Lithium (lifepo4) Aküler Parasını Hak Ediyor Mu- Test

  • Konuyu Başlatan: Konuyu başlatan JantarMantar Tarih:
  • Başlangıç tarihi Yazılan Cevaplar:
  • Cevaplar 410
  • Okunma Sayısı: Görüntüleme 142,944
O kadar karışık anlatmışsınız ki ben bile anlamadım :D

Aynı analojiden devam edersek şöyle diyebiliriz: Lityum'un iç direnci daha düşüktür. Bunu daha büyük çapta boruya benzetelim. Aynı şebekeye bağlı iki musluktan birisi diğerinin 2 katı çapta borulardan geçiyorsa, ikisinin aynı zamanda dolduracağı su miktarı aynı olur mu? Tabi ki daha büyük çaplı borudan aynı basınç altında daha fazla su geçecektir.
Hahahaha, hocam şimdi okuyunca ben de öyle hissettim, ne yapayım 10 dakika düşündüm aklıma başka bir örnek gelmedi, sonuç ortada 🙃 yani demek istedim ki, aynı anda aynı yerde iki farklı madde bulunamaz ya, oradan hareketle, suyun ortama girebilmesi için gazın hacminin küçülmesi gerekir, hangi kaptaki gaz daha fazla küçülür ise o kaba daha fazla su girebilir gibi bir şey işte ama şu da bilinmeli ki, gerçekte gazların genleşme ve sıkıştırılma katsayıları aynıdır.
 


İki değişik analoji için teşekkürler.
Farkı anladım.
Akü iç direnç konusu ilginç bir konu. Örneğin gereğinden büyük akü kullanırsanız marş motorunuza uzun dönemde zarar verirsiniz azalan iç direncten dolayı.
Karavanda yüksek güç çeken ürün olmadığı için ekipmanlara zararı olmaz sanırım lityum akülerin.

Sn.İnce birimden giderseniz hata yapmanız azalır. Gerçi siz de biliyorsunuz.
Konu enerji olduğu için enerji veya güç birimi kullanmak gerçekçi bence de.
 





Örneğin gereğinden büyük akü kullanırsanız marş motorunuza uzun dönemde zarar verirsiniz azalan iç direncten dolayı.
Ben böyle bir şeyi düşünemiyorum. Biraz açıklar mısınız?

Karavanda yüksek güç çeken ürün olmadığı için ekipmanlara zararı olmaz sanırım lityum akülerin.

Yüksek güç çeken ürün olsa da hiçbir şeye zarar olmaz. Dediğim gibi, bahsettiğiniz noktayı anlayamadım.
 

Akülerde genelde piyasada bilinen voltaj 12 yada 24 volt. Dolayısı ile kapasite bu gerilimde sağlayacağı akım kapasitesi ki biz ona batarya Amp/h kapasitedi diyoruz diye biliyoruz. Zaten Volt x Akım Güçü verir. Dolayısı ile konusulanlar aynı aslında. Ha bu arada bana 5 kilo benzin ver derseniz ozgül ağırlıgı yaklasık 0.70 dan hareketle yaklasık 7.6 litre verebilirim 😂😂😂
 

.
Belki ilginizi çeker ?
LFP aküsüne yük sayacı bağlı bir karavancı da klimayı açınca yaşam aküsünden 11Ah çekildiğini görmüş. (Walla displayde Ah yazıldığını ben de gördüm Cerem Cem bey :yum:)

VRLA akülerini LFP akülerle değiştirenlerin kabloları da kalınları ile değiştirmeleri yerinde olmalı..
.
 

Ben böyle bir şeyi düşünemiyorum. Biraz açıklar mısınız?



Yüksek güç çeken ürün olsa da hiçbir şeye zarar olmaz. Dediğim gibi, bahsettiğiniz noktayı anlayamadım.
Sizin anlattığıniz analojide cevabı var esasinda. Nasıl dolum sirasinda aynı basınç altında iki kat geniş boruyla yüksek debi geliyorsa, akü de ekipmanlara aynı basınç altında iki kat geniş boruyla dolum yapar. İki kat derken iç direnci iki kat küçük akü söz konusu ise. Bu fazla debi ya da amper zararlı olabilir.
Şu an bakmadım ama 150 Ah akünün iç direnci 75 Ah den 2 kat düşük olabilir.
Marş motor firmaları kendi ürünleri için izin verdikleri maksimum akü kapasitesini AH olarak bildirilirler.
Bu durumu ama genelde firmaların elektrik mühendislerine anlatamam. Akuden ihtiyaç neyse o çekilir derler. Siz araştırıp anlarsaniz memnun olurum. ;)
 

Marş motor firmaları kendi ürünleri için izin verdikleri maksimum akü kapasitesini AH olarak bildirilirler.

Böyle bir şeyi hiç duymamıştım, tahmin de etmezdim. Bunu bilahare doğrularım.

Fakat yine de bu bilgiyi doğru kabul ederek bir yere varabiliriz: Elektrikli cihazlarda kalkış akımı (demeraj akımı) diye bir kavram vardır. Led de çalıştırsanız minik bir kalkış akımı fazlalığı vardır, motor da çalıştırsanız, elektrikli soba da çalıştırsanız farklı süreler ve miktarlar boyunca fazla akım çekerler. Genel olarak elektrik motorları haricindeki cihazlar, o mühendis arkadaşların da dediği gibi ihtiyacı olanı çeker, akünün büyüklüğünden (Ah ya da Wh değerinden) bağımsızdır.

Ancak marş motorları diğer motor tiplerine de benzemez, farklıdır. Marş motorları "seri bağlı DC motor" tipindedir ve rotor ile stator sargıları birbirlerine seri bağlanmıştır. Bunun avantajı şu ki, kalkış anında rotor durgun olduğu için ters EMK üretemez ve rotor + stator sargısı kısa devre gibi davranarak çok yüksek miktarda akım çeker. Rotor ile stator aynı akımı çektiği için (birbirlerine seri bağlılar, doğal olarak birinden geçecek akım diğerinden de geçiyor), birbirine denk miktarlarda manyetik alan oluştururlar ve çok büyük kalkış torklarına ulaşırlar. Tahmin edeceğiniz gibi marş verme işleminde de çok yüksek torklara ihtiyaç olduğu için bu tipte motor kullanılır.

Kalkış anında seri bağlı DC motorun çekeceği akım, (akünün gerilimi) / (rotorun direnci + statorun direnci + kabloların direnci + akünün iç direnci) olacaktır. Burada, eğer dediğiniz kadar bir fark varsa (tamamen teorik konuşuyorum) akünün iç direnci ile motorun iç direnci birbirine yakınsa, akünün iç direnci sıfıra yaklaştığında motorun çekeceği kalkış akımı 2 katına yaklaşır. Dolayısıyla evet, daha büyük aküde (veya daha farklı tip aküde) daha küçük iç direnç oluşacağı için marş motoru daha canlı basacaktır, fakat daha yüksek akımlar geçmesine dayanamazsa yanacaktır. Yani bir ihtimal, arabanın marş motoru, akünün iç direnci de hesaba katılarak tasarlanmıştır.

Eğer açıklama buysa, araçta kullanacağınız hiçbir cihaz marş motoru kadar ciddi akımlar (benzinlilerde 60-70A, dizellerde 250A) çekmeyeceği için hiç endişe etmeye gerek yoktur. Başka bir deyişle, bağlayacağınız cihazlar ideal kaynaklara göre (kalkış anında istenilen kadar akım verebilecek kaynaklara göre) tasarlanmıştır, o bakımdan yaşam alanına istediğiniz kadar büyük akü koyabilirsiniz.
 



Çok dogal çünkü paralel bağlı dirençler akü kapasitesi ile buyuduğu için eşdeger aküdirenci düşer diye biliyorum
 

Teşekkürler ayrıntılı açıklamanız için. Kalkış anındaki çekilen amper zarar verebilir açıklamanız tam yerine oturdu.
Lityum akulere donebiliriz :smiley:
 


Wh değeri akü kapasitesi belirlemede önemli bir kriterdir ancak karavancılar için pek de öyle değil. Ah ifadesi gayet yeterli. Akünün gerilimini (LiFePO4) biraz yüksek olması akünün Wh değerini biraz yüksek yapıyor tabiki ama karavanımızdaki kaç tüketim aracı bunun farkında. Su pompamıza gelen daha yüksek gerilim onun daha güçlü pompalamasına ve daha yüksek güç tüketmesine neden olur. Elektronik kontrol devresine sahip olmayan led veya klasik akkor aydınlatma sistemleri de. Wh değerinin yüksek olmasından olumlu etkilenenler elektronik devreye sahip dönüştürücüler olacaklardır. 12V çakmağa taktığınız telefon şarjınız daha yüksek gerilim altında daha az akım çekecektir. Yani gücü koruyacaktır.

Kurşun asit akülerde daha önemli kriter akünün kapasitesini veren Ah ifadesinin kaç saatlik tüketimde sağlandığıdır. Bazı akü üreticileri Ah değerini yüksek göstermek için 10 saat yerine 20 saatteki kapasitesini kullanırlar. Daha açıklamak gerekirse 100Ah akünün (C10) 10 saatte 10A verebilir demektir. Bunu (C20) 20 saat olarak vermişlerse 20 saat 5A alabilirsiniz demektir. Siz bu C20 belirtilmiş aküden 10A tüketirseniz 10 saate ulaşmadan akü bitecektir yani 100Ah altında değer alırsınız.
Kurşun asit akülerin iç direncinin yüksek olması nedeniyle, daha yüksek akımlarda kapasite dramatik olarak düşecektir. LiFePO4 akülerde iç direncin düşük olması büyük avantaj olarak ortaya çıkıyor. Olumsuz yanı ise duyarlı yapısı nedeniyle akü üzerinde karmaşık bir şarj kontrole ihtiyaç duyması. Akünü sağlıklı çalışması bu devrenin çalışmasına bağlı.
 




@fsirin, Söylediklerinizin çoğu doğru, fakat bazı noktalarda eksiklik var, şöyle ki:

Su pompamıza gelen daha yüksek gerilim onun daha güçlü pompalamasına ve daha yüksek güç tüketmesine neden olur.

Doğru. Daha fazla akım çeker, daha fazla güç tüketir, daha güçlü pompalar. Fakat bu, pompanın daha fazla enerji çekeceği anlamına gelmez, gelemez. Zira daha güçlü pompalayan pompa, istediğiniz işi daha kısa zamanda yapacaktır. Hemen her cihazın olduğu gibi motorların da optimum güç ürettiği bir aralık vardır, o aralık o bahsettiğimiz farazi pompa için nerededir bilemeyiz, ezbere yorum yapmak çok zor. Pompa örneğinde verimi etkileyen çok fazla parametre var. Fakat genel anlamda yapılan iş 1 litre suyu 1 metreye pompalamaksa 11V ile sürdüğünüz pompa ile 13V ile sürdüğünüz pompa muhtemelen toplamda aynı enerjiyi çekecektir (hatta tahminen 13V ile sürdüğünüzde daha bile az enerji tüketebilir).

Elektronik kontrol devresine sahip olmayan led

Böyle ledler hala var mı bilmiyorum ancak ledlerin karakteristiği gereği akımı sabitlemek için mutlaka aktif olarak akım sınırlayıcı eklenir. Eklenmezse ledin parlaklığı en ufak gerilim değişimlerinden etkilenir ve ömrü ciddi oranda azalabilir. Bu bakımdan, genel olarak konuşursak, basit ledlerin lineer bir devre ile akım sınırlama özelliği vardır, dolayısıyla çektikleri güç çok az değişir. (13V altında çektiği enerji, 12V altında çektiği enerjinin %8 fazlasıdır)

Akım ya da gerilim sınırlayıcılar 2 çeşittir: Lineer ve SMPS olanlar. Lineer olanlar gerilimin fazlasını kendi üzerlerinde düşürerek ayarlı bir direnç gibi davranırlar. Bunu şuna benzetebiliriz: Diyelim duş almak isteyen biri var, ona belli bir debide su gelmesi lazım. Daha fazla gelirse kişi rahatsız olacak, diyelim. Lineer sabitleyiciler suyun hattına paralel bir hat bağlıyorlar ve suyun fazlasını boşa akıtıyorlar. Dolayısıyla fazla gelen su her halükarda harcanıyor, bir kısmı duş için harcanırken kalanı lineer dönüştürücü nedeniyle ziyan oluyor.

SMPS ise şöyle çalışıyor: Duş alacak kişinin yanına bir tane minik su kulesi kuruyor. Suyun seviyesi 3 metreye geldiğinde yeterli basınçla su sağlayabildiğini düşünelim. Şebekeden gelen boruyu bu su kulesine bağlıyor, bir vana ile aç kapa yaparak kontrol ediyor. Suyu açtığında su, su kulesine doluyor, 3 metreyi geçmekteyken suyu kapatıyor, 3 metrenin hemen altına indiğinde suyu açıyor. Böylece tam olarak kullanılması gerektiği kadar su kullanılıyor.

İşte, elektronik dönüştürücülerinizin cinsi bu noktada önemlidir: Eğer led ya da telefon şarjı, fark etmez, 5V 1A tüketiyorsanız, girişte 12V veriyorsanız, lineer dönüştürücü kullandığınızda aslında 12V 1A (12W) tüketirsiniz, SMPS kullandığınızda 5V * 1A = 5W, yani 12V 0.42A çekersiniz. SMPS'in verimi duruma göre değişir ama genellikle ucuzları %89 kabul edebiliriz. MPPT'lerde bu iş ciddiye alınmıştır ve %98'lere kadar ulaşır. Dolayısıyla az önceki 5V 1A örneğinde 12V altında çekeceğiniz akım tam olarak 0.42A değil, verimi de hesaba katarsak 0.42A / %89 = 0.47A olacaktır.

Kurşun asit akülerde daha önemli kriter akünün kapasitesini veren Ah ifadesinin kaç saatlik tüketimde sağlandığıdır.

Lityum akülerde/bataryalarda da böyle kriterler var. (bkz. Calculating the Battery Runtime - Battery University)

1593349704825.png


Aslında atladığımız bir noktaya değindiniz: Üretici batarya kapasitesini hangi C-oranı için veriyor? Bu, aynı kimyaya sahip bataryalar arasında kalite kıyaslaması yapabileceğimiz bir parametredir.

Kavramlar oldukça açık. Yanlış kavram, eski kavram diye bir şey yok, derdimiz ne ise onunla ilgili doğru kavramı kullanmalıyız.
 

Gezenbilir bilgi kaynağını daha iyi bir dizin haline getirebilmek için birkaç rica;
- Arandığında bilgiye kolay ulaşabilmek için farklı bir çok konuyu tek bir başlık altında tartışmak yerine veya konu başlığıyla alakalı olmayan sorularınızla ilgili yeni konu başlıkları açınız.
- Yeni bir konu açarken başlığın konu içeriğiyle ilgili açık ve net bilgi vermesine dikkat ediniz. "Acil Yardım", "Lütfen Bakar mısınız" gibi konu içeriğiyle ilgili bilgi vermeyen başlıklar geç cevap almanıza neden olacağı gibi bilgiye ulaşmayı da zorlaştıracaktır.
- Sorularınızı ve cevaplarınızı, kısaca bildiklerinizi özel mesajla değil tüm forumla paylaşınız. Bildiklerinizi özel mesajla paylaşmak forum genelinde paylaşımda bulunan diğer üyelere haksızlık olduğu gibi forum kültürünün kolektif yapısına da aykırıdır.
- Sadece video veya blog bağlantısı verilerek açılan konuların can sıkıcı olduğunu ve üyeler tarafından hoş karşılanmadığını belirtelim. Lütfen paylaştığınız video veya blogun bağlantısının altına kısa da olsa konu başlığıyla alakalı bilgiler veriniz.

Hep birlikte keyifli forumlar dileriz.


GEZENBİLİR TV

GEZENBİLİR'İ TAKİP EDİN

Forum istatistikleri

Konular
103,662
Mesajlar
1,521,821
Kayıtlı Üye Sayımız
166,519
Kaydolan Son Üyemiz
cagatayuysal

Çevrimiçi üyeler

SON KONULAR



Geri
Üst