Moğolistan,sibirya Ve Moskova Gezi Notları(03-16.temmuz.2017)

[vata]

Borş çorbası









Geyik eti kızartması









Napolyon milföyü









Sbiten

 

[vata]

15.Temmuz.Cumartesi sabahı otelden erkenden ayrılıp metroya binerek Teatralnaya İstasyonu'ndan kırmızı hatta geçerek dördüncü durak olan Komsomolskaya'da inip burayı fotoğrafladık.Bundan sonra aynı hatla geri dönerek beş durak ilerideki Biblioteka Lenina'da inip 4 numaralı açık mavi hatta bindik ve bir durak sonraki Arbatskaya İstasyonu'nda indik.Burada önce Yeni Arbat Caddesi(=улица Новый Арбат=Ulitsa Novi Arbat)’ni gördükten sonra tarihi 15.yüzyıla kadar dayanan ve bizdeki Cihangir ile İstiklal Caddesi karışımı ve Moskova’nın en bilinen caddesi olan Eski Arbat Caddesi(=улица старый Арбат=Ulitsa Stariy Arbat)'ne döndük.








Arbatskaya metro istasyonu çıkışı.Karşıya giderseniz Eski Arbat,sağdan ilerlerseniz Yeni Arbat Caddesi’ni gezmiş olursunuz.




Bir zamanlar Puşkin,Mayakovski ve Çaykovski gibi ünlü sanatçıların yaşadığı,eski Sovyet dönemi mimarisinin hakim olduğu binaların yer aldığı ve iki kilometre uzunluğundaki dar bir cadde olan Eski Arbat,araç trafiğine kapalı iken daha modern mimari tarzda inşa edilmiş binaların yer aldığı ve daha geniş olan yaklaşık üç kilometre uzunluğundaki Yeni Arbat Caddesi araç trafiğine açıktır.




























Eski Arbat Caddesi’nin giriş kısmı

 

[vata]

Sanat ve sosyal hayatın hızlı bir şekilde aktığı,gençlerin uğrak yeri ve sokak satıcılarının da bir numaralı adresi olan bu cadde, Kremlin'in ilk zamanlarında saraya yakın sanatçıların yaşadığı bölge imiş.Bence bu caddeyi ilginç kılan özelliği sadece eski evleri değil 24 saat devam eden canlılığıdır.Cadde üzerinde pek çok kafe ve restoran bulunmaktadır.Biz de kahvaltıda geleneksel Rus hamur işlerinin tadına bakmak için cadde üzerinde yer alan ve cezbedici vitrine sahip bir fırına girdik.










Bu vitrine kayıtsız kalmamız mümkün değildi

























Fırında üretilen poğaça(=пирожки=pirojki),çörek(=самса=samsa) ve krepler(=Блинчики=blinçiki) yanında çay ile iyi gitti.Kahvaltı için toplam 400 ruble(~24 TL) ödedim.

 

[vata]

Caddenin sonlarına doğru 45 numaralı binayı geçince önce gürcü kökenli bir şair ve müzisyen olan Bulat Okudjava’nın Anıtı(=Памятник Булату Окуджаве=Pamiyatnik Bulatu Okudjave)'nı gördük.Bundan sonra göreceğiniz 51 numaralı turkuaz renkli bina ise,bir zamanlar Puşkin'in yaşadığı evdir.

Asil bir ailenin ferdi olarak çok da iyi bir eğitim alan Aleksandr Sergeyeviç Puşkin (=Александр Сергеевич Пушкин), Rusya'nın yetiştirdiği en önemli şair ve yazarlardan birisi olup Rus edebiyatının kurucusu olarak kabul edilmektedir.Sadece 38 yıl süren yaşamı boyunca özgür düşünceyi savunan ve bu yüzden kendisini ortadan kaldırmak isteyenler tarafından eşinin yaptığı bir hata kullanılarak düelloya zorlanıp öldürülen Puşkin'in en ünlü eserleri;Yevgeni Onegin, Don Juan,Veba Sırasında Ziyafet,Çingeneler ve Boris Godunov'dur.

Erken yaşta ölümüne rağmen eserleriyle Rus halkının kalbinde yer edinen Puşkin'in adı ülkedeki bir çok bina,müze ve caddede yaşatılmaya devam etmektedir.Evin karşısında 1999 yılında yapılmış Aleksandr Puşkin ve eşi Natalia Gonçarovoy'un anıt heykeli(=Памятник Александру Пушкину и Наталье Гончаровой=Pamiatnik Aleksandru Puşkinu i Natalie Gonçarovoy) bulunmaktadır.



[/url]















Üstte Bulat Okudjava Anıtı,ortada Puşkin’in evi,altta Puşkin ve eşi Natalia’nın heykeli görülmektedir.

 

[vata]

Heykelin çaprazında yer alan Skazka(=Сказка=Masal) adlı mağaza, hediyelik eşya konusundaki ürün çeşitliliği ile turistlerin en çok rağbet ettiği dükkanlardan birisidir.Arbat Caddesi üzerinde hemen tamamı turistleri kazıklama prensibiyle çalışan onlarca hediyelik eşya dükkanı ve seyyar satıcı bulunmaktadır.Bu nedenle burada alışveriş yaparken pazarlık yapmanız menfaatiniz icabı olacaktır.

Bence Moskova’da hediyelik eşya satın almak için en hesaplı yer bu sefer gitme fırsatı bulamadığımız ve yeşil hat üzerinde yer alan İzmailova(=Измайловo) Çarşısı’dır.

Moskova’dan magnet,kartpostal,anahtarlık dışında satın alabileceğiniz hediyeliklerin başında Matruşka bebekler gelmektedir.Matruşkalar, genellikle ahşaptan yapılmış ve 3-5-7 gibi tek sayıda ve iç içe geçmiş bebeklerdir. Bu bebeklerin daima tek sayıda olmasının nedeni Rusların tek sayının uğuruna inanmalarıdır.Bu bebeklerin ortaya çıkışı,1891 yılında köylüleri sanata teşvik etmek için kurulmuş atölyelerden birindeki usta başı Sergey Malyutin'in japonların iç içe geçen bebeklerini örnek alarak yarattığı modelin beğenilmesi üzerine olmuştur.

Matruşka(=Матрёшка=Matrioşka) bebekler genelde kesilip iki yıl kurutulmuş kızıl ağaç ya da huş ağacının işlenmesiyle yapılır.Eğer ağaç yaş iken işlem yapılırsa devam eden kuruma eylemi boya katlarının kalkmasına ve deformasyona yol açmaktadır.Gerekli süreyi tamamlamış ağaçtan oyulan matruşkaların üzerine genelde geleneksel Rus kıyafeti olan sarafan(=сарафан) giymiş kadın deseni çizilip,sulu boya ile boyandıktan sonra cilalanıp kurumaya bırakılır.






























Hediyelik eşya dükkanlarında satılan muhtelif ebatta matruşkalar

 

[vata]

Hediyelik eşya dükkanlarında ayrıca bol miktarda kalpak,kürk,askeri üniforma ve şapka bulabilirsiniz.








Skazka Mağazası

 

[vata]

Rusya’dan alınabilecek bir diğer hediyelik eşya ise votkadır.Dünyanın her yerinde bilinen ve buğdaydan yapılan votka,Rusya’nın da milli içeceği olup ballı,acı biberli,tatlı,köpüklü,limonlu,zencefilli ve karanfilli gibi çok çeşidi bulunmaktadır.

Rusya'da en popüler votkalar buğday,çavdar ve bal kullanılan Stoliçnaya Kristal(=Водка Столичная кристалл) ile adeta antigripal ilaç niyetine kullanılan karabiber,jalopeno ve kırmızı biber içeren Stoliçnaya Pertsovka(=водка столичная перцовка) votkasıdır.

Ben,bir çok yerde denediğim Standart(=водка стандарт) marka sek votkayı çok beğendim.Zaten Ruslar da votkayı genellikle sek ve soğuk içiyorlar.Bir de votkanın yanında salatalık ya da kabak turşusu yiyerek alkolün çabuk sarhoş olmayı engellediğini savunuyorlar.

Daha önceki gezilerimden aklımda kalan bir ayrıntı da Rusların soğuk havalarda sabahın kör karanlığında bakkal dükkanına(=магазин продукты= Magazin Produktil) giderek ısınmak için tek votka(=рюмку водки= Ryumki Vodki) ya da duble votka(=двойная водка=Dvoynaya Vodka) içmeleridir. Votka hakkında bildiklerim bu kadar.Bir de bizdeki şerefenin karşılığı olarak Ruslar,sağlığa(=за здоровье=Za zdaroviye) diyerek kadeh kaldırıyorlar.








Ucuz ve meyveli Ukrayna votkaları.Soldaki bal ve kızılcık (=Клюква=Klukva),sağdaki armut(=груши=Gruşi) içeriyor.









Turistlerin tercihi Smirnoff votkası











Çok sevdiğim Standart marka votkalar.Üç kez damıtılmış soldaki çok iyi.











Ukrayna kökenli Nemirof'un meşhur biberli votkası.Hem Rusya hem de Ukrayna'da 100 mililitrelik bu şişeyi bir dikişte içenin erkek çocuk sahibi olacağına inanılmaktadır.Ben içtim boğazımı fena yaktı.









Bu da GUM Mağazası'nın alt katındaki gastronomi marketinde gördüğüm Kalaşnikof marka votka.Fiyatı 4.200 ruble(~250 TL).Denemediğim için bu votkayı içince nasıl olunduğunu bilemiyorum.

 

[vata]

Eski Arbat Caddesi'nin sonunda yer alan beyaz renkli Dışişleri Bakanlığı binası(=Министерство иностранных дел России= Ministerstvo İnostrani Del Rassii) ise Stalin döneminde yapılmış yedi dev binadan bir tanesidir."Savaşı kazandık.Dünyanın dört bir yanından insanlar Moskova'yı ziyarete gelecek ve şehirde turlayacaklar ancak etrafta hiç gökdelen yok ve bu turistler Moskova'yı dünyadaki diğer başkentlerle karşılaştırırlarsa bu bizim için utanç olur" diyen Stalin,Moskova'da gökdelen tarzında sekiz adet bina yapılmasını istemiş ve genç mimarlardan oluşan bir de komisyon kurmuştur.

Bu komisyon,inşaat yapılacak yerleri belirlemiş ve Haziran.1947'de binaların temelleri topluca atılmıştır.Bu sekiz gökdelenden biri hariç yedisi 1957 yılına kadar tamamlanmış ve günümüze dek ulaşmayı başarmıştır. Yedi Kızkardeşler(=Семь сестер=Sim Sester)ya da halkın tanımladığı gibi Stalinist Gökdelenler(=Сталиские высотки=Staliniski Vsotki) olarak da bilinen bu binalardan günümüzde ikisi rezidans,ikisi otel ve üç tanesi de resmi bina olarak kullanılmaktadır.

Bunlar;

Moskova Devlet Üniversitesi ,1949-53,36 kat,240 metre
Radison Royal Hotel - Hotel Ukrayna ,1953-57,34 kat,206 metre
Kotelniçeskaya Konut Evi ,1948-52,32 kat,176 metre
Dış İşleri Bakanlığı ,1948-53,27 kat,172 metre
Kudrinskaya Konut Evi ,1948-54,24 kat,156 metre
Hilton Moskova Leningradskaya Hotel ,1949-54,17 kat,136 metre
ve Red Gates Ulaşım İdaresi Binası ,1948-53,24 kat,133 metre


Stalin’in emriyle inşa edilen ve sayısı 17 ile 36 arasında değişen katlı bu yedi binanın en yükseği,240 metre yüksekliğindeki kulesi ile Serçe Tepeleri üzerinde inşa edilmiş ve çeşitli ülkelerden binlerce öğrencinin eğitim gördüğü Moskova Devlet Üniversitesi binasıdır.Biz zaman kısıtlılığı nedeniyle sadece üç tanesini görebildik.
















Rusya Federasyonu Dış İşleri Bakanlığı



Arbat bölgesini böylece tamamlayıp caddenin sonundaki Smolenskaya (=Смоленская) İstasyonu'ndan 3 numaralı koyu mavi hatta binerek iki durak sonra Ploşad Revolyutsii İstasyonu'nda inerek burayı fotoğrafladık.












Smolenskaya Metro İstasyonu

 

[vata]

İstasyon çıkışı sonrası Bogayavlenski şeridi(=переулок Богоявленский =Peroylok Bogayavlenski)üzerinde ilerleyip sola dönerek Nikolskaya Caddesi(=улица Никольская=Ulitsa Nikolskaya)'ne geldik.Araç trafiğine kapalı olan cadde, Moskova'nın lüks alışveriş merkezidir.Burada,Rusların Starbucks'ı olarak nitelendirebileceğimiz Kahve Evi(=Кофе Хауз=Kofe Hauz) adlı kahve zincirinde kısa bir kahve molası verdik.



















Nikolskaya Caddesi

 

[vata]

Mola sonrası Nikolskaya Caddesi üzerinden Gum Mağazası'na girip oradan da saat 10.30'da Lenin Mozolesi'nin önünde olmayı planlamıştık. Ancak burada bizi bir sürpriz bekliyordu.Kızıl Meydan'da askeri okul öğrencilerinin yemin töreni olduğundan bu bölgeye giriş yasaktı.Biz de bir süre töreni izledik.























Sovyetler Birliği döneminde,Kızıl Meydan'da balistik füzeler eşliğinde yürüdüğünde batılı ülkeleri huzursuz eden Kızıl Ordu'nun yeni bireylerinin katılım töreni seyretmeye değerdi.

 

[vata]

Sıradaki durağımız Moskova gezisinin mutlak ziyaret edilmesi gereken noktalarından biri olan Moskova Kremlin(=Московский Кремль= Moskovski Kremli)’i oldu.Kelime anlamı “şehir içindeki kale” olan kremlin ismine Rusya’nın bir çok tarihi şehrinde rastlamak mümkündür.Bunlardan bir önceki "Ural etekleri,İdil boyları" gezisinde anlattığım beyaz renkli Kazan Kremlin’i en bilinenler arasındadır.

Moskova’nın kurulduğu 1147 yılında,Moskova Irmağı'ndan 40 metre yüksekte bulunan Borovitski Burnu’nda inşa edilen Moskova Kremlin’i toplam 28 hektar alana kurulmuştur.Üzerlerinde,Sovyet egemenliğini simgeleyen beş köşeli yıldız bulunan yirmi kule ile toplam 2,2 kilometre uzunluğa sahip,yüksekliği 5-19 metre ve kalınlığı 3.5-6.5 metre arasında değişen kırmızı renkli surlarla çevrili Moskova Kremlin’i, içerdiği kiliseler, binalar ve parkları ile büyük bir kompleks olup,1918 ihtilaline dek Rusya’nın çarlık sarayı ve dini merkezi olmuştur.

Günümüzde Rusya Federasyonu’nun yönetim merkezi olarak kullanılan Moskova Kremlin’i ülke tarihindeki önemi nedeniyle 1990 yılında Unesco Dünya Kültür Mirası Listesi’ne dahil edilmiştir.Moskova Kremlin'i yaz aylarında perşembe hariç her gün 10-17 arasında gezilebilmektedir. Kremlin'e giriş için duvarın hemen gerisindeki Aleksandr Bahçesi'nde bulunan ve 09'da açılan kasalarda üç farklı bilet çeşidi satılmaktadır.

Genel alanları gezmek,erişkinler için 500 ruble (~30 TL) olup ilaveten (=посещение Оружейной палаты=Paseşenye orujeynoy palat) ya da Armoury Chamber denilen Silah ve Hazine Dairesini de görmek isterseniz toplam 1200 ruble(~72 TL) ve son olarak Korkunç İvan Çan Kulesi(=Экспозиция в колокольне Иван Великий=yekspozitsiya vı kolokolniye İvan Veliki)'ni de içeren ful bilet almak isterseniz toplam 1450 ruble(~87 TL) ödemeniz gerekmektedir.Genel alanları gezmek için satılan biletler aynı gün ve kasadan satın alınırken,silah ve hazine dairesi ile çan kulesi biletlerini online olarak da satın almak mümkündür.Hazine dairesine girerken,İngilizce bilenler için bu bölgede dolaşmayı oldukça basitleştirmesi açısından çok yararlı bir uygulama olan ve numaralarla sizi yönlendiren bir de ücretsiz audio guide verilmektedir.







Üstte genel alanlar için 500,altta Hazine Dairesi için 700 rublelik biletler

 

[vata]

Yaklaşık bir saat bekledikten sonra giriş biletlerimizi satın almayı başardım.Genel alanları 10-17 arasında istediğiniz kadar dolaşabilirken Silah ve Hazine Dairesi'ni sadece biletinizin üzerinde yazan saat aralığında ziyaret edebilirsiniz.

Kremlin arazisine girmek için önce Aleksandr Bahçesi'nin içinde yer alan Kutafya Kulesi(=Кутафья башня=Kutafya Başniya)'ni geçmek gerekmektedir.Çirkin kadın anlamına gelen,13.5 metre yüksekliğinde ve 1516 yılından kalma bu kule,Kremlin'i çevreleyen ve içinden Neglinnaya Nehri'nin geçtiği su hendeğinin üzerinde çalışan asma köprüleri korumak amacıyla yapılmış kulelerden günümüze dek ulaşmış yegane kuledir. Kutafya Kulesi'nden sonra 1499 yılından kalma ve 80 metre yüksekliğindeki Troitskaya Kulesi(=Троицкая башня)'ni de geçince Kremlin'e ulaştık.








Kremlin'in turistler için ana giriş yeri Kutafya Kulesi ve arkasında yer alan Troitskaya Kulesi



Tabii Kremlin'de Rusya Devlet Başkanı oturduğu için bu geçişler üstünüzün titiz bir şekilde aranması anlamına geldiğinden içeriye girmek bir hayli zaman almaktadır.Ana giriş kapısından Kremlin'e geçiş,özellikle uzak doğulu turistlerin zamanı umursamayan yavaşlığı ve hepsinin sırt çantası taşıması nedeniyle son derece yavaş olmaktadır.

Eğer vaktiniz kısıtlı ve Kremlin'in sadece genel alanlarını gezmeyi planlıyorsanız size tavsiyem saat 09.30'da bu kulelerin önünde hazır olmanızdır.Eğer bizim yaptığımız gibi Silah ve Hazine Dairesi bileti de satın almışsanız o zaman bu kuyrukta hiç beklemeyip Aleksandr Bahçesi içinde Moskova Nehri yönünde ilerlemeye devam edip Moskova'yı çevreleyen yedi tepeden biri olan Borovitski Tepesi üzerindeki Borovitskaya Kulesi(=Боровицкая башня=Borovitskaya başniya) önüne gelmeniz daha doğru olacaktır.Kızıl Meydan'dan Kremlin'e eskiden geçiş yapılabilen Spaskaya Kulesi'nin devreden çıkarılması nedeniyle 54 metre yüksekliğindeki bu kule,günümüzde hem yaya hem de araç ile Kremlin'e geçişlerde kullanılmaktadır.Bu kulenin altındaki kapı Silah ve Hazine Dairesi'nin çok yakınında olduğu için uygun bileti olanların Kremlin'e buradan girmelerine izin verilmektedir.








Fotoğrafın en arka kısmında seçilen Kurtarıcı İsa Kilisesi,önünde bizim de kullandığımız Borovitski Kulesi girişi ve hemen yanında içinde Silah ve Hazine Dairesi'nin bulunduğu bina

 

[vata]

Kremlin içinde sadece şeritler ile işaretlenmiş bölgelerde dolaşmak için izin verilmekte,kafasına göre dolaşmak isteyenler görevliler tarafından hemen uyarılmaktadır.Zaten Kremlin'de sadece genel saray gezisi bileti almışsanız,Katedral Meydanı'ndaki kiliseler dışında içinde dolaşma hakkınız olan herhangibir bina bulunmamaktadır.

Troitskaya Kulesi'ni geçip içeriye girince solunuzda kalan sarı renkli bina,çeşitli ebattaki topların yer aldığı ve ziyarete kapalı olan Arsenal(=cephanelik=арсенал) bölümüdür.1702 yılında başlayan inşaatı 1736 yılında tamamlanan,24 metre yüksekliğinde ve 300 metre uzunluğundaki bu iki katlı bina, günümüzde Rusya Devlet Başkanı'nın güvenliğinden sorumlu Kremlin Muhafız Alayı'na ev sahipliği yapmaktadır. Binanın çevresinde,Napolyon'un 680.000 askerden oluşan ve Grande Armée(=Grand arme) olarak adlandırılan Büyük Ordusu'na ait 875 adet döküm top sergilenmektedir.


















Arsenal(=Cephanelik) binası

 

[vata]

Cephanelik binasının tam karşısında yani girişten sonra sağınızda kalan ilk yapı ise günümüzde kongre sarayı olarak görev yapan Devlet Kremlin Sarayı(=Государственный Кремлёвский дворец=Gosudarstveni Kremliski Dvorets)'dır.Stalin'den sonra yönetime gelen Kruşçev (=Никита Сергеевич Хрущёв=Nikita Sergeyeviç Hruşçov)'in direktifiyle 1961 yılında hizmete açılan bu bina,komünist parti toplantılarının yapılabileceği altı bin kişilik ve o günün koşullarına göre son derece gelişmiş bir kongre binasıdır.

Ana giriş kapısının üzerinde çift başlı kartal bulunan,dışı beyaz mermer ve renkli camları film ile kaplı olan ve içinde bulunduğu tarihi doku ile çelişen bina, günümüzde ziyarete kapalı olup sadece ünlü şarkıcıların konserleri ve bale gösterileri için açılmaktadır.














Devlet Kremlin Sarayı










Troitskaya Kulesi'nden Kremlin'e girince sağınızda Devlet Kremlin Sarayı ve solunuzda ise Cephanelik binası yer almaktadır.

 

[vata]

Devlet Kremlin Sarayı binası arkasında ve Meryem’e Müjde Katedrali’nin yanında Rusya Federasyonu Devlet Başkanı'nın oturduğu ve ziyarete kapalı olan Büyük Kremlin Sarayı başlamaktadır.

Büyük Kremlin Sarayı(=Большой кремлевский дворец=Balşoy Kremliski Dvorets) yer almaktadır.Çar I.Nikola’nın emriyle 1838-49 yılları arasında Konstantin Ton isimli bir mimar tarafından inşa edilmiş olan bu sarayın 61 metre uzunluğundaki en büyük salonu olan Georgiev Salonu’nda günümüzde devlet nişan törenleri ve devlet başkanının yabancı devlet adamlarını kabul törenleri yapılmaktadır.






















Üstte Büyük Kremlin Sarayı'na giden yolun başlangıcı,ortada sarayın Katedral Meydanı'ndan görünümü ve altta sarayın gece Moskova Nehri'nden görünümü

 

[vata]

Devlet Kremlin Sarayı yanında birbirlerine bitişik nizamda inşa edilmiş Patrik Sarayı(=Патриарший дворец=Patriarşi Dvorets) ile On iki Havari Kilisesi(=Церковь Двенадцати Апостолов=Serkof Dvenatsati Apostolov) yer almaktadır.Günümüzde sarayın bulunduğu yer 14.yüzyılın başlarında Ortodoks Metropoliti’nin ikametgahı imiş.On iki Havari Kilisesi ise kendisini çardan daha üstün gören ve çarın yüzüne “kutsallık soyluluktan üstündür” diyebilecek kadar hırslı olan Patrik Nikon zamanında,1653-55 yılları arasında tamamlanmıştır.

Bolşevik isyanı sırasında ağır hasar gören ve kapatılan bu kilise daha sonra kapsamlı bir onarımdan geçmiştir.Günümüzde binanın ikinci katı, Kremlin’in eski katedrallerinden getirilmiş çeşitli ikonlar yanı sıra dönemin mobilya ve dini kostümlerinin sergilendiği 17.Yüzyılda Yaşam ve Uygulamalı Sanat Müzesi(=Музей прикладного искусства и быта России XVII века=Muzey Prikladno İskustva i Bıta Rassii Simnatset Veka)’ne ev sahipliği yapmaktadır.
























Patrik Sarayı ve On İki Havari Kilisesi