Ynt: Liberty 3.7 ile Off-Road Yapabilirmiyim
Off road araçlarının genel özellikleri şase,süspansiyon, aks, yerden yükseklik, çekiş sistemi, şanzıman ve motor gücü ile alakalıdır.
Bunların hepsi çeşitli derecede önemlidir, kimi sağlamlık açısından kimi arazide hareket kabiliyeti açısından. Kimi aracı binek araç olarak ta kullanabilme isteğinize göre önem kazanır.
Sağlamlık açısından önemli olan şeyler yürüyen aksam tabir edilen kısımlar ile ilgilidir bu konuda öncelikle süspansiyon ve akslar düşünülmelidir ve birbiri ile ilgili olan bu parçalar arazi araçlarında binek araçlardan farklılık gösterir ve modifiye edilmesi en zor olan kısım da bunlardır.
Şöyle ki, arazide hırpalayacağınız tabiri caizse canını çıkaracağınız araçlarda olmazsa olmaz olan özellik sabit aks ve bununla beraber kullanılan helozon yaylardır. Bunlarda iki tekerlek birbirinden tamamen bağımsız değildir, asfalt üzerinde iken konforsuz bir sürüşe ve binek araçlara kıyasla vasat sayılabilecek bir yol tutuşa sebep olurlar. Aracınız yerden yeterince yüksek değilse yükseltme kiti kullanarak yükselebilirsiniz ama bağımsız çift salıncak (mc pherson ve benzeri) süspansiyon sistemine sahip bir aracı sabit akslı helozon yaylı bir araca dönüştürmek kolay bir iş değildir böyle bir işe kalkışmamak daha iyidir. Bu arada yanlış yapılan bir yükseltme işleminin aracınızın arazi şartlarına dayanıklılığını arttırmayıp azaltacağını ve her halükarda doğru yapılsa bile asfalt üzerindeki yol tutuşunu olumsuz etkileyeceğini unutmayın.
Yük taşıyan araçlarda (kamyonet vs) yaprak yay denen sistem de bulunabilir. Genelde arka süspansiyon sisteminde kullanılır. Son derece konforsuz ve aynı derecede sağlamdır. Bu sistemi kullanan kamyonetlerde binek araçlarda ön düzen olarak kullanılan çift salıncak sisteminin bulunuyor olması da ilginç bir noktadır ve aracın asıl amacını hatırlatır: Yük taşımak, arazide kayaların üzerinden geçerek dağa tırmanmak değil.
Sağlamlık söz konusu olunca bir diğer konu da şase. Arazi araçlarında gövdeden bağımsız şase bulunur ve bu binek araçlarda bulunan şaseye kıyasla aracın dayanıklılığını arttırır, fakat binek araçlar kadar gürültüsüz değildir aracın orasından burasından sesler gelmesine sebep olabilir, normaldir. Aracınızda arazi aracı şasesi yoksa bu da aracı modifiye ederek değiştiremeyeceğiniz bir durumdur.
Gelelim çekiş sistemine. 4x4 çekiş sisteminin varyasyonları vardır, kimi sürekli 4 çekerdir kimi istenildiğinde devreye sokulabilir. Sürekli 4 çeker daha basittir, her zaman devrededir, iş işten geçtikten (araç çamura battıktan sonra) devreye almanıza gerek kalmaz. İstenildiğinde devreye sokulabilen 4x4 çekiş sistemi ise manual olarak kontrol edilebildiğinden bilinçli bir sürücünün elinde muhtemelen daha başarılı olacaktır. Bunlar araç tekerleklerinin kilitlenerek aynı tork ile çalışmasını sağlayan diferansiyel kilitlerinin de manual olarak kontrol edilmesine imkan tanır. Sürekli 4x4 lerin kimisinde bu imkan vardır kiminde yoktur. Diferansiyelden konu açılmışken çoğu araçta sadece orta diferansiyel bulunur, daha ciddi arazi araçlarında arka ve ön diferansiyel olup ayrı ayrı kilitlenebilirler. Diferansiyel kilitli iken direksiyonu düz tutmanız gerekir aksi halde araç zarar görür. Bu nedenle otomatik kilitlenen diferansiyel yeni başlayanlar için daha iyidir. Aracınızın üzerindeki diferansiyelden memnun değilseniz bu modifiye edilerek değiştirilebilecek bir parçadır. Örneğin direksiyonu yanlışlıkla kırdığınızda aracınızın zarar görmesini engelleyebilecek havalı kilitler mevcuttur.
Şanzıman konusunda herkesin çeşitli fikirleri var, ama şahsi kanaatim otomatik şanzımanlı bir araçta low range (arazi vitesi) olmasının arazi şartlarında bir zorunluluk olduğudur. Bu durumu da modifiye ile kolay kolay değiştiremezsiniz varsa vardır yoksa yoktur. Bazı araçlarda arazi vitesi olmamasına rağmen 1. vites L ile işaretlenmiştir. Bu L harfinin arazi vitesi olduğunu varsaymayın, ama aracınızda arazi vitesi yoksa ve arazide zorda kalırsanız (derin bir çukur ya da aşırı dik bir yokuş), kurtarırsa sizi oradan kurtarabilecek ya da kurtaramayacak olan vites te budur. Örneğin kendi aracımda geri viteste çıkamadığım çukurlardan L harfi ile işaretlenmiş 1. viteste çıkabildiğim olmuştur.
Gelelim motor gücüne. Bu mutlaka olmazsa olmaz birşey değildir, aracın kasası küçükse ille de yüksek güce ihtiyaç duymayacaktır. Mesela suzuki jimny 1.3 motorla idare edebiliyor.
Arazi araçlarından bahsetmişken binek araba ile arazi aracının bir ortalaması olan suv türünden de bahsetmek gerekir. Bunlarda binek araç yürüyen aksamı (süspansiyon+akslar) bulunur ama arazi şanzımanı ve 4x4 çekiş sistemi bulunabilir. Stablize yollarda çamurda karda iyidir, aşırı bozuk yerlerde kullanırsanız akslar zarar görür. Bu nedenle arazi aracı olarak fazla ciddiye alınmasalar da çoğu kişinin hafta sonu gezip eğlenmek ve hafta içi işine gitmek için ihtiyacı olan araç bunlardır.
Bu ararada yapabileceğiniz en önemli ve faydalı modifikasyon da arazi şartlarına uygun lastikler almaktır. Hem çok basit ve nispeten masrafsız bir modifikasyon olur hem de aracınızın arazi kabiliyeti ciddi bir şekilde artar.
Hatalı/eksik bilgi verdiysem affola, arkadaşlar düzeltir ben de öğrenirim.
Yeni hobiniz hayırlı olsun.
