Merhaba...
ATP nin açılımı : Automatic Transmission Park
Araç park pozisyonunda olduğunu söyliyor. Bu halde çalıştırıp hareket etmeyin diyor.
Burada düz vites kullanan biri olarak çalıştırırken N - Boşa alıp Frende basılı tutup kontak açıp çalıştırmak bana mantıklı gelmesine karşılık genel araştırmada araçların P park modunda çalıştırıldığı söyleniyor.
Aslında ATP ışığı bize aracı güvenli bir şekilde park etiniz mesajı veriyor.
ATP yazısını görmeden aracı terk etmemek gerekiyor ifadesi daha doğru gibi.
Servis neler söyledi?
...............
Otomatik vitesli araçlar P park modunda çalıştırıp frene basıp D moduna alıp hareket ayak frenden çekilip hafıf gaz vererek hareket edildiği yazılıyor.
Dik yokuşlu yollarda aracımızı kaldırmak için, vitesimizi ‘D’ yerine, 1 ya da 2. vites konumunda kullanılması öneriliyor.
Otomatik vites kullanan arkadaşlara veya bilenlere birkaç soru...
Soru 1. Otomatik vitesli araçı düz yolda çalıştırmadan önce P park modunu N boşta moduna alıp çalıştırmak doğru olur mu ?
Soru 2. Yokuşta çalıştırırken araç el frenindeyken, ayak frenine basıp N boşa alıp çalıştırıp D 1 e getirip el frenini indirip frenden çekip gaza basarak hareket etmek doğru olur mu ?
Soru 3. Düzde ve yokuşta P park modunda mı çalıştırıyorsunuz ?
Soru 4. Aşağıdaki ifade doğru mudur ?
"her seferinde arabayı durdururken ‘P’ konumunda vitese yük binmesine engellemek, böylece şanzımanınız rahatlar ve her defasında yük binmesinden dolayı zamanla oluşması muhtemel hasarların önüne geçmek."
........................................................................
Otomatik vites nasıl kullanılır için kısa bir araştırma ve eklemeler...
Bu yazılar öneri ve düzeltmelere açıktır...
1- Trafik lambalarında ve şehir içinde ki yoğun trafikte uzun bekleme sürelerinden dolayı, mutlaka vitesinizi ‘N’ boş moduna alınması öneriliyor. Bazılarıda frende D de kalmanın sakıncası olmadığını söyler. Start stop sistemde N moduna almaya gerek kalmadığını söyleyenlerde var.
2-
Hareket halindeyken ve yokuş inişlerde vitesi ‘N’ boş vites konumuna almayın. Sadece otomatik vitesli araçlar için değil düz vitesli araçlar içinde geçerli öneridir. Yokuş aşağı parak ederken araç P park konumuna getirilip el freni çekili olarak park edilmeli. Tekerlere olası kayma durumuna göre pozisyon verilmelidir.
Düz vitesli araçlara yakıt tasarufu olsun diye yapılan yokuşlarda vitesi boşa alma ve tekrar vitese geçirme bu yöntem tekerlere gücü aktaran
difransiyel kutusundaki aks ve istavroz dişlilerinin sıyrılması ve kırılmasına neden olur. Otomatik vites sistemine ciddi hasarlar verir.
Gelişmiş araçlarda/ elektronik beyinli/ yokuş aşağı inerken motor yakıt sarfiyatını en aza indiriyor. Kısaca riske girip boşta gitmeye gerek yok.
Arada bir boşa alıp tekrar vitese takmanın oluşturduğu problemin nedeni :
Araç boşta 650 devirde çalışır . 80 -90 km hızdaki bir araç 2000- 3000 devirde gider. 650 devirde çalışan motor ile 3000 devirde giden tekerler ve dönen dişlilerin ve bir anda bağlantısını kurmak motor gücünü tekerlere aktaran mekanik sistemlerin aniden aşırı yükle karşı karşıya kalmasına neden olur.
Bu durumda, doğru eşleştirme yapılmaz ise aktarma dişlileri genelde parçalanırlar ve çalışan ve gidemeyen bir araçla hareketsiz ortada kalırsınız (4x4 değilse).
Düz yolda problem olmayabilir ama araç geçişlerinde , virajlarda , dik yokuşlarda boşta gitmek ciddi sorunlar çıkarır.
Yapmak zorunda kaldığımız durumlarda ( Yakıtınız çok az kalmışsa ve inişi çok dik olmayan yerlerde,düz yolda gidiyorsanız benzin istasyonuna kadar ara sıra boşa alarak yakıtı en az kullanmak mümkün. Tabiki bu konuda deneyimli olanlar için...)
Araca zarar vermeden nasıl yapılır? sorusuna öneri yanıt ;
Tarifik kanunlarına göre boşta araç kullanmak yasaktır.
1
. Riski yüksek çözüm. Kesinlikle yapılmaması gerekir. Özellikle dik inişlerde aracı boşta kullanmak büyük tehlike oluşturur.
Araç hızla giderken frende ve el freninde problem olursa yeterince yavaşlatıp vitese geçirilmeyebilir. Araç kontrol dışı sürekli hızlanır . Virajlarda hız ciddi sorun demektir.
Sadece hafif inişli ve düz yollarda fren sistemi sağlam ise mecbur kalındığında 4 lü flaşörler açık olarak.Düşük hızlarda denenebilir .
Boşa almadan önce devir sayısına bakın ( düz vitesli araçta 4. viteste olsun ) , örn. 80 km hız ile giderken devir göstergesi 2500 gösteriyorsa aracı boşa aldığınızda devir 650- 750 ye inecektir. Bir süre boşta gittiniz tekrar vitese almak için hızınızı 80 km ye getirip vitesi de 4 e takıp gaz pedalına 2500 devire çıkıncaya kadar basın ve debreyajı yavaşça bırakın. Genel olarak hangi hızlarda araç kaç devir yapıyor olduğunu bilmek gerekir. Aracın devir sayısı ile motor devir sayısını tam olarak tutturmanız gerekir.
Aksi halde istemediğiniz bir yerde kalırsınız. Yakıttan tasaruf edeyim derken bir yıllık yakıt parasını parça ve tamircilere, taşıyıcılara vermek durumunda kalırsınız. Girdiğiniz tahlike daha da büyük olur.
Ben bu işte ustayım diyenleri çoğu dişlilerini kırdırmış yollarda kalmış ve bu alışkanlığı çoktan bırakmıştır.
Ara sıra boşta gidip arada bir vitese takma sonucunda
genelde difransiyel kutusundaki aks ve istavroz dişlileri parçalanıyor, aks mili kırılıyor. Otomatik vitesli sistemlerde kırılan dişliler ile birlikte otomatik vites sistemi bozuluyormuş.
2. Riski az çözüm;
Aracı boşa aldınız araç duruncaya kadar kontrollü bir hızda gidin.Emniyet şeridinde. Durunca vitese takıp hareket edin. Bunu tekrarlayarak gidebildiğiniz yere kadar gidin.
3. Sıfır risk : Bir yakıt deposunu araçta sürekli dolu bulundurmak.
.......................................................................................................................................................
Otomatik vitesli araçlarda ‘N’ modu , aracın boşta olduğu durumdur. Araç çekilirken veya hareketsiz çalışır durumda iken N boşta konumuna getirilir.
4- Dik yokuşlu yollarda aracımız kaldırmak için, vitesimizi ‘D’ yerine, düşük hız modu slow, D1 ağır mod normal düz vitesli araçlara göre 1 ya da 2. vites konumunda kullanmalıyız.
5-Hareket eden aracı durdurup sonra otomatik vites geçişleri yapılmalı. R- geri gidiş, P-park etme ve N-boşta modları durduktan sonra kullanılmalı.
6- Aracı durdurmak istiyorsak yapacağımız işlem sırası önerisi:
- Aracı fren yaparak durdurmak ve ayak frendeyken el frenini çekmek.
- Daha sonra, ayağınızı frenden çekmeden, vitesinizi ‘N’ boşta konumuna almak.
- P park moduna alıp kontağı kapatmak. ( Soru 5 : N boşta motoru durdurup sonra P parak moduna geçmek de olur mu?)
- ( Düz vitesli araçlarda durma için araç yavaşlayınca frene basıp, boşa alıp ve el freni çekeriz. Motoru kapattıktan sonra vitese takarız. )
