Tarihte Bugün

[behicefe]

Ynt: Tarihte Bugün

7 eylül pazar


bu gün olanlar


07/09/1812 Moskova'ya yürüyen Fransa İmparatoru Napoleon Bonaparte Rus Çarlık ordularını şehrin 70 mil batısındaki Borodino'da yendi.


07/09/1822 Portekiz sömürgesi Brezilya bağımsızlığına kavuştu.


07/09/1923 İkdam, Akşam, İleri, Tercümanı Hakikat, Tevhidi Efkar, Tanin, Vatan ve Vakit gazeteleri, dizgici grevi nedeniyle çıkamayınca, ortaklaşa ''Müşterek''gazetesini yayımlamaya başladılar. Müşterek gazete 2 hafta çıktı.


07/09/1936 İstanbul ve Ankara radyo şirketleri, satın alınarak devletleştirildi.


07/09/1936 Kara Harp Okulu, İstanbul'dan Ankara'ya taşındı.


07/09/1938 Hatay Devleti Anayasası kabul edildi. Başbakan Abdurrahman Melek, "Programımızın ruhu ve esası Kemalizm rejimi ve bütün icabatıdır" dedi.


07/09/1943 İkinci Dünya savaşında İtalya Müttefiklere teslim oldu.


07/09/1946 Türkiye'de ilk büyük devalüasyon yapıldı. 1.83 TL olan ABD Doları'nın fiyatı, yüzde 54 artırılarak 2.83 TL'ye çıkarıldı.


07/09/1956 BM, Köleliğin, Köle Ticaretinin ve Köleliğe Benzer Kurum ve Uygulamaların Kaldırılması Ek Sözleşmesi kabul edildi.


07/09/1977 İstanbul'da tüp gaz kuyrukları oluştu. Tüp gaz, peşin parayla sıra numarası alınarak satılıyor.


07/09/1985 Kuşadası yakınlarındaki yangın söndürme çalışmalarında 14 er yanarak öldü.


07/09/2005 Türk sinemasının yakışıklı jönlerinden Efkan Efekan, akciğer kanseri tedavisi gördüğü hastanede 70 yaşında öldü.



bu gün doğanlar


07/09/1533 İngiltere'yi 1558-1603 arasında dünyanın en önemli ülkesi haline getiren Kraliçe I. Elizabeth, Greenwich'te doğdu.


07/09/1909 "Rıhtımlar Üzerinde", "Cennet Yolu" gibi filmleriyle ünlü Amerikalı yönetmen Elia Kazan Elia Kazan İstanbul'da doğdu..


bu gün ölenler


07/09/1974 Şair Celal Sılay 60 yaşında öldü.


07/09/1988 Mimar Sedad Hakkı Eldem, 80 yaşında öldü.

 

[behicefe]

Ynt: Tarihte Bugün

yazmayı unuttum bir Aydın'lı olarak bizim güzel ilimizin düşman işgalinden kurtuluşunun 86. yıldönümü. 7 eylül. :-\

 

[behicefe]

Ynt: Tarihte Bugün

8 eylül pazartesi

bu gün olanlar


08/09/1529 Kanuni Sultan Süleyman Budapeşte'yi fethetti.


08/09/1609 Mimar Sedefkar Mehmed Ağa, I. Ahmed'in isteği üzerine, Sultanahmed Külliyesi'nin inşasına başladı. Külliye, 8 yıl sonra tamamlandı ve kullanıma sunuldu.


08/09/1862 Osmanlı Devleti ile Büyük Avrupa devletleri arasında İstanbul Protokolü imzalandı.


08/09/1939 İkinci Dünya savaşının başlamasıyla ihtiyat erlerin talim terbiye için çağırılması kararı çıktı. Avrupa'da okuyan Türkiyeli öğrenciler de geri çağrıldı.


08/09/1941 Ho Şi Minh Vietnam Bağımsızlık Örgütü'nü kurdu.


08/09/1943 Nazi Mahkemesi'nin mahkum ettiği Çek edebiyatının başarılı ismi, gazeteci Julius Fuçik idam edildi.


08/09/1946 Bulgaristan'da referandum sonucu monarşi sona erdi.


08/09/1951 48 BM üyesi ve Japonya arasında resmi barış anlaşması imzalandı.


08/09/1952 Ernest Hemingway'in ''İhtiyar Adam ve Deniz'' adlı romanı basıldı.


08/09/1954 SEATO (Güney Asya Paktı) kuruldu.


08/09/1968 Balkan Atletizm Yarışmaları'nda maraton dalında İsmail Akçay birinci, Hüseyin Aktaş ikinci oldu.


bu gün doğanlar


08/09/1779 IV. Mustafa. Reformcu III. Selim'in tahttan indirilmesine destek vererek 1807-1808 arasındaki hükümdarlığı sırasında gericiliğe güç kazandıran Osmanlı Sultanı.


08/09/1841 Antonín (Leopold) Dvorák. Halk müziğini 19. yüzyıl romantik müziğine dönüştürerek dünya çapında ün kazanan ilk Bohemyalı besteci.


08/09/1925 İngiliz sinema oyuncusu Peter Sellers



bu gün ölenler

08/09/1978 Tiyatro yönetmeni ve sahne tasarımcısı Tarık Levendoğlu İstanbul'da öldü.


08/09/1982 Ressam Arif Kaptan, İstanbul'da öldü.


08/09/2003 Denizli Valisi Recep Yazıcıoğlu öldü.

 

[behicefe]

Ynt: Tarihte Bugün

9 eylül salı

bu gün olanlar


09/09/1921 Sakarya Savaşı'nda Mustafa Kemal Paşa, bazı komutanlarla ''düşmanın mukavemetinin kırıldığı'' Polatlı'nın kuzeyindeki Zafertepe'ye gelerek, Yunanlıların durumunu inceledi.


09/09/1922 İzmir'in Kurtuluşu


09/09/1922 30 Ağustos Zaferi'nin kazanılmasının ardından Yunan ordularını önüne katan Türk orduları İzmir'e girdi.


09/09/1932 İspanya Katalonya bölgesinin özerkliğini tanıdı.


09/09/1933 İzmir Enternasyonal Fuarı'nın çekirdeğini oluşturan ''9 Eylül Panayırı''nın ilki, Genelkurmay Başkanı Mareşal Fevzi Çakmak tarafından açıldı.


09/09/1948 Kuzey Kore, Başkan Kim İl Sung liderliğinde bağımsızlığını ilan etti.


09/09/1954 Cezayir'de deprem: 1000 kişi öldü.


09/09/1955 Hükümet, 6-7 Eylül olaylarında zarar gören kişi ve kuruluşlara yardım kararı aldı.


09/09/1971 Boğaziçi Üniversitesi kurulmasına ilişkin kanun kabul edildi.


09/09/1974 Keban Baraj ve Hidroelektrik Santrali açıldı.


09/09/1974 11. Antalya Film Şenliği'nde, Altın Portakal Ödülü'nü Lütfü Ömer Akat'ın ''Düğün'' filmi aldı.


09/09/1982 Türkiye'nin Bulgaristan, Burgaz Başkonsolosluğu İdari Ateşesi Bora Süelkan silahlı saldırı sonucu öldü.


09/09/1993 Türkiye'de Türkiye Bilimler Akademisi (TÜBA) kuruldu.


09/09/1993 ATV yayın hayatına başladı.


09/09/1993 İsrail ve Filistin Kurtuluş Örgütü (FKÖ) birbirlerini tanımayı kabul etti.


09/09/1995 Türkiye Güzeli Yeşim Palandüz, Dünya Güzeli seçildi. Palandüz'den önce, Keriman Halis 1932'de Dünya Güzeli seçilmişti.


09/09/2004 Akçakoca açıklarında doğal gaz bulundu.


bu gün doğanlar

09/09/1737 Luigi Galvani, İtalyan fizikçi


09/09/1828 Lev Tolstoy, Rus yazar


09/09/1869 Abdullah Cevdet, Osmanlı siyaset adamı ve düşünürü


09/09/1908 Cesare Pavese, İtalyan ozan ve romancı


09/09/1909 Arthur Jonath Alman atlet


09/09/1942 Tezer Özlü, yazar


09/09/1966 Adam Sandler, Aktör


09/09/1977 Fatih Tekke, Türk futbolcu


bu gün ölenler

09/09/1901 Fransız ressam Henri Toulouse-Leutrec.


09/09/1976 Çin Halk Cumhuriyeti Lideri Mao Zedung öldü.


09/09/1984 Sinema yönetmeni ve oyuncusu Yılmaz Güney, 47 yaşında Paris'te öldü.


09/09/1985 Tiyatro ve sinema oyuncusu Erkan Yücel, trafik kazasında öldü.


09/09/1985 Eski Senato başkanlarından Sırrı Atalay ve tiyatro ve sinema oyuncusu Erkan Yücel..

 

[behicefe]

Ynt: Tarihte Bugün

10 eylül çarşamba

bugün olanlar


10/09/1855 Türkiye'de ilk telgraf haberleşmesi başladı.


10/09/1934 Sovyetler Birliği, Milletler Cemiyeti'ne kabul edildi.


10/09/1942 İngiliz Kraliyet hava Kuvvetleri Almanya'nın Düsseldorf şehrine 100 bin bomba attı.


10/09/1943 İstanbul Kapalıçarşı'da günü yangın çıktı; 200'den fazla dükkan yandı.


10/09/1962 Milli Birlik Komitesi 55 toprak ağasını Doğu Anadolu'dan sürmüştü. Meclis, toprak ağalarının köylerine dönüşünü yasalaştırdı.


10/09/1970 Amerika Birleşik Devletleri'nin Türkiye'de haşhaş ekimini yasaklama önerisi Meclis'te reddedildi.


10/09/1981 Picasso'nun Guernica tablosu 40 yıl sonra Amerika Birleşik Devletleri'nden İspanya'ya döndü.


bu gün doğanlar


10/09/1914 Oscar ödüllü "West Side Story", (Batı Yakasının Hikayesi) filminin yönetmeni Robert Wise.


bu gün ölenler

10/09/1854 Halk şairi Emrah.


10/09/1979 Şair Ceyhun Can.


10/09/1990 Ebru sanatçısı Mustafa Esat Düzgünman.

 

[behicefe]

Ynt: Tarihte Bugün

11 eylül perşembe

bu gün olanlar


11/09/1526 Macaristan'da Budin fethedildi.


11/09/1853 Elektrikli telgraf ilk kez kullanıldı.


11/09/1919 CHP'nin temelini oluşturan Anadolu ve Rumeli Müdafaai Hukuk Cemiyeti, Sivas Kongresi'nin son günü kuruldu.


11/09/1926 Ankara otomatik telefon işletmesine açıldı.


11/09/1941 Van Gölü ve çevresinde deprem: 194 kişi öldü, 36 köy tamamen yıkıldı.


11/09/1957 Ankara'da sağanak yağış sele yol açtı; 133 kişi öldü.


11/09/1989 Türkiye Büyük Millet Meclisi başkanlığına Anavatan Partisi (ANAP) Erzincan Milletvekili Yıldırım Akbulut seçildi.


11/09/1996 Türkiye internet omurgası Turnet açıldı.


11/09/2001 New York'un ''İkiz Kule'' gökdelenlerine yolcu uçaklarıyla terörist saldırı düzenlendi. Savunma Bakanlığına ait Pentagon'un da terör saldırısına uğradığı facia yaşandı.


bu gün doğanlar


11/09/1885 "Lady Chatterley'in Aşığı" adlı yapıtıyla ünlü İngiliz romancı D. H. Lawrence.


bu gün ölenler


11/09/1937 Ressam Nazmi Ziya Güran.


11/09/1948 Pakistan Devlet Başkanı Muhammed Ali Cinnah öldü.


11/09/1970 Sovyetler Birliği liderlerinden Nikita Kruşçev öldü.


11/09/1979 Çukurova Üniversitesi Rektör Yardımcısı ve Tıp Fakültesi Nöroloji Kürsüsü Başkanı Profesör Dr. Fikret Ünsal öldürüldü.


11/09/1982 Müzik eleştirmeni Faruk Güvenç 1982.


11/09/2000 Gazeteci ve sanatçı Ergun Köknar, İstanbul'da öldü.

 

[behicefe]

Ynt: Tarihte Bugün

12 eylül cuma

bu gün olanlar


12/09/1624 Dünyanın ilk denizaltısı Londra'da test edildi.


12/09/1956 6-7 Eylül Olayları davası başladı.


12/09/1959 Sovyetler Birliği, Luna II roketini aya fırlattı.


12/09/1963 Türkiye ile Avrupa Ekonomik Topluluğu arasında Ortaklık Antlaşması imzalandı.


12/09/1975 Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Komisyonu Kıbrıs konusunda Türkiye aleyhine karar verdi.


12/09/1977 32. Uluslararası Halk Oyunları Yarışması Fransa'nın Dijon kentinde yapıldı. Türkiye 48 ülke arasında birinci oldu.


12/09/1980 Ordu yönetime el koydu. Parlamento feshedildi, siyasi faaliyetler durduruldu, tüm yurtta sıkıyönetim ve sokağa çıkma yasağı ilan edildi.


12/09/1993 Nurhan Süleymanoğlu Avrupa Boks Şampiyonası'nda altın madalya kazandı. Bu, Türkiye'nin boksta aldığı ilk altın madalya.


bu gün doğanlar

12/09/1888 Fransız şarkıcı, sinema oyuncusu Maurice Chevalier


12/09/1921 Polonyalı bilimkurgu yazarı Stanislaw Lem


12/09/1941 Çetin İnanç, Rejisör


12/09/1951 Bertie Ahern, İrlandalı siyasetçi


12/09/1980 Yao Ming, Çinli 2.29 boyunda basketbol oyuncusu



bu gün ölenler


12/09/1932 Ahmet Rasim


12/09/1952 Kanadalı müzisyen, Rush davulcusu Neil Peart


12/09/1992 Amerikalı aktör Antony Perkins


12/09/2001 Gazeteci Abbas Parmaksızoğlu, İstanbul'da öldü. Parmaksızoğlu, Türkiye Gazeteciler Cemiyetinin ilk üyelerindendi.


12/09/2003 Amerikalı müzisyen Johnny Cash

 

[behicefe]

Ynt: Tarihte Bugün

13 eylül cumartesi


bu gün olanlar


13/09/1788 New York Birleşik Devletler'in federal başkenti oldu.


13/09/1919 Sivas'ta İradei Milliye gazetesi yayınlanmaya başlandı.


13/09/1920 Mustafa Kemal'in ''Halkçılık Programı'' TBMM'ye sunuldu.


13/09/1921 Sakarya Meydan Savaşı kazanıldı.


13/09/1921 Sakarya Meydan Savaşında yaralanan Mustafa Kemal Paşa'ya Gazi unvanı verildi.


13/09/1923 İspanya'da General Primo de Rivera 1923'de bir darbeyle yönetime el koydu.


13/09/1925 Şark İstiklal Mahkemesi'nde yargılanan gazeteciler Mustafa Kemal Paşa'dan af istediler. Mustafa Kemal Paşa'nın mektubu üzerine beraat ettiler.


13/09/1950 Milli Eğitim Bakanlığı valiliklere gönderdiği bir genelgeyle öğretmenlerin parti işleriyle uğraşmasını yasakladı.


13/09/1953 Türk-Alman Milli Atletizm Şampiyonasında Türk atletleri 3 birincilik aldı.


13/09/1964 Birleşmiş Milletler Barış Gücü kuşatma altındaki Kıbrıs, Erenköy'e yiyecek ve battaniye ulaştırdı.


13/09/1965 Beatles ''Yesterday''i yayınladı. Beatles, ilk Grammy ödülünü, 1964 yılında en iyi grup dalında aldı.


13/09/1968 Arnavutluk, Varşova Paktı'ndan ayrıldı.


13/09/1970 Yazar, araştırmacı Refik Ahmet Sevengil, 67 yaşında öldü.


13/09/1980 Milli Güvenlik Konseyi Başkanı Kenan Evren, Devlet Başkanlığını üstlendi.


13/09/1993 İspanya'da yapılan Uluslararası Asturia Film Festivali sonuçlandı. Memduh Ün, "Zıkkımın Kökü" filmiyle en iyi yönetmen ödülünü aldı.


13/09/1997 Polonya'da yapılan Dünya Grekoromen Güreş Şampiyonası'nda Şeref Eroğlu ile Ercan Yıldız altın madalya kazandı.


13/09/490 Yunanlılar, Marathon Savaşı'nda Darius komutasındaki Persleri yendi.


bu gün doğanlar


13/09/1874 Müzikteki 12 ton yöntemini geliştiren Avusturyalı besteci Arnold Schoenberg.


13/09/1894 Sinema yönetmeni Jean Renoir.


13/09/1902 Ses sanatçısı, Safiye Ayla (ölüm 1998)


13/09/1928 Diane Foster, Kanadalı atlet.


13/09/1941 Ahmet Necdet Sezer, Türkiye'nin 10. Cumhurbaşkanı.


13/09/1942 Dansçı Sait Sökmen.


13/09/1973 Fabio Cannavaro, İtalyan futbolcu.


bu gün ölenler


13/09/1592 Fransız yazar, düşünür Michel de Montaigne.


13/09/1705 Osmanlı Devletine sığınan Macar Kralı Tökeli İmre, İzmit'te öldü.


13/09/1871 Tanzimat Devri Gazeteci, yazar ve şairlerimizden biri olan Şinasi 45 yaşında öldü.


13/09/1967 Udi ve viyolonsel virtüözü, besteci Şerif Muhittin Targan.
13/09/1967 Ut ve Viyolonsel Virtüözü, Besteci Şerif Muhittin Targan, 75 yaşında İstanbul'da öldü.


13/09/1970 Gazeteci ve Tiyatro tarihçisi Refik Ahmet Sevengil öldü.


13/09/1971 Mao Zedong'un halefi ilan edilen Lin Biao, uçak kazasında.


13/09/1989 Eski bakan İsmail Rüştü Aksal.


13/09/1991 Futbolun ''Taçsız Kralı'' Metin Oktay, trafik kazasında öldü.


13/09/1998 Halkçı Parti'nin kurucu Genel Başkanı Necdet Calp, Ankara'da hayata veda etti.

 

[behicefe]

Ynt: Tarihte Bugün

14 eylül pazar

bu gün olanlar


14/09/1812 Fransa İmparatoru Napolyon, ordularının başında büyük bir yangının sürdüğü Moskova'ya girdi.


14/09/1829 Ruslar ile Edirne Antlaşması imzalandı.


14/09/1867 Karl Marx'ın yazdığı Kapital'in ilk cildi yayımlandı.


14/09/1867 Amerika Birleşik devletleri Başkanı William McKnley New York'ta fuar açarken vuruldu. 12 saat sonra yerine Theodore Roosevelt geçti.


14/09/1933 Türkiye ile Yunanistan Dostluk Antlaşması imzaladı.


14/09/1936 Mlli Eğitim Bakanlığı, ilkokullarda okutulacak "alfabe" kitabını kabul etti. Alfabe'nin yazarları: Murat Özgün ve İlhan Gökçe.


14/09/1944 Radyo istasyonlarının kurulması ve genişletilmesi yasası çıktı.


14/09/1954 Fransa, Profesör Tevfik Remzi Kazancıgil'e Legion d' Honneur nişanı verdi.


14/09/1960 Irak, İran, Kuveyt, Suudi Arabistan ve Venezüella,OPEC'i kurdu.


14/09/1969 Balkan Boks Şampiyonası'nda Seyfi Tatar ile Celal Sandal şampiyon oldu.


14/09/1974 Sinema oyuncusu ve yönetmeni Yılmaz Güney, Adana'nın Yumurtalık ilçesi yargıcı Sefa Mutlu'yu öldürdü


bu gün doğanlar


14/09/1769 Alexander von Humboldt, Prusyalı doğabilimci ve kâşif (ö. 1859)


14/09/1849 Ivan Pavlov, Rus fizyolog (ö. 1936)


14/09/1895 Abdulhay Selim Paşa, Türk şair ve düşünür


14/09/1934 Kate Millet. Kadın kurtuluş hareketinin öncülerinden ABD'li sanatçı, yazar ilk kitabı Cinsel Politika'yla cins ve cinsiyette iktidar dinamiklerinin rolünü araştırdı.


14/09/1944 Esin Afşar


14/09/1953 Fatih Terim, Türk teknik direktör ve eski futbolcu


14/09/1971 İclal Aydın, Türk oyuncu ve yazar


bu gün ölenler

14/09/1321 İtalyan şair Dante Alighieri


14/09/1852 Mohikanların Sonuncusu'nun yazarı James Fenimore Cooper
14/09/1852 Napolyon'u Waterloo'da yenen İngiliz komutan Wellington Dükü.


14/09/1966 Türkiye'nin 4. Cumhurbaşkanı Cemal Gürsel öldü.


14/09/1981 Amerikan asıllı aktris ve Monaco Prensesi Grace Kelly, trafik kazasında öldü.


14/09/1982 Lübnan Devlet Başkanı Beşir Cemayel, bombalı saldırıda öldürüldü.


14/09/1992 Sinema oyuncusu Anthony Perkins


14/09/1998 Gazeteci-yazar-şair Mehmed Kemal Kurşunlu, İstanbul'da öldü.

 

[behicefe]

Ynt: Tarihte Bugün

15 eylül pazartesi

bu gün olanlar


15/09/1910 Osmanlı Sosyalist Fırkası kuruldu.


15/09/1916 Savaşta ilk tank, İngiliz birlikleri tarafından, Birinci Dünya Savaşı sırasında, Fransa'nın Somme yöresinde kullanıldı.


15/09/1917 Başbakan Aleksandr Kerenskiy, Rusya'da cumhuriyet ilan etti.


15/09/1923 Lozan Antlaşması uyarınca Edirne'ye bağlı Karaağaç istasyonu Yunanlılardan teslim alındı.


15/09/1923 Türkiye'de ilk yüzme yarışı, Galatasaray Kulübünce İstanbul-Büyükada'da düzenlendi.


15/09/1928 İskoç bakteriyolog Alexander Fleming, pek çok zararlı bakteriyi yok edebilen ''küf''ü bularak, ''penicillium notatum'' adını verdi.


15/09/1929 Müstakil Ressamlar ve Heykeltıraşlar Birliğinin ilk sergisi Ankara'da açıldı.


15/09/1931 Mahatma Gandhi, Londra'da yapılan toplantıda Hindistan'a bağımsızlık verilmesini istedi.


15/09/1944 2. Dünya savaşı sırasında, Britanya savaşının en önemli günüde Kraliyet Hava Kuvvetleri 185 Alman uçağını düşürdüler.


15/09/1949 Seçimleri kazanan Konrad Adenauer, Federal Almanya'nın ilk şansölyesi oldu.


15/09/1955 Türk Parasının Kıymetini Koruma hakkındaki kararname yürürlüğe girdi.


15/09/1966 Maratoncu İsmail Akçay Balkan şampiyonu, Hüseyin Aktaş ikincisi oldu.


15/09/1971 Greenpeace (Yeşilbarış) çevre örgütü kuruldu.



15/09/1982 İsrail, Beyrut'u işgal etti.


15/09/2002 Manisa Etnografya ve Arkeoloji Müzesi soyuldu. Soygunda, Helenistik döneme ait ''Marsyas'' ve Roma dönemine ait ''Eros'' heykelleri çalındı.


bu gün doğanlar

15/09/1857 William Howard Taft, ABD' nin 27. başkanı (ö. 1930)


15/09/1890 Ünlü polisiye yazarı, dedektif ''Hercul Poirot''nun yaratıcısı Agatha Christie doğdu.


15/09/1894 "Oyunun Kuralı" filmiyle ünlü, Fransız yönetmen Jean Renoir.


15/09/1901 Kemalettin Kamu


15/09/1914 Yazar Orhan Kemal


15/09/1929 Mümtaz Soysal


15/09/1943 Uğur Dündar, Türk gazeteci


15/09/1978 Eidur Gudjohnsen, İzlandalı futbolcu


bu gün ölenler

15/09/1885 Jumbo, Afrika kökenli ünlü fil (d. 1860)


15/09/1956 Eski Maliye Nazırı Abdurrahman Vefik Sayın (103 yaşında)


15/09/1972 Besteci Ulvi Cemal Erkin
15/09/1972 Şair-yazar Baki Süha Ediboğlu, 57 yaşında öldü.
15/09/1972 Besteci Ulvi Cemal Erkin, 66 yaşında Ankara'da öldü.


15/09/1983 Yazar, öğretim üyesi Murat Sarıca, 57 yaşında öldü.


15/09/2000 Ressam Şükriye Dikmen.


15/09/2002 Tiyatro ve sinema sanatçısı Şükran Güngör, tedavi gördüğü Vehbi Koç Vakfı Amerikan Hastanesinde vefat etti.


15/09/2006 Oriana Fallaci, İtalyan gazeteci ve yazar (d. 1929)

 

[behicefe]

Ynt: Tarihte Bugün

16 eylül salı


bu gün olanlar


16/09/1889 II. Abdülhamid'in dostluk amacıyla Japonya'ya gönderdiği Ertuğrul Firkateyni, dönüş yolunda, Funakora kıyılarında fırtınaya tutuldu; gemi kayalara çarparak parçalandı. 540 denizci öldü, 6 subay ve 63 er kurtuldu.


16/09/1909 Türkiye'deki ilk dişçilik okulu, Kadırga'daki Menemenli Mustafa Paşa Konağı'nda, ''Darülfünun-ı Osmanlı Tıp Fakültesi Aczacı ve Dişçi Kabile ve Hastabakıcı Mektebi'' adıyla açıldı.

16/09/1935 Türk Milli Güreş Takımı Balkan Şampiyonu oldu.


16/09/1938 Bulgaristan'daki Türk okullarında öğretimin Türk harfleriyle yapılmasına karar verildi.


16/09/1948 Türk Sahne Sanatkarları Derneği 1948'de kuruldu.


16/09/1949 Yunanistan'da iç savaş sona erdi.


16/09/1950 Türkiye'nin, Kuzey Atlantik Antlaşması Teşkilatına (NATO) girme başvurusu reddedildi.


16/09/1953 İlk sinemaskop film gösterimi New York'da yapıldı.


16/09/1963 1963'ün son altı ayında, Türkiye'de yaşayan 12 bin Yunan uyrukludan 7200'ü Türkiye'den ayrıldı."İkamet, Ticaret ve Seyrisefain Sözleşmesi" 1964'de yürürlükten kaldırıldı. 30 Ekim 1930 tarihli bu sözleşme Türkiye'de yaşayan Yunan uyruklulara bazı ayrıcalıklar tanıyordu.


16/09/1963 Ahmet Ben Bella Cezayir'in ilk devlet başkanı oldu.


16/09/1969 THY'ye ait ''Seç'' uçağı, akıl hastası Sadi Toker tarafından oyuncak tabancayla Sofya'ya kaçırıldı.Türkiye'ye iade edilen Toker, tedavi gördüğü Bakırköy Akıl Hastanesine kaldırıldı.


16/09/1978 İran'da deprem: Bir dakika süren depremde 20.000 kişinin öldüğü açıklandı.


16/09/1987 Ozon tabakasındaki delik tehlikeli olmaya başladı. Kanada, Montreal'de 70'den fazla ülke bir araya geldi. Toplantıda, Kloroflorokarbon gazının kullanımının 1999'a kadar yarıya indirilmesi anlaşması imzalandı.


16/09/1993 İskenderiye Film Festivali'nde ödül alanlar belli oldu. Serap Aksoy, " En İyi Kadın", Yavuz Özkan, "En İyi Senaryo Yazarı" ödülünü aldı.


16/09/2002 Bakü-Ceyhan boru hattının temeli Cumhurbaşkanı Sezer, Azerbaycan Cumhurbaşkanı Aliyev ve Gürcistan Devlet Başkanı Şevardnadze tarafından atıldı.


bu gün doğanlar


16/09/1816 Sir Charles Thomas Newton. Türkiye'nin güney batısında yürüttüğü kazılarla dünyanın yedi harikasından bir olan Bodrum'daki Halikarnas Müzesi'ni ortaya çıkartan İngiliz arkeolog.


16/09/1888 Frans Eemil Sillanpää, Fin yazar (ö. 1964).


16/09/1893 Alexander Korda, İngiliz yönetmen ve yapımcı (ö. 1956).


16/09/1904 Nikolay Ostrovski, Rus yazar (ö. 1936).


16/09/1925 B.B. King. Blues ekolünün gelişimini en çok etkileyenler arasında yer alan siyah Amerikalı caz gitaristi.


16/09/1937 Aleksandr Vasilyeviç Medved. Bütün zamanların en iyi serbest stil güreşçisi olarak kabul edilen Rus sporcu. 1964 ile 1972 arasında üç olimpiyatta peşpeşe altın madalya kazanan Meved'in bu başarısına başka bir güreşçi tarafından erişilemedi.


16/09/1939 Breyten Breytenbach. Afrikaans dilininin en önemli şairlerinden bir olan Breytenbach ırk ayrımcılığına karşı çıkışından ötürü sürgüne zorlanmış ve Fransa yurttaşlığına geçmişti.


16/09/1945 Muammer Hacıoğlu, Türk şair (ö. 1992).


16/09/1954 Gazeteci Sedat Simavi.


16/09/1963 Yonca Evcimik, Türk pop müzik şarkıcısı.




bu gün ölenler


16/09/1972 Amerikan kolonilerindeki ilk kadın şair Anne Bradstreet.


16/09/1973 Victor Jara, Şilili sanatçı (d. 1932).


16/09/1977 Yunan asıllı soprano Maria Callas 54 yaşında Paris'te öldü.


16/09/1982 Türkiye'nin ilk viyolonselisti ve Devlet Operasının koro şefi Muhittin Sadak.


16/09/2000 Ressam Şükriye Dikmen, İstanbul'da öldü.


16/09/2002 Şair ve yazar, araştırmacı Muzaffer Uyguner.


16/09/2005 Melih Kibar, Türk müzisyen ve besteci (d. 1951)hayata veda etti.


16/09/2005 Tiyatro ve sinema sanatçısı Pekcan Koşar, 70 yaşında Yalova'nın Çınarcık ilçesinde öldü.

 

[behicefe]

Ynt: Tarihte Bugün

17 eylül çarşamba


bu gün olanlar


17/09/1787 ABD Anayasası kabul edildi.


17/09/1908 Havacı Orwill Wright ve beraber uçtuğu arkadaşı Thomas E. Selfridge, uçak kazası geçirdi. Kazada ölen Selfridge, uçak kazasında yaşamını yitiren ilk insan oldu.


17/09/1934 Türkiye, Cemiyeti Akvam (Milletler Cemiyeti) üyeliğine kabul edildi.


17/09/1941 İngiliz ve Sovyet işgali altındaki İran'da Şah Rıza tahtan indirildi, yerine oğlu Muhammed Rıza Pehlevi geçti.


17/09/1961 Eski başbakan Adnan Menderes İmralı adasında idam edildi. Adnan Menderes, Hasan Polatkan ve Fatin Rüştü Zorlu'nun cenazeleri 1990'da İstanbul'a nakledildi ve devlet töreniyle Topkapı'da yaptırılan anıtmezara defnedildi.


17/09/1994 Dünya Gençler Boks Şampiyonası'nda Mustafa Genç ve Ercüment Aslan altın madalya kazandılar.


17/09/1996 Amerika Birleşik Devletleri Başkanı Bill Clinton, Kuveyt'e 3500 asker gönderdi. Bill Clinton, Irak'ı saldırgan davranışlarına son vermesi konusunda uyardı.


bu gün doğanlar


17/09/1918 İsrail cumhurbaşkanlarından Haim Herzog.


17/09/1931 Oscar ödüllü Amerikalı sinema oyuncusu Anne Boncroft.


bu gün ölenler


17/09/1967 Sanat tarihçisi Burhan Toprak.


17/09/1994 İngiliz düşünür Karl Popper.

 

[behicefe]

Ynt: Tarihte Bugün

18 eylül perşembe


Olaylar

1851 - Amerikan gazetesi New York Times yayımlanmaya başlandı.
1921 - Sakarya Meydan Savaşı'nın kazanılmasının ardından Atatürk, Ankara'ya döndü.
1922 - Erdek ve Biga'nın kurtuluşu
1923 - Hindistan Ulusal Kongresi, sivil itaatsizlik kampanyası başlattı.
1932 - Türkçe Ezan Ezan Türkçe okundu.
1934 - Sovyetler Birliği, Milletler Cemiyeti'ne girdi.
1937 - Nyon Antlaşması, TBMM’de kabul edildi.
1956 - Efes'te 1926'dan beri sürdürülen arkeolojik kazılarda, Prytaneion adı verilen bölümde, dünyaca ünlü Artemis heykeli gün ışığına çıkarıldı.
1961 - Yassıada mahkumları Kayseri Cezaevi'ne nakledildi.
1962 - Kıbrıs'ta Rauf Denktaş'a suikast girişiminde bulunuldu.
1970 - 8 aydır tutuklu öğrenci liderleri Deniz Gezmiş ve Cihan Alptekin tahliye edildiler.
1971 - Türkiye Güzeli Filiz Vural, Avrupa Güzeli seçildi.
1972 - Münih Olimpiyatları'nda kanlı gün
1974 - CHP-MSP koalisyonu bozuldu. Bülent Ecevit, başbakanlıktan istifa etti.
1978 - Türkiye'de ATAŞ rafinerisinde grev başladı.
1978 - ABD Başkanı Jimmy Carter öncülüğünde, Mısır Devlet Başkanı Enver Sedat ve İsrail Başbakanı Menahem Begin barış anlaşması imzaladılar.
1981 - Fransa'da idam cezası kaldırıldı.
1997 - 89 ülke kara mayınlarının yasaklanması antlaşmasını onayladı. Amerika Birleşik Devletleri metne imza atmayı reddetti.
2000 - İsrail hükümeti, Filistin ile sürdürdüğü barış görüşmelerini durdurduğunu açıkladı.
2005 - Afganistan'da 1969'dan bu yana ilk parlamento seçimleri yapıldı.
2007 - Cumhurbaşkanı Abdullah Gül ilk yurtdışı ziyaretini KKTC'ye yaptı.

Doğumlar


1905 - Greta Garbo, İsveçli sinema oyuncusu
1909 - Kwame Nhrumah, Gana bağımsızlık lideri ve cumhurbaşkanı
1933 - Bob Dylan, Amerikalı şarkıcı, şarkı sözü yazarı ve ozan
1953 - Grażyna Szapołowska, Polonyalı sinema oyuncusu
1961 - James Gandolfini, ABD'li oyuncusu
1969 - Nezha Bidouane, Faslı atlet
1971 - Anna Netrebko, Rus opera sanatçısı

Ölümler


1783 - Leonhard Euler, İsviçreli matematikçi ve fizikçi (d. 1707)
1948 - Muhammed Ali Cinnah, Pakistan'ın Kurucusu
1961 - Dag Hammarskjöld, BM Genel Sekreteri (uçak kazası)
1970 - José Pedro Céa Futbolcu
1994 - Nida Tüfekçi, Saz sanatçısı
1997 - Orhan Çağman, Türk tiyatrocu
2003 - Ecmel Barutçu, Emekli büyükelçi

 

[behicefe]

Ynt: Tarihte Bugün

19 eylül cuma


Olaylar

1575 - Padişah III. Murat'ın görevlendirdiği Müneccimbaşı Takiyüddin Efendi'nin öncülüğünde kurulan İstanbul Rasathanesi, açıldı. Rasathane, devrin Şeyhülislamı tarafından 1580'de yıktırıldı. Araştırmacılar, rasathanenin Galatasaray Lisesi civarında kurulduğunu tahmin ediyorlar.
1893 - Yeni Zelanda Kolonisi, kadınlara oy hakkı tanıyan ilk ulus oldu. Bu atılımın öncüsü, 1866'da kadın hareketini başlatan Kate Sheppard idi.
1921 - TBMM, Mustafa Kemal Paşa'ya, Mareşal rütbesiyle Gazi unvanı verdi.
1935 - Almanya'da Yahudilerin kamu sektöründe çalışmasını yasaklandı.
1944 - Finlandiya ile Sovyetler Birliği ateşkes imzaladı.
1951 - Kuzey Atlantik Paktı Konseyi, Türkiye ve Yunanistan'a NATO'ya katılma çağrısı yaptı.
1955 - Arjantin Cumhurbaşkanı Juan Peron, askeri darbeyle devrildi ve Paraguay'a sürüldü.
1970 - Türk Hava Yollarının Antalya adlı uçağı Isparta yakınlarında düştü: 154 kişi öldü.
1981 - Yahya Demirel, Türk vatandaşlığından çıkarıldı.
1982 - İsveç'te seçimleri Sosyal Demokratlar kazandı; Olof Palme başbakan oldu.
1985 - Meksika'nın başkenti Meksiko'da meydana gelen 8.1 büyüklüğündeki depremde, 10.000[1] ila 40.000[2] kişi hayatını kaybetti.
1987 - 10. Akdeniz Oyunlarında Serbest Güreş Milli Takımı, 6 altın, 1 gümüş madalya ile takım halinde şampiyon oldu.
2002 - Tel Aviv'de bir otobüse düzenlenen intihar saldırısında 5 kişi öldü. Saldırının ardından İsrail tankları yeniden Filistin Devlet Başkanı Yaser Arafat`ın Ramallah'taki karargahına girdi.

Doğumlar


1908 - Mika Waltari, Finlandiyalı yazar (ö. 1979)
1911 - William Golding, İngiliz yazar (ö. 1993)
1913 - Frances Farmer, ABD'li oyuncu (ö. 1970)
1921 - Paulo Freire, Brezilyalı eğitimci (ö. 1997)
1922 - Emil Zátopek, Çek atlet (ö. 2000)
1930 - Rosemary Harris, İngiliz oyuncu
1933 - Behiye Aksoy, Türk ses sanatçısı
1944 - İsmet Özel, Türk şair
1948 - Jeremy Irons, İngiliz oyuncu

Ölümler

M.Ö. 19 - Publius Vergilius Maro, Romalı şair (d. M.Ö. 70)
1832 - Walter Scott, İskoç yazar
1881 - James A. Garfield, ABD' nin 20. başkanı (d. 1831)
1932 - Ahmet Rasim, Türk yazar (d. 1865)
1943 - Sedat Nuri İleri, Türk karikatürist (d. 1888)
1953 - Necmettin Sadık Sadak, Türk gazeteci ve siyasetçi (d. 1890)
1959 - Ruşen Eşref Ünaydın, Türk siyasetçi ve diplomat (d. 1892)
1961 - Şemsettin Günaltay, Türk siyasetçi ve akademisyen (d. 1883)
1968 - Chester Carlson, ABD'li fizikçi ve mucit (d. 1906)
1973 - Tahsin Öz, Türk sanat tarihçisi
1975 - Bedri Rahmi Eyüboğlu, Türk ressam ve şair
1985 - Italo Calvino, İtalyan yazar (d. 1923)
1989 - Ertem Eğilmez, Türk sinema yönetmeni ve yapımcı (d. 1929)
2002 - İsmail Necdet Kent, eski büyükelçi

 

[behicefe]

Ynt: Tarihte Bugün

20 eylül cumartesi


Olaylar

622 - Muhammed ile Ebu Bekir, Medine'ye ulaştı.
1187 - Selahaddin Eyyubi, Kudüs'ü kuşattı.
1519 - Portekizli kaşif Ferdinand Magellan, 270 kişi ve 5 gemiyle İspanya'dan yola çıktı.
1633 - Galileo Galilei, İspanyol engizisyon mahkemesinde, dünyanın güneşin etrafında döndüğünü söylediği için yargılandı.
1922 - Fransız ve İtalyan kuvvetleri Çanakkale'den çekildi.
1928 - İtalya'da "Yüksek Faşist Konsey" en yüksek yasama organı oldu.
1933 - Başbakan İsmet İnönü ve Dışişleri Bakanı Tevfik Rüştü Aras'ın, Sofya'yı ziyaretinde, 1929 Tarafsızlık Antlaşması'nın süresi uzatıldı.
1937 - İkinci Türk Tarih Kurultayı, Dolmabahçe Sarayı'nda toplandı.
1937 - Dolmabahçe Sarayı Veliaht Dairesi'nde, Atatürk'ün de isteğiyle, Türkiye'nin ilk resim ve heykel müzesi açıldı.
1942 - Ukrayna'nın Letiçiv kentinde, Alman SS birlikleri, iki gün çinde yaklaşık 3 bin yahudiyi öldürdüler.
1946 - Basın Yasası TBMM'de kabul edildi.
1946 - Fransa'da Cannes Film Festivali başladı.
1951 - Türkiye’nin NATO’ya katılması kabul edildi.
1969 - John Lennon, The Beatles'dan ayrıldı.
1974 - Honduras'da kasırga: 10 bin kişi öldü.
1977 - Kuzey Vietnam, Birleşmiş Milletler'e kabul edildi.
1980 - Başbakanlığa emekli Amiral Bülent Ulusu atandı.
1981 - İran 149 solcu militanı idam ettiğini açıkladı.
1984 - Beyrut'ta ABD elçiliğine patlayıcı yüklü kamyonla intihar saldırısı yapıldı; 22 kişi öldü.
1988 - Naim Süleymanoğlu, Seul Olimpiyat Oyunlarında halter dalında 6 dünya rekoru kırdı.
1990 - Güney Osetya, Gürcistan'dan bağımsızlığını ilan etti.
1994 - Bakü'de petrol anlaşması imzalandı. İngiliz BP, Amerikan Amaco, Penzol, Rus Lukoil ve TPAO, bir konsorsiyum oluşturdu.
1995 - Deniz Baykal, Necdet Menzir'in görevden alınma isteğini reddeden Başbakan Tansu Çiller'le yürüttüğü DYP-CHP koalisyon hükümetini bozdu. Tansu Çiller hükümetin istifasını Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel'e verdi.
2002 - İsrail askerleri, Filistin Devlet Başkanı Yaser Arafat'ın karargahındaki üç binayı havaya uçurdu.

Doğumlar


1758 - Jean-Jacques Dessalines, Haiti imparatoru (ö. 1806)
1842 - James Dewar, İskoç kimyacı (ö. 1923)
1899 - Leo Strauss, Alman filozof (ö. 1973)
1921 - Kadir Has, Türk iş adamı (ö. 2007)
1934 - Sophia Loren, İtalyan sinema oyuncusu
1956 - Gary Cole, ABD'li aktör
1971 - Henrik Larsson, İsveçli futbolcu
1982 - Begüm Birgören, Türk dizi ve sinema filmi oyuncusu
1991 - Mason Davison, Hate'n'Revenge solisti

Ölümler


1940 - Denison Ross, İngiliz doğabilimci
1947 - Fiorello La Guardia, New York City belediye başkanı (d. 1882)
1957 - Jean Sibelius, Finlandiyalı besteci (d. 1865)
1971 - Giorgos Seferis, Yunan şair, Nobel Edebiyat Ödülü sahibi (d. 1900)
1985 - Ruhi Su, Türk halk müziği sanatçısı (d. 1912)
1992 - Musa Anter, gazeteci (d. 1920)
1992 - İlhami Soysal, gazeteci ve yazar (d. 1928)
1996 - Paul Erdös, Macar matematikçi (d. 1913)
1999 - Raisa Gorbaçov, Mikhail Gorbaçov'un eşi (d. 1932)
2005 - Simon Wiesenthal, Avusturyalı Yahudi, Nazi avcısı (d. 1908)

 

[behicefe]

Ynt: Tarihte Bugün

21 eylül pazar


Olaylar

1792 - Devrimci Fransa'da Yasama Meclisi krallığı kaldırdı.
1903 - İlk kovboy filmi Kit Carson'un prömiyeri ABD'de yapıldı.
1924 - Mustafa Kemal Paşa, "Halk, köylüler bana her yerde iş programını şu iki kelime ile ihtar ettiler; Yol, mektep" dedi.
1932- Himayei Etfal Cemiyeti tarafından düzenlenen Alaturka Güreş müsabakaları Taksim Stadyumu'nda yapıldı.
1938 - İlk TV haber programı, BBC'de yayınlandı.
1943 - İnönü Ansiklopedisi'nin ilk fasikülü yayımlandı.
1947 - Zonguldak Kozlu kömür ocaklarında grizu patlaması: 48 işçi öldü.
1949 - Erzurum - Hasankale demiryolu ulaşıma açıldı.
1958 - Başbakan Adnan Menderes , Cumhuriyet Halk Partisi'nin parti olmadığını, İsmet İnönü'nün siyaseti bırakması gerektiğini, basının istediğini yazamayacağını söyledi. Menderes, "Bize yumruk atan İsmet Paşa'yı alır layık olduğu muameleyi yaparız" dedi.
1960 - 27 Mayıs günü "Milli Birlik ve Hürriyet Bayramı" olarak kabul edildi.
1964 - Malta , İngiltere'den bağımsızlığını kazandı.
1977 - Türk Lirası devalüe edildi; Dolar 19,25 lira, Mark 8,27 lira oldu. Bu, Milliyetçi Cephe hükümetinin bir yılda yaptığı üçüncü devalüasyon oldu.
1980 - Orgeneral Haydar Saltık devlet başkanı genel sekreteri oldu. Aynı gün Başbakan Bülent Ulusu kabinesini açıkladı.
1995 - İzmir Buca Hapishanesi'ne düzenlenen operasyonda 3 siyasi tutuklu ve hükümlü yaşamını yitirdi. Olay, Buca Katliamı olarak tarihe geçti.

Doğumlar


1991 - Mehmet Aktuğ, Türk
1840 - V. Murat, 33. Osmanlı padişahı (ö 1904)
1842 - II. Abdülhamid, 32. Osmanlı padişahı (ö. 1918)
1866 - Herbert George Wells, İngiliz yazar (ö. 1946)
1947 - Stephen King, ABD'li yazar
1954 - Şinzo Abe, Japon siyasetçi
1957 - Ethan Coen, ABD'li yönetmen
1965 - Frederic Beigbeder, Fransız yazar
1980 - Autumn Reeser, ABD'li oyuncu
1986 - Yasemin Yürük, Grup Hepsi üyesi müzisyen

Ölümler

M.Ö. 19 - Publius Vergilius Maro, Romalı şair (d. M.Ö. 70)
1558 - V. Karl, Alman kral (d. 24 Şubat 1500)
1832 - Walter Scott, İskoçyalı yazar
1932 - Ahmet Rasim, Türk yazar (d. 1865)
1943 - Sedat Nuri İleri, Türk karikatürist (d. 1888)
1953 - Necmettin Sadık Sadak, Türk gazeteci ve siyasetçi (d. 1890)
1959 - Ruşen Eşref Ünaydın, Türk yazar (d. 1892)
1973 - Tahsin Öz, Türk sanat tarihçisi
1975 - Bedri Rahmi Eyüboğlu, Türk ressam ve şair (d. 1913)
1989 - Ertem Eğilmez, Türk yönetmen (d. 1929)