Bir veriden bahsetmek istiyorum. Bu ne kadar doğru ne kadar yanlış bilmiyorum. Geçmişte okumuştum. O yüzden bahsedicem. Belki birisinin işine yarar diye.
Avrupa birliği güvenlik dolayısıyla aile otomobillerinde minimum 250 nm tork olması gerektiğini ortalama değerin 320 nm tork olduğunu ve bunun üstüne çıkılmasının çok daha güvenli olduğunu söylüyordu.
Ben eski aracımla mercedes cla 180d amg 2019 model yeni kasa 4 kişi giderken yokuş çıkmak zorunda kalmıştım ve aracın çok zorlandığını fark etmiştim. 260 nm tork değerine sahipti. 5 kişi artı bagaj olsa çok daha zorlanacaktım aynı yolda. Birde karavan yada römork çeksem durumu düşünemiyorum bile.
Ben bu postu açarken tüm teknik verilerden bahsettim.
Karavan çekerken karavan aracın %90'ı nı geçmemeli. Güvenli kabul edilen rakam %70. Yani 2500 kg lık devasa bir suv veya pickup türü aracınız var diyelim 2250 kg maksimum değer güvenli kabul edilen değer ise 1750 kg olmalıdır.
Herkes 750 kg altı karavan çekicem bu ne ki kuş gibi yük diye düşünüyor ama bir çok şeyi unutuyor. Aracın düşük devirde tork verip vermediğini, 4x4 olup olmadığını, Türkiye'nin düz değil yokuşlu yollara sahip olduğunu, aşırı dik yokuşta kırmızı ışığın olduğu yolların varlığını unutuyorlar. Düz yolda bisiklete bağla oda çeker. Elle it rahat itersiniz. En ağır aracı düz yolda boşa alın itin kuş gibi gidecektir. Ama eğim yokuş devreye girdiğinde maalesef ki işler değişecektir. Ege yolları karadeniz yolları iniş ve çıkışlar barındırır ve bu yüzden güçlü araç gerekir.
Normal bir aracı ele alalım. Diyelim ki skoda octavia aracınız var. Önden çeker ve 250 nm tork gücünde. 250 nm, neydi teoride 2500 kg çekebilecek yapıdaydı. 1300 kg lık araca 750 kg eklediğinizi ele alalım. Yaptı 2050 yani ortalama 50 nm tork fazla gözüküyor. Güvenlik bize ne diyordu tork toplam ağırlığın %25 fazlası olmalı ki yokuş çıkabilsin. 200 kg ortalama kişiler ve yük, karavanda ek yük denildiğinde ortalama 300 kg ek yük dediğimizde 1 nm 10 kg taşıyabildiğini ele aldığımızda hesabı sıfırdan yapıyoruz 2350 kg total ağırlık %25 fazlası 2937 yapmakta. Bunun içinde 293 nm tork değerine sahip olmamız gerekir. Yani 43 nm tork eksik. Karavanında arkadan ortalama 100 kilo bindirdiğini aracın önünü yukarı kaldırdığını ele alırsak önden çeker bir aracın yokuşta kalkması çok zor oluyor. Ben dik yokuşta patiye düşen çıkamayan 4 lüleri yakıp geri geri inip sonra çıkan motoru hararet yaptıran balataları yakanları çok gördüm. Karavansız bunlar oluyorsa karavanla siz düşünün.
Karavanda ise fren olmalı çünkü arkanızdan sizi iten bir kütleyi araç durduramaz yada yokuşta geriye çeken bir kütleyi kolay oynatamaz. Fren kısaca şart.
2 önemli konu daha var. Birisi aracın frenleri güçlendirilmiş frenlere sahip olmalı ikincisi ise aracın soğutma sistemi iyi olmalı. Bir çok araç fabrika çıkışı çeki demiri ile alındığında stok araçlara göre daha iyi bir soğutma sistemi daha büyük fren diskleri ile gelmekte. Yani sanayide kaynakçıya taktırdığınızla farklı.
Umarım bu bilgiler araç ve karavan alacakların işine yarar.