Ynt: Küheylan Kutup Çemberinde "Dünyanın Yaylasına Yolculuk"
gezmen' Alıntı:
*Kuzey ülkelerinde, örneğin Norveç'te balık konusunu, birkaç paragraf olarak irdeleyebilir misin Ferhat? Yazılarında birçok kez değindin ama kısa bir başlık altında öneri ve salık vermeleri toplu olarak görmek isteriz.
Kuzey ülkelerine ilk gittiğimde (2003) sanki bizdeki gibi balık dükkanları göreceğimi, her yerde Türkiye'deki gibi alıştığımız "İthal Uskumru" ların satılacağını hayal etmiştik. Bu balıkların kaynağının Norveç olmasına rağmen Norveç'te bu balıktan göremediğim gibi bizdeki gibi balıkçı tezgahlarına pek rastlayamıyorsunuz. Pek rastlayamıyorsunuz diyorum çünkü sadece Oslo'da böyle dükkanların olduğu bir mağaza varmış. Tabi ki tahmin edebileceğiniz gibi tamamen turistik amaçlı ve oldukça pahalı.
Kuzey ülkelerinde balıklar nerelerde satılıyor diye sorarsanız birkaç seçenek var. Bir balıkçı köyündeyseniz balık tutanı bulup elinde varsa almak mümkün. Yine 2003 yılında balık bulamadığımızda, Gamvik yakınlarındaki Mehamn kasabasında, bize balık lazım diye sorunca; bize bir telefon vermişlerdi. Tamam diyerek not aldık ama bilmediğimiz bir yerde balıkçıyı nerede bulacağımızı ve tarif alırken yiyeceğimiz roaming faturasını düşününce aramaktan vazgeçmiştik.
Balıklar tutulduktan hemen sonra balıkhanelere getiriliyor orada işlenip paketleniyor. Özellikle balıkçıların bulunduğu yerlerde böyle tesisler var ama dışarıdan balıkhane olduğu belli değil. Sormak gerekiyor. Yine 2003 yılında Kirkeneste böyle bir yerden Morina balığı almıştım.
Balık için en kolayı marketten almak. Marketlerde taze balık reyonuna da rastlamadım sadece dondurulmuş olarak satılıyor. Taze balığa ise Rusya'daki markette rastladım. İskandinav ülkelerine dönersek; bu gezide sadece marketten alabalık (Orret) aldık. Bunlar de 1.5 ila 3 kg arasında oluyor. Somonlar ve diğer balıklar ambalajlı dilim olarak satılıyor ve oldukça pahalı. Alabalığın kilosu 8-9TL iken işlenmiş balığın en ucuzunun kilosu 50TL ye geliyor. Ekmeğin de tanesinin 10TL olduğunu düşünürsek, balık-ekmek maliyeti oldukça fazla.
Bir de tütsülenmiş balık olayı var. "Smoked Fish" olarak yazıyorlar. Balığı tütsü altında bekletip yemeğe hazır hale getiriyorlar. Genel olarak Finlandiya'nın kuzey bölgelerinde yaygın. Bir Alman satın almıştı biraz da bize vermişti doğrusu ızgara ve tavada tercih ederiz. Resmen çiğ balık! Ya da sonradan bir ızgaradan mı geçirmeli bilmiyorum. :
Kurutulmuş balık da Norveç'te bol bol var ama yenir mi, sadece süs olarak mı alınır bilmiyorum. ;D
Aman tuzlu balığa dikkat. Gezi yazısında henüz oraya gelmedik ama; Finlandiya'da üzerinde "silli sokeri suola" yazan bir balık alırsanız "ringa şeker tuz " demekmiş. Şekerini anlamadık ama o kadar tuzluydu ki tadına zor baktık. Görünüşü güzeldi ama yemek mümkün değil. Tavada kızartmış da olduk. Siz siz olun böyle bir şey alırsanız suda epeyce bekletin tuzu gitsin derim. ;D
Bir çözüm de kendinizin balık tutmasıdır. Bunun için izin almak gerekiyor. Bazı yerlerde ise, yerel halk dışındakilere balık tutmak yasak. Sırf balık tutmaya bile kuzeye gidenler var.