Ynt: DEFENDER ''Ustalarını Arıyor - Anıyor''
Ustalarımıza ithafen başlattığım bu konu başlığını kısa hazırlık süresi kalması nedeniyle yine eksik yada kısıtlı bilgi ile bana ayrılan iki sayfaya taşıdım. yazımın tamamını burayada aktarıyorum. ismi geçen geçmeyen unutulmuş atlanmış hayatta yada ahirete intikal etmiş halen eli anahtar tutan eli yüzü bu araçlar üzerinde çalışırken yağlanan tüm ustalarımıza böyle bir aracı yollarda tutmak için gösterdikleri çalışma için teşekkür eder, aramızdakilere uzun ömür sağlık ölmüşlere Allahtan rahmet yakınlarına metanet dilerim
O bir Land Rover ‘’ DEFENDER’’ Ustası
Seri I adı verilen bu ilk araç daha çıktığı yıl çok büyük ilgi gördü. Üretim Seri II (1958), Seri IIa (1961) ve Seri III (1971) modelleriyle 30 yıldan fazla devam etti. Son Seri III araç 1985 yılında banttan çıktı. Ama efsane önce 110 ve 90 (1983 ve 1984) modelleriyle, sonra da ailenin en genç üyesi olan Defender (1991) ile devam etti. 2008 yılında 60. yılını kutlayan Land-Rover bugüne kadar üretilen tüm araçların %70'ten fazlasının hala dünyanın çeşitli yerlerinde kullanılıyor olmasıyla çevreye katkısı ve yeniden dönüşümüyle kullanıcısının haklı bir gurur kaynağıdır.
Bu tarihler ışığında bir kaç değerli ustayı anmadan geçmek olmazdı. İngilizlerin Land Rover seri araçları ile fırtınalar estirdiği yıılarda ( 1948 ) ilk Land Rover servisi Gümüşsuyu Taksimde kurulmuş. Zamanın Baş ustası Recep Usta Mekanikte süper bir ustadır ve defender ın ustalarını yetiştiren defender ın bu günlere gelmesinde söz sahibi olan yegane insanlardan bir tanesidir.. Hepsi sanat okulu mezunu Pırıl pırıl gençler burada çıraklıkla kalfalıkla başladılar. Kimler yok ki Adnan dirikcan İlhami usta, Kemal urgancı namı değer ingiliz kemal, Rahmetli Nurettin Doğruyol. Zamanın en değerli ustasından İngiliz araçlarını tanıyan ve Land Rover firmasının İngiltere’den özel hediye olarak getirttiği tabelası altında bir nevi eğitimlerine devam eden ustalarımız gibi Bir başka diyarda Türkiyenin öz be öz sermayesiyle 64 yılında İzmir de kurulmuş, 76 da Türkiyenin ilk dizel motorunu üretmiş bir dev yerli marka BMC-Leyland ustalarından Osman Kızıltepe Rize deki atölyesinde çıraklarına 75 yılında BMC tarafından üretilen Land Rover araçları anlatmakta idi. Çıraklar Kalfa, Kalfalar Usta Oldular her biri kendi hayatına yön vermek için ayrıldılar atölyeler kurdular. İşte benim Elimden geldiğince dilimin döndüğünce anlatacağım, Defender ile kesişen hayat hikâyeleridir.
Onlar birer Land Rover ‘’ Defender ’’ Ustası
Ünal Kılıçkaya (İngiliz Ünal Usta), 1961 doğumlu. 1973 te Dolapdere de bir kaportacıda başlayan meslek hayatı, 1987 de tanıştığı Nurettin Usta ile 4.Levent sanayi sitesi içersindeki atölyesinde devam etti. Benim kullandığım dahil yüzlerce Defender’ a Vücut veren, bir Defender sevdalısı, ilk kez bu araçlar ile tanışan ve araştıran insanların eninde sonunda geleceği adreslerden bir tanesi, Alüminyum plakasından Defender yapan, hayatını atölyesine bu araç dışında model almadan sadece Defender kaportasından kazanan, sanatkar, sözünün eri, işini bilen bir usta. Ona İngiliz Ünal adını yakıştırmak yanlış olmaz zira bu kadar emek sarf etmek, çile çekmek, zorluğa katlanmak, yokluğa direnmek pahasına çizgisinden vazgeçmemek ve yeteneğiyle diğer markalardan daha fazlasını kazanmak yerine bu İngiliz le uğraşmak aşk ister, sevgi ister, ilgi bekler.
Kendisinin o ilk günlerden anlattıklarından birazını aktarayım, Land Rover denildiğinde o zaman seri III’ ler, Amerikalıların willys-CJ5 leri vardı. Aralarında ki rekabet beyaz perdenin gücüyle Amerikalılar lehine gelişiyor gibi görünse de İngiliz beyefendiliğini ve efsanevi hikayelerini peşine takan Land Rover in Seri modelleri Saygınlığı hak ediyorlardı. Seri III araçlar çok hantaldı Hafif gövdeleri ağır şaseleri kuvveti aşağıya çekerek denge konusunda büyük avantaj sağlıyordu. Ustam Bir gün esnaflardan bir başka usta ile iddiaya girdi Seri 3 ile CJ5 i arka arkaya bağladılar, arkasında bir CJ5 ile giden Seri 3 görmek pek kimseye nasip olmaz. Kullanırken dikkat etmek özen göstermek gerekirdi. Her türlü arazi şartına zorluğa katlanan bu araçlar, kişi daha bindiğinde gizemli bir kişilik bulur ruh halinize ona karşı davranışınıza göre hareket ederdi sanki. Genelde atölyede bu araçlar olurdu Her zaman bakım ve onarıma başladığımda tüm bunları her araçta ayrı ayrı hissederdim. Sahipleri gibi onlarında birer ruhu vardı, konuşmazlardı beklide amma orada olduğunu hissettirirdi. Bu duyguları alıyor olmak işimi sevmemi devam etmemi sağladı. 90 lı yılların başları ordu helezyon yaylı işte bu bildiğimiz Defender modelini satın almaya başladı. Biz Ustalara gelmesi sivil halk için kullanılması vede kamu hizmetine alınmalarıyla başlar, o Zamanlarda birde Range Rover modeli vardı Discovery bir fısıltı efsane gibi dolaşırdı Seriler ile Range in karışımı iyi bir arazi aracı olacak diye bahis konusu olurdu. Biz seçimimizi yaptık Atölyemize Defender dan başka araç almadık almam. Sadece Defender Kaportası yaparak ayakta kalan tek ustayım vardır bunun bir hikmeti değil mi ? Neden Defender ? biraz önce dile getirdim O küllerinden doğar yaşama azmi takdire şahandır, işlemek onunla uğraşmak zevklidir. Tüm parcaları sökülür Tavanı yan parçaları ön arka camları çamurlukları kaput gögüs her şey tek tek logo gibi bir yap bozun bulmacanın parçaları gibi. Tüm parçaları ile kaporta işlemleri bir ayda biter. Sökülür tek tek yerde boyanır tek tek Atölyede birleştirilir, kaporta boya sonrasındaki işçilik mekanik elektrik lastiğinden sunroof’ una kadar her şey 3 ay sürer. Böyle bir aracın elimde bu şekle gelmesi büyük haz, bazen işçiliği pahalı bulurlar haklılar da zor zamanlar ve bu araç böyledir harcamadan duramazsınız. Üç ayımı veriyorum bir araç yapmaya, atölyem takımlarım harcamalarım her şeyimle. Aracı dışarıda bırakmam üç ay kapalı garajda kalıyor sayın, kitabına uygun iş bitimi için bu bedel makul, hakkımdan fazlasını istemem zaten. Son cümlem ? Cümle değil marka ‘’ Defender ‘’ uzatmayı sevmem fakat şunu ilave edeyim. Emeğimize saygı duyan ve bizi bu günlere taşıyan, ilerde bizleri yaşatacak olan herkese ve tekerlekleri dönen kalbi bir motor gibi çalışan Tüm Defender’ lara, onlara gözü gibi bakan sahiplerine Teşekkür ederim.
Mehmet Odabaşı (Muhammed Usta) 1961 Rize doğumlu, tam bir doğa sever, maceraperest onunla yola çıkan yolda kalmaz ve bir maceranın içine peşinden gitmekten kendinizi alamazsınız, işini bilen, çok insancıl sıcak kanlı mütevazi bir kişiliktir. 1979 da Rizede bir BMC-Leyland ustası olan Osman Kızıltepe (Büyük köylü Osman usta) nin atölyesinde çalışmaya başladı. Land Roverlar ile tanışıklığı bu zamanlara rast gelir. Mekanik e olan ilgi ve alakası Ustasının sayesinde gelişti yönlendirildi. 1982 de asker oldu. Döndüğünde Suidiarabistan da Mekke – Medine- Cidde arasında sefer yapan bin adet Otobüs ile hizmet veren bir firmada hem mekanik usta hem şoförlük, oradan sonra Libya da bir inşaat firmasında Burunlu Mack Kamyonları için mekanik ustalık hizmetinde bulundu. O günler için maddi manevi çok şey gördüm hem öğrettim hem öğrendim diyecek, Ogünleri hatırladığında bir tek kelimeyi söylemeden geçemeyecekti ‘’ Sıcaktı ‘’
1993 yılında Ümraniye güven oto sanayi sitesinde esnaflığa başladı. 2003 yılında Telekom ihalesinden aldığı 89 model Defender’ ını topladı. Geçen yedi yıl boyunca da onunla çok güzel maceralar yaşadı. Kitap dilinde her türlü sorununuzu halledecek bilgi dağarcığına sahip sanatkâr bir usta.
Ben hiç kendimin en iyisi olduğunu, her şeyi bildiğini yada artık piştiğimizi iddia etmedim, bilakis tüm meslek hayatım araştırmayla merakla sorguyla geçmiştir benim. Bilmediğim her şeyi sordum bilginin ilk kaynağına gitmeyi yeğledim, en iyisi için en iyi bilene danıştım, usta paylaşımcı uzlaşmacı alçak gönüllü mütevazi olmalıdır. Hayatın belli dönemeçleri vardır öğretir adama, Benim için Osman ustadır, Libyadır , Defender sahibi olmaktır yani Sormaktır-araştırmak-merakın önemidir, sebat ve metanetir- sükut etmektir, Yenilemek – geliştirmek – vaz geçmemektir. Defender kullanmadan öncesinde otobüs firmasındaki deneyimimin de etkisiyle Mercedes 500 Sel kullanırdım. Eşimle arabaya barışık binipte hız yüzünden küs indiğim çok yolculuğum oldu, Defender ile ilk gezimizde tepkisi de artık etraftaki her şeyi daha iyi görüyorum oldu. Güvenli, gerektiği kadar hızlı ve güçlü bir araç olması kullanan kadar diğer yolcularında rahat olmasını sağlıyor. Mekaniği son derece basittir, parçaları emsallerine göre daha ucuzdur. Atölyeme gelen defender sahipleri için hep şunu düşünürüm; Araç sizi taşımalı siz aracı değil, İşi ilk başından sıkı tutarsanız eğer sonradan küsmez üzülmezsiniz. En çok korktuğum şeydir bir Defender sevdalısının küsmesi aşığına, bırakıp ta gitmesidir.
Eli hiç anahtar tutmamış yada ilk aracına sahip olmak istemişte Defender almış kişiler gelir atölyeye bazen; bu araç okul gibidir içinde her türlü ders vardır. Matematik fizik kimya hayat bilgisi vs. Sınavları vardır sözlüleri tatilleri acısı tatlısı yani, Bir Defender ı yapmak yeniden sıfır gibi restore etmek için zamana ve nakite ihtiyaç vardır bu gerçek. Ben öncesinde temasa geçmeleri isterim lakin hep sonradan gelir müşterilerim, fuzuli Maliyetler uzayıp giden listeler dağınık işlem sıraları boşa giden zaman ve para ile birlikte. Ben hep tercihlerini toplanmış bir araç almalarından yana kullanmalarını istesem de illa en başından başlamak isteyenler; Listenin en başına MKE ihalesinden alınan hurda sayılan araca yedi bin türk lirasını yazsınlar, alım satımlar ruhsat ve nakil, Boya ve kaporta hazırlığı aracın kuru şaseye getirilmesi kumlama epoksi boya, Mekanik bakım ve TDİ motor, diferansiyel kilidi, tüm dış iç aksesuarlar, otomatik camlar merkezi kilit, hidrolik direksiyon, ön tampon ve vinç, lastik ve jantlar, flanjları vb. daha bir sürü şey daha mutlak araştırsınlar bir bilene danışsınlar ki ; iyi başlamış olan bu macera tüm hızıyla devam etsin.
Defender; Kıramazsın, üzemezsin, yolda kalmazsın, ihtiyaç duyduğun her an şüphesiz yanınızda olacaktır. En önemlisi sizi anlatır bunu bakışlardan anlarsınız.
Ülkemizde ve dünyanın tüm şehirlerinde emin olun bir Defender ustası bulursunuz. İsmi bu yazıda geçen ustalarımızın başta olmak üzere ayrı ayrı diyarlarda kıt kanat kendi imkânlarınca bu aracın yaşamasında katkıda bulunanların hakkını ödemek mümkün değildir. Hayatta olanlara sağlıklı uzun ömür, ebedi istirahatlarına çekilmişlere Allahtan rahmet diliyoruz.
Saygılarımızla.
LR Defender
Yazı ve Fotoğraf : Bülent Demir
4x4 SUperSport Dergisi
Mayıs - Haziran sayısı
