Merhabalar, 4 - 5 günlük Duster 4x4 kullanıcısıyım. İşim ise Otomobil ve motosiklet servis ekipmanları yani rot, balans, lift vs. gibi serviste aracınıza müdehale ettikleri her malzemeyi ben satarım ve kurup eğitimlerini veririm. Bu sebeple de öncelikle araçlar hakkında nitelikli bilgi sahibi olmam gerekir ki makinaların araçlar üzerinde nasıl etki gösterebildiğini ustalara anlatabileyim.
Halihazırda aracımın yakıtı ile ilgili bir yorumda bulunmam yanlış olur. Çünkü daha deposu bitmedi ve her şeyden öte 350 km de olan bir aracın yakıt tüketimi kişileri çok yanıltır. Motor aksamları, pistonların silindirlerde kendine yer edinmesi vs. vs. etkenler araca fazla yakıt harcatır. Bu değerler ancak 10.000 km üzerinde gerçek değerlere ulaşır. Ancak şunu söylemeliyim ki, fabrikanın vermiş olduğu bilgiler gerçekçi bilgilerdir. Aynı banttan farklı farklı araç çıkmaz. Hal böyle iken 4x4 Look modundan 60 km/h hızın üzerine çıktığınızda Auto moduna geçer diyorsa birinin geçiyor diğerinin geçmiyor olmaz. Bu ancak sistemsel bir arıza sebebidir. Okuyucularda (Sensör) sorun olabilir, yazılımda sorun olabilir vs. vs. Ama aynı marka ve model araçların hepsinde aynı olur farklılık olmaz. Duster'ların motorları bildiğiniz gibi Reanult 1,5 lt dci motorudur. Şanzuman ve diferansiyel ise Nissan'a aittir. Malumunuz Renault firması Dacia'nın tamamına, Nissan'ın ise belli bir hissesine sahip. (Son durumu bilmiyorum belki tamamını da satın almış olabilirler.) Dünya'da artık üretici firmalar araç üretimlerinde maliyet düşürmek adına kullanılmış, test edilmiş sorunsuz malzemeleri kendi araçlarında kullanabiliyorlar. Misal aynı motoru Mercedes A, B, C ve D serisi 180 D araçlarında kullanıyor. PSA 1.6 dizel motorunu Citroen, Peugeot, Ford, Volvo gibi markalar kullanıyor. Şanzuman, diferansiyel gibi aksamları da aynı şekilde bilindik, sağlamlığı test edilmiş markalardan alabiliyorlar. Bu şu demek oluyor, senede 100000 motor üreteceğine 300000 motor üretiyor, maliyeti düşürmüş oluyor. Üretici firma da bu motorlardan kullandığında ARGE, üretim maliyeti vs. lerden kurtulmuş oluyor.
Gelelim 2WD, Auto ve 4WD Look modlarına. Bir araçta eğer 2WD varsa, şehir içi, uzun yol temiz yol koşullarında bu modda kullanırsanız her ne olursa olsun diğer modlardan daha az yakıt harcarsınız. Çünkü aktarma dışında kalan aksa herhangi bir güç vermediği için motora ekstra bir yük binmediğinden motor daha az güç harcar ve dolayısıyla daha az yakıt harcar. Bu dünyanın her yerinde değişmez bir fizik kuralıdır. Auto modunda kullanıyorsanız Duster için konuşuyorum, orta diferansiyel sürekli devrededir ve gerektiğinde sensörlerden gelen bilgiye göre arka diferansiyele gü vereceğinden bir nebze de olsa ekstra güç harcar. Bu belki 4WD look modu gibi olmaz ama mutlaka harcar çünkü orta diferansiyel devrede olmak zorunda ve bu da güç harcaması demek. Bakın arka diferansiyel devrede değil henüz. 4WD LOOK ise hem orta diferansiyel hem de arka diferansiyel artık devrededir ve orta diferansiyel ön ve arka diferansiyele eşit miktarda güç vererek ön arka farklılığını ortadan kaldırır. Ancak bir teker boşta kaldığında yine de boşta olan tekere daha fazla güç aktarımı yapar olası aks kırılmalarına engel olmak için. Kilitli diferansiyellerde aks kırma sorunu bu sebepledir. Aşırı yükte aks bir noktada kırılır. Duster'da bütün bunlar elektronik sistemle kontrol ediliyor. Okuyucular boşta kalan tekerin dönüş sayısının diğerlerine göre fazla olduğunu algıladığı anda ESP devreye girerek o tekerden gücü azaltıp gücü diğerlerine aktarmaya çalışıyor. Tabii ki bu %100 lük bir durum değil. Eğer bit tekerlek patinaja düşerse burada ASR devreye girerek o tekerleğe fen gücü uygulaıp patinajını engellemeye çalışıyor ve gücü diğer tekerlere vermeye çalışıyor. Bu sayede araç ilerlemeye devam ediyor. (Tavsiyem bu gibi durumda ESP yi devre dışı bırakmanız ve ASR nin tek kalmasını sağlamanız. Daha iyi bir sonuç alacağınızı göreceksiniz. Neden derseniz özelden anlatırım biraz uzun mevzuu..
)
ESP NEDİR?
Bosch'un geliştirdiği ESP, hareket halindeki otomobilin savrulmaması ve kaymaması için sensörler yardımıyla dört tekerliğin dönüşünü sürekli olarak kontrol ediyor, tekerleklerden birisinin devrinin artması durumunda devreye girerek o tekerleğe giden gücü azaltıp tekerleği yavaşlatıyor.
ASR NEDİR?
ASR, araba tekerlerinin patinaj yapmasının önlenmesi amacıyla kurulan bir sistemdir. Bu sistem, aracın patinaj çeken tekerlekteki sensörlerden gelen bilgye göre o tekere üzerindeki fren sistemini kullanarak fren yaptırmasıdır. Bu sayede araç her tekerleğinin normal zemindeolduğunu algılayarak 4 tekere de eşit güç vermeye çalışacaktır.
Aslında neden ESP yi çamurda kapatın dediğimi sanırım yukarıdaki açıklamalardan anlamışsınızdır. Yani birinde aktarma gücünü azaltıyor ki zor durumda istemediğimiz bir olay, diğerinde ise gücü azaltmadan fren yaptırıp ydönüş hızını düşürmeye çalışıyor.
Duster, iyi bir 4 çeker otomobil. Ancak offroad kabiliyeti yüksek bir otomobil. Bakın Offroad aracı değil burada anlaşalım. Offroad kabiliyeti yüksek derken genelde yaklaşma açısı, uzaklaşma açısı, tırmanma kabiliyeti gibi özellikler ön plandadır. Bunun dışında yerden yüksekliği, kilitli diferansiyeller, arazi lastikleri, vinç, snorker, dal kesme çitleri, alt takım korumaları vs. vs. çok ciddi bir donanım gerektiren kabiliyetlerdir ki standart hiç bir araçta bunlar sunulmaz. Tüm bu kabiliyetlere sahip olan araçlar da arazide kalabiliyor, aks, salıncak vs. kırabiliyor. Yani maliyetli bir hobi.
Standart üretilen SUV tarzı araçlarda Duster fiyat ve performans açısından bence oldukça ön plana çıkıyor. Bunu zaten üretildiği tarihten bu güne 2.000.000 (iki milyon) satış adedi de ıspatlıyor. Tabi ki fiyatına göre bir Land Cruiser, Patrol, ML serisi vs. ler ile asla kıyaslanamaz. Ama o kadar parayı da verip o konforu aramak da biraz abes olur.
Bakın Duster'ın yaklaşma, tırmanma ve uzaklaşma açıları ile yerden yüksekliği standart bir çok SUV ve Pick-up tarzı 4 çeker araçtan daha iyi bu da bir gerçek. (yaklaşma açısı 29,3°, rampa açısı 23° ve ayrılma açısı 34,9, yerden en düşük noktasının yüksekliği 21 cm) Bunları hiç offroad donanımı yapılmamış standart SUV veya Pick-up lar ile karşılaştırdığınızda oldukça iyi bir değere sahip olduğunu göreceksiniz.
Demem o ki, herkesin aracı kendine göre en iyisidir bu bir gerçek. Ama fiyat/performans olarak Duster oldukça tercih edilesi bir durumda bana göre.
Konunun özüne gelirsek 2WD konumu her daim daha az yakar diğer modlardan. Bu da fiziksel bir kuraldır. Ama asla 2WD araç ile aynı yakmaz. Çünkü güç gitmese de orada dönen bir şaft, diferansiyel dişlileri, diğer tekerlere gden akslar var. Boştada dönse bunlar da bir miktar güç harcatır. Dolayısıyla GÜÇ = YAKIT denkleminden farklılık olur.
