Peki benim alternatörüm 55A veriyorsa nasıl olacak? Araçlarda bunu düzenleyen ayrı bir sistem mi var?


Alternatörde akıllı bir ünite yok. Konjektör adlı elemanla sabit çıkış gerilimi elde edilir. Bu da 13.8 ile 14.4V arasındaki bir değerde oluyor. Bahsettiğimiz 1/10 ve 3/10 değerleri genel kabullerdir ama asıl akü üreticinin varsa önerisini dikkate almak lazım. Alternatörle şarj ederken akünün çektiği akımı sınırlayan herhangi bir sistem yok. Akü ne çekiyorsa, o akımla şarj olur. Aküler de boşken yüksek akım, doldukça azalan bir akım çekerler. Alternatörden çok yüksek akım çekilmesi durumunda diyotlar aşırı ısınır ve arızalanabilir.
Zamana göre değişken bir akımla sarj olduğu için akü boşken daha hızlı dolar ama akü doldukça birim zamana göre daha yavaş dolar.

Sorularım mutlaka konuyu iyi bilenleri için cahilce gelecektir ama, çok kaba bir hesapla saatte 55A kapasiteli bir alternatörden radyo-teyp, ıvır zıvır gibi küçük kayıpları düştükten sonra (aracın motorunda elektrik tüketecek başkaca donanım yok) (en yüksek tüketim ortalama 1,9A/h ile buzdolabım) 150A lik bir aküyü 3 saatlik bir yolculuk ile doldurabileceğimi düşünmekteydim. Kazın ayağı öyle değil mi acaba? 3 saatte en azından 12voltun altına düştüğü durumlardan %80 doluluk seviyelerine dahi çıkaramaz mıyım?

Aslında dediğin mümkün. Bu sürede dolması şarj akımına bağlı. Birkaç yıl önce akü kapasite belirleme test cihazı yapmıştım. Elimde detaylı katalog var. Katalogdan baktığım kadarıyla eğer akü 3.5xI10 akımı çekerse yani kapasitesinin %35 kadar akımla ve 13.5 V altında şarj edilirse, 3 saatte boş akü %80 seviyesine çıkar. Bu şarj akımı %40 olursa 2.5 saatte %80 olur. Ama bu değerler akü için sağlıklı şarj değerleri değil. Ancak alternatörde akım sınırlama olmadığından bu değerlerden fazla bile akım çekiyor olabilir. Şarj akımı ancak bir ampermetreyle takip edilebilir.

Genel kullanım şeklim 2-3 günlük konaklamalarda aküyü sonuna kadar kullanıp yolda şarj etme şeklinde olacaktır bundan eminim. Bu şekilde akü ömrünü kısaltacağımın da bilincindeyim ama yaşam aküsünü randımanlı olarak kullanabilmek için mutlaka arada elektrik almam mı gerekecek?

Elektrik almak şart değil ama elektrik varken, elektrik almak, akünüzün ömrünü uzatır. Kamptan ayrıldığınızda akünüzün dolu olduğuna emin olursunuz.

Diğer sorun jel akülerin 13,8 volt ile şarj edilmesi tavsiyesi ve alternatörün bildiğim kadarıyla 14,4 volt vermesi. Bu durum ciddi sorun teşkil eder mi?

Jel akü işinden vazgeçsem mi acaba?
Jel akülerin 13.8V ile şarj edilmesi isteği aslında yüksek akımla şarjın riskinden korunmak içindir diye düşünüyorum. 13.8V altında akü için herhangi bir akım sınırlamaya gerek yoktur. Ama 14.4V gibi bir değerde akü çiddi akımlarla şarj oluyor olabilir. Bu da jel aküde hasara neden olabilir. Şarj geriliminiz yüksekse konjektörü değiştirerek şarj gerilimini daha düşük tutmak mümkün. Kablolarda da bir gerilim düşümü olduğunu hesaba katarak akünüz üzerindeki gerilimi ölçün. 14.4V'un verdiği yüksek şarj akımından jel aküyü korumak için araya akü izolatörü adıyla satılan diyot da konulabilir. Bu diyotta genel olarak 0.7V gerilim düşümü olur. Kablolarda gerilim düşümü yoksa bile akünüze gelen gerilim 13.7V'a düşer.

Aşağıda daha önce forumda yazdığım katalog veri derlemesi de akım, gerilim ve akü doluluğuna göre şarj süresini veriyor.

Sarj konusunu toparlamak gerekirse;
Aküler için üreticisi farklı bir şekilde belirtilmemişse kapasitesinin 1/10 değerindeki bir akımla doldurulması önerilir. Birçaok üreticinin belirttiği şarj akımı için sınır değeri ise 3/10 değeridir. Bunun üzerindeki akımlar aküde kalıcı hasar meydana getirebilir. Yani 150Ah akü için önerilen 15A sınır değeri ise 45A değerindedir. Akü üreticisinin tavsiye ettiği değer varsa öncelikle o değer kullanılmalıdır. Boş bir aküye verilen akım uyguladığınız gerilimle orantılıdır. Önerilen şarj akımını aşmayacak bir gerilimde sarj edilmelidir. Akım sınırlamalı bir şarj cihazıyla bu sağlanabilir. Akım sınırlamalı veya otomatik bir şarj cihazı kullanımıyorsanız; aşırı şarj akımından korunmak için, 13.8V ile başlayıp akım azaldıkça kontrollü olarak gerilimi yükselterek 14.4V uygulamak olabilir. 14.4V altında akım %3 değerine indiğinde şarj tamamlanmış kabul edilir. Bundan sonra gerilimi 13.8V'a düşürüp, 13.8V gerilim altında sürekli tutabilirsiniz. En hızılı şarj yöntemi budur.
Bir akü üreticisininin verdiği bilgiye göre;
%50 doluluktaki akü 13.5V ve 2/10 akımda 2.5 saatte %80 dolar.
%50 doluluktaki akü 13.5V ve 2/10 akımda 6.7 saatte %100 dolar.
%00 doluluktaki akü 13.5V ve 2/10 akımda 13 saatte %100 dolar.
%00 doluluktaki akü 14.1V ve 2/10 akımda 10 saatte %100 dolar.

Yani açıklamak gerekirse; Boş akü 13.5V ve 2/10 akım sınırlamasıyla şarj edilirken 6.3 saatte %50 doluluğa ulaşır.
Bundan 2.5 sonra yani başlangıçtan 8.8 saat sonra %80 doluluğa ulaşır.
Bundan da 4.2 saat sonra yani başlangıçtan 13 saat sonra %100 doluluğa ulaşır.
Sarj gerilimini, aynı akımda 14.1V gerilime çıkartırsak, 13 saat yerine 10 saatte şarj olur.

Buradaki 13.5V altında 13 saatte %20 akım altında dolarken, %15 akımda 15 saat, %10 akımda ise 18.5 saat olur.

 

[insel]

Ynt: Yaşam Aküsü 1

Selam, Motor çalışırken 2 akü de alternatörden besleneceğinden, yaşam aküsü daha yüksek ve boş olsa da ana aküyü boşaltmaz. Yanlışsam düzeltin lütfen. Her 2 akü de alternatörden şarj olmaya başlar fakat alternatör zorlanır ve sürekli başına bu gelirse ömrü kısalmaya başlar. o yüzden aküleri teker teker doldurmak daha sağlıklı. Ben both şalter öneririm. dediğin gibi yarım saat sonra şalteri çevirip yaşam aküsü devreye sokmak daha sağlıklı. Hatta ben, bu aküler birbirine hiç bağlamadan alternatörden ayrı ayrı nasıl şarj ederim diye düşünüyorum.
Yani şöyle; ilk olarak ana akü şarj olur. Daha sonra bir şalter çevrilir veya düğmeye basılır. Ana akü devreden çıkar, yaşam aküsü devreye girer ve artık yaşam aküsü aracın ana aküsü olmuştur. Araç bütün ihtiyaçlarını yaşam aküsünden karşılar ve yaşam aküsü bu sırada şarj olur. Böylece ana akü ile yaşam aküsü hiç birbirleriyle tanışmazlar. Ferhat Bey böyle birşey mümkünmü?

Ben röleye sıcak bakmıyorum, bozulabilecek herşeyin sayısını azaltmak lazım. Birşey olmaz demeyin oluyor.
İnsel T2'sine yaşam aküsü bağlarken both şalter tavsiyeme uymayıp röle taktırmıştı. Sanırım bus buluşmasındaydı, röle bozulmuş ve yol boyunca o yaşam aküsünün şarj ettiğini zannederken akü hiç şarj olmamış. Gece içkiler içildi, şarkılar söylendi, yatma vaki geldi. 1000m yüksekte yayla ayazında , İnsel'in webasto gecenin ortasında durdu, şalter olmadığı için ana aküyü devreye sokup ondan da yararlanma şansı olmamdı, eşi ve ufaklıkla soğukta perişan olmuşlardı ve sanırım dayanamayıp sabaha karşı gitmişlerdi. Belki bu eziyetli anısını kendisi anlatır. Manual şalter bu tip riskleri ortadan kaldırıyor.

Başka birşey de akü büyüklükleri ve alternatör kuvveti ile ilgili; Alternatörün kapasitesi, sahip olduğumuz aküleri mantıklı süreler içinde doldurabilecek şekilde olmalı, ya da aküler alternatörün gücüne göre, mantıklı süreler içinde dolabilecek büyüklükte seçilmeli.

Örn: 55 amperlik bir alternatöre 60 amperlik ana akü , 200 amperlik yaşam aküsü bağlamış olalım. Bu büyük yaşam aküsü tamamen boşaldığında 55 amperlik alternatörün aküyü doldurması 10 saatten fazla sürer. Araç 2. kez durduğunda akü hala dolmamıştır. Voltajı düşüktür. Bu sebeple kullanılacak elektrikli aletler çalışabilmek için aküden daha fazla akım çeker. Ve aküyü daha çabuk boşaltır.
elektrikli alet olarak 75 wattlık komressörlü buzdolabı düşünelim. Akünün tam dolmadığını .voltajın 12.3 V olduğu varsayalım.
Buzdolabı 75W/12.3V=6.1A akım çeker. Eğer Daha ufak bir akü tam dolmuş olsaydı 75/12.8=5.85A akım çekecekti, gibi...

Yok yok oyle olmadi. Senin oyle kalmis aklinda. Ben yaylada buzdolabini acik unutmusum. Gece bilmem kacta aku resmen bitti. Role dert degil. Bir yedek tasimak sorunu cozer kanaatimce. Cok sanssiz bir geceydi gercekten. Gece kiz usutecek diye cok korkmus gecemiz mahfolmustu.
Simdi tedbirliyim. Bir tane ana akuden kablo cekerek isiticinin girisine kadar getirdim. Ucunada fis taktim aku biterse ona gecirebilecegim. Daha olmazsa bir aku daha yerlestirebilir 120 ampere gucumu yukseltebilirim. Zaten isitici kendini kapattiginda marsa basacak kadar enerji icerde birakiyor. İsitici calismazken icerideki her turlu 12 volt canavar gibi calisiyordu.
Tek ihtiyacim cakmaktan calisan aku olcer bir alet.

http://www.gowesty.com/ec_view_details.php?id=3310

 

[bartek]

Ynt: Yaşam Aküsü 1

Yaşam aküsünden memnun olanlar veya olmayanlar tipi ve markasını bildirirse faydalı olabilir diye düşünüyorum.
Ben Exide jel aküyü bir sene sorunsuz kullandıktan sonra bir defa yaptığım hata sonucu öldü. 12 saat gibi yol alırken akü şarj etmemiş, ben de nasılsa şarj oluyor diye buzdolabı tam gaz çalıştırmış, 12V ısıtıcı da kahve filan yapmıştım. Sonuçta akü voltajı 10.5 Volta düştü bir daha amper kabul etmiyor. Akücülere götürdüm, onlar da şarj edemedi. Ya tutarsa diye desulfator kullanacağım malzemeleri bulursam.

Aklımda kalan bir tek Doğan Bey'in şimdilik önerdiği Hankook 105 amper derin şarj aküsü var.

 

[yayiyayayu]

Ynt: Yaşam Aküsü 1

Yaşam aküsünden memnun olanlar veya olmayanlar tipi ve markasını bildirirse faydalı olabilir diye düşünüyorum.
Ben Exide jel aküyü bir sene sorunsuz kullandıktan sonra bir defa yaptığım hata sonucu öldü. 12 saat gibi yol alırken akü şarj etmemiş, ben de nasılsa şarj oluyor diye buzdolabı tam gaz çalıştırmış, 12V ısıtıcı da kahve filan yapmıştım. Sonuçta akü voltajı 10.5 Volta düştü bir daha amper kabul etmiyor. Akücülere götürdüm, onlar da şarj edemedi. Ya tutarsa diye desulfator kullanacağım malzemeleri bulursam.

Aklımda kalan bir tek Doğan Bey'in şimdilik önerdiği Hankook 105 amper derin şarj aküsü var.

Sayın bartek merhaba
öncelikle geçmiş olsun diyorum ben 225 amper zinoxgreenjel akü aldım bu sezon kullandım aküden çok memnunum herhangi bir sıkıntı yaşamadım görüşmek üzere

 

[fsirin]

Ynt: Yaşam Aküsü 1

Yaşam aküsünden memnun olanlar veya olmayanlar tipi ve markasını bildirirse faydalı olabilir diye düşünüyorum.
Ben Exide jel aküyü bir sene sorunsuz kullandıktan sonra bir defa yaptığım hata sonucu öldü. 12 saat gibi yol alırken akü şarj etmemiş, ben de nasılsa şarj oluyor diye buzdolabı tam gaz çalıştırmış, 12V ısıtıcı da kahve filan yapmıştım. Sonuçta akü voltajı 10.5 Volta düştü bir daha amper kabul etmiyor. Akücülere götürdüm, onlar da şarj edemedi. Ya tutarsa diye desulfator kullanacağım malzemeleri bulursam.

Aklımda kalan bir tek Doğan Bey'in şimdilik önerdiği Hankook 105 amper derin şarj aküsü var.

Geçmiş olsun. Aslında 10.5V'a düşmekle akünün bozulmaması lazım. Daha düşük gerimlerde uzun süreler kaldığında bozulurlar. Ben birkaç defa 10V un altına (yine kazayla veya ihmalle) düşürdüm. 3 yıldır sorunsuz kullanıyorum. Benimki stasyoner akü. Bildiğim kadarıyla AGM aküler hem daha uygun fiyatlıdır hem de daha dayanıklıdır.

 

[theta]

Ynt: Yaşam Aküsü 1

Sn. Bartek,
akünüz kapaklarını açıp plakaları görebileceğiniz tip mi?
Eğer öyle ise plakaların yüzeylerine bakın; sülftlanma olduysa plakalar beyaz, sanki hafifçe boya püskürtülmüş gibi görünüyor.
Sorun buysa desülfatör işe yarar.
Parçalar karaköy de var; en zor bulunan mosfet, hızlı diyot ve 750mH bobindi.
Turus elektronik ten temin ettim ben.

Kolay gelsin...

 

[EvliyaCelebi2]

Ynt: Yaşam Aküsü 1

Selamlar,

2006 sonrasi Ducatoların sarj dinamosu 150A diye biliyorum.

1-Bu durumda %50 si bos yalnizca yeni bir 100A yasam aküsünü a) %80 ve b) % 100 doldurmak icin, degiskenler (kablo boy ve kalinligi ,isi , motor 900 devir siniri, v.s.) haric gündüz, farsiz ve yasam baglantilari kapalı sekilde ortalama ne kadar zaman yol almak gerekir ?

2-Akülerin lineer olarak dolup, dolmamalari hakkinda kaideler nelerdir ?

Cevaplarınıza simdiden tesekkürler.

Not. a) Harf karakterleri icin özür dilerim daha bir türlü türkce yükleme yapamadım.
b) Sizleri ``hosbuldum``.

 

[orsaalabanda]

Ynt: Yaşam Aküsü 1

Selamlar,

2006 sonrasi Ducatoların sarj dinamosu 150A diye biliyorum.

1-Bu durumda %50 si bos yalnizca yeni bir 100A yasam aküsünü a) %80 ve b) % 100 doldurmak icin, degiskenler (kablo boy ve kalinligi ,isi , motor 900 devir siniri, v.s.) haric gündüz, farsiz ve yasam baglantilari kapalı sekilde ortalama ne kadar zaman yol almak gerekir ?

2-Akülerin lineer olarak dolup, dolmamalari hakkinda kaideler nelerdir ?

Cevaplarınıza simdiden tesekkürler.

Not. a) Harf karakterleri icin özür dilerim daha bir türlü türkce yükleme yapamadım.
b) Sizleri ``hosbuldum``.

Mesut bey, forumumuza hoş geldiniz. Yanıt için biraz geç kalmışız ama siz de çok kazık sormuşsunuz. O konuları işlemedik henüz.

Bir akü üreticisininin verdiği bilgiye göre;
%50 doluluktaki akü 13.5V ve 2/10 akımda 2.5 saatte %80 dolar.
%50 doluluktaki akü 13.5V ve 2/10 akımda 6.7 saatte %100 dolar.

Yukarıdaki satırlar aşağı yukarı sorunuzun yanıtı gibi görünüyor. Ama akülerin neden doğrusal olarak dolmadıkları konusunda benim de yeterli teknik bilgim yok. Alternatörden ayrı olarak akım kısıtlayıcı bir aparat mı var, yoksa fizik kuralı olarak akünün kendi karekteristiği nedeniyle mi akım kısıtlanıyor, akım kısıtlanmasa bile akü ancak o kadarını mı alıyor, bunlar benim de merak ettiğim konular?...

Havuz problemleri ile büyümüş bir nesil olarak yarısı bir saatte dolarsa tümü iki saatte dolar diyebilmeyi çok isterdim Fazlasına benm de kafam çalışmıyor.

 

[EvliyaCelebi2]

Ynt: Yaşam Aküsü 1

Sayin Cem bey,

Cevabiniza tekrar tesekkürler.

1. sorumun b) maddesi ile ilgili bir düzeltme yapmak istiyorum.
Reimo nun 2010 yili katologundan edindigim bilgi üzerine; jel ve AGM aküleri yalnizca sarj dinamosu üzerinden %100 dolamazmis.
Bu durumda söylenilen sanirim starter aküleri icin gecerli.


Selamlar.

 

[orsaalabanda]

Ynt: Yaşam Aküsü 1

Pratikte deneyimlemek ile teori bir çok konuda kesişmiyor zaten Pratik kullanımda 220 volt elektrik ve redresör ile şarj edilse bile akü bir yandan şarj olurken diğer yandan aküden akım çekilmekte. Anlık yüklenmeler (buzdolabı morotunun kalkış anında çektiği akım gibi) nedeniyle sanırım pratikte hiç bir zaman %100 doldurabilmek mümkün değil.

Teoride 14 -15 volt'ların görülmesi gerekirken, aracım sürekli 220 volt elektriğe bağlı olsa bile buzdolabı çalışırken 13,7 - 13,8 voltların üzerini göremiyorum. Üstelik güneş panelim de var. 12 voltun altına inmiş akü için ise (tahmin ettiğim %70 - %80 doluluk oranı) yeniden 13,5 volt ve üzeri değerleri görebilmek için alternatörden şarjın kesinlikle daha hızlı olduğunu söyleyebilirim. Bunun için 1,5 - 2 saatlik yolculuk yeterli oluyor.

Fikir olması ve kıyaslama açısından 120 amp. jel yaşam aküm, 100 watt solar panelim, waeco 12 volt buzdolabım ve 10 Amp akım kısıtlamalı akıllı şarj cihazım var.

 

[taiga]

Ynt: Yaşam Aküsü 1

Anlaşılan ilk durağım bu topik olacak...

 

[bartek]

Ynt: Yaşam Aküsü 1

Haldun Hocam, ben yerli jel akü zinox aldım. Ama hala kullanamadım. O nedenle performansı hakkında bilgi şu an veremiyorum. 2-3 defa deneyince fikirlerimi bildiririm.

 

[rtulun]

Ynt: Yaşam Aküsü 1

dostlar, forumu okurken biryerlerde "akü asit gazlarının kesinlikle içeriye verilmemesinden" bahsediliyordu,kullanılan yaşam akülerinde böyle tehlike varmı? zira yapılan karavanlarda aküleri
karavan içinde görüyorum.

 

[theta]

Ynt: Yaşam Aküsü 1

Rıfat Bey, bildiğim kadarıyla akülerden şarj sırasında hidrojen gazı çıkıyor, zehirli değil ama yanıcı olduğu için tehlike oluşturabilir birikirse.
Daha sorunlu olabilecek konu elektrolitin taşması. Asit çözeltisi olduğundan sorun yaratabilir. Bunun için sıvı elektrolitli akülerde bir çıkış oluyor ve küçük PVC bir boruyla dışarıya bir bağlantı yapılıyor...

 

[atiladi]

Ynt: Yaşam Aküsü 1

Aküler içindeki elektrolitlere göre 4 grupdur;

1) Sulu klasik kurşun asitli, gaz çıkşlı starter marş aküleri, arabalarda marş basmak için kullanılan sıradan ucuz, merdiven altı markalar dahil, aküler..Bu tip aküler, akülerin kapaklarında bulunan, gaz çıkış deliklerinin sık sık kontrol edilerek açık olmasına dikkat edilmelidir. Bu deliklerin tıkalı olması durumunda içerde sıkışan gaz, akünün patlamasına neden olur, veya soluduğunuz havaya karışırsa sağlık açısından tehlikelidir..Bu tip aküler %100 araçın kabini dışında bir yere monte edilerek kullanılır..Ucuz merdiven altı markaların ağırlıklı tipidir, ucuz akü diye araç dışında montajlanması zaruri kullanılır, traktörlerde,kamyonlarda, kamyonetlerde kullanılır..

2)Tam bakımsız, kapalı tip, su ilavesi istemeyen aküler, bunlarrın dışarı gaz çıkışlarıda yoktur, araç içerisinede tavsiye edilmemekle birlikde montajlanabilir..Kaliteli pahalı akülerdir, lüks arabalarda standart olarak kullanılır...Tüm akü grupları ayrıca kendi içlerinde plaka kalınlıklarına göre kalıte sıralamasına girerler, VRLA, AGM, OPZS gibi kalite tipleri vardır..

3)Kuru tip aküler, yaşam alanında güvenle kullanılabilen akülerdir. kullanım alanları ofislerde kesintisiz güç kaynaklarında, tv ve telefon verici baz istasyonlarında, solar güneş paneli şebekelerinde kullanılır..

4)Marin Jel elektrolitli aküler, yaşam alanında güvenle kullanılabilen akülerdir. sabit ve sürekli aynı voltajı verebilmek için tasarlanmışlardır, teknelerde, karavanlarda, engelli araçlarında, solar güneş paneli şebekelerinde kullanılır...

rtulun, senin soruna gelince, zaten 1.ci grup aküleri ucuz diye karavanda kapalı alanda kullanmayacağın için içeri gaz çıkışı diye birşeyde olmayacağından, diğer grupları yaşam aküsü olarak kullanabilirsin..Ben illa ucuz diye 1.ci grubu kullanacağım diyenler, araç içinde yapacağı kapalı ve kapağı izolasyonlu bir kutu yaparak, kutudanda araç dışına bir delik açıp kutunun içindeki havayı-aküden çıkan gazı sürekli fanla tahliye ederek kullanabilirler.....Ama tercih, ucuzdan pahalıya göre olmamalı, pahalıdan ucuza göre göre olmalı, imkanlar elverdiğince JEL akü kullanılırsa, yatağına bile alıp yatmanda bir mahsur yok...

 

[rtulun]

Ynt: Yaşam Aküsü 1

Rıfat Bey, bildiğim kadarıyla akülerden şarj sırasında hidrojen gazı çıkıyor, zehirli değil ama yanıcı olduğu için tehlike oluşturabilir birikirse.
Daha sorunlu olabilecek konu elektrolitin taşması. Asit çözeltisi olduğundan sorun yaratabilir. Bunun için sıvı elektrolitli akülerde bir çıkış oluyor ve küçük PVC bir boruyla dışarıya bir bağlantı yapılıyor...

serdar bey,yanıtınız için teşekkürler.