Buggy
DemirBeygir
Buji Raporu
CJ'lerimiz için platinli veya elektronik ateşleme sistemlerinde kullanılan tüm marka bujilerin ortak özellikleri sadece çap (14mm) ve paso uzunluğu (19mm = uzun paso).
Bunun dışındaki detaylar ateşleme sistemine olumlu veya olumsuz birşey katmıyorlar, sadece detay olarak kalıyorlar. Geçmişte uzun bir süre bujiler üzerinde araştırma yaptım, kaynak olarak Chilton CJ manual, Champion, Bosch, NGK ve Motorcraft firma kataloglarını ve tesadüfen rastladığım yabancı forumlardaki buji tartışmalarını kullandım. Ülkemizde özellikle Champion ve Bosch hem çeşit, hem de uygun fiyat ile öne çıkıyor. Ayrıca Jeep firması da fabrika çıkışı Champion markasını tercih etmiş.
1971 - 78 yılları arasındaki üretimlerde N12Y, 79'da N13L, 80'de N14LY ve 81 sonrasında RFN14LY kodlu bujileri kullanmış (71-75 arası platinli, 75'den sonrası elektronik ateşleme).
N12Y,N13L ve N14LY artık üretilmiyor, yerine RN13LYC üretimine geçilmiş (3,50 - 4,50TL). RFN14LY hala üretiliyor (5,50 - 7,50TL).
Bosch firmasının muadilleri RN13LYC için W7DC (4,00 - 5.00TL), RFN14LY için WR6DC+ (5,00 - 6,00TL).
Bulabilirseniz Motorcraft firmasının AG22 kodlu bujisi.
Bu bujilerin hepsini kullandım. Hepsi genel kullanım amaçlı olup jeep için özel üretilmediğinden tırnak aralığı orijinal değerleri 0,7mm. Jeep'in tavsiye edilen tırnak aralığı (Chilton manual) 0.035in. Tırnak aralığını 0,8 - 0,85mm olarak açacaksınız.
Neden araştırdım.
Aracımda müzik dinlemeyi seviyorum. Önce iyi marka iki ayrı model CD çalarlı müzik sistemi kullandım. Düz yolda sorunsuzdu ama hoplamalı/zıplamalı yollarda atlamalar oluyordu. Sonra SD card ve flash bellek ile çalışan FM modülatörlü sistemle değiştirdim. Müzik kesilmedi ama bobin ve distribütördeki ateşleme, parazit olarak ses sistemine yansıdı. Silikon buji kablosuna geçtim, parazit azaldı ama tamamen kesilmedi. Forumlarda silikon kabloların tel kabloya göre dezavantajının özellikle bobin çıkışı ve buji bağlantı noktalarında kömürleşme yapması ve bu kömürleşmenin zaman zaman ateşlemeyi engellemesi olduğunu okudum. Kontrol ettiğimde buji girişlerim normaldi ama bobin çıkışındaki uç dokununca dağıldı. Tekrar tel kabloya geçtim. Buji girişlerinde NGK firmasının buji başlıklarını(5kOhm rezistanslı) kullandım, parazit sorunu bitti.
Rezistanslı buji başlıklarını araştırırken bu tip başlıkların sızdırmazlığı nedeniyle ağırlıklı olarak deniz taşıtlarında kullanıldığını, radyo, telefon, telsiz ve navigasyon cihazlarının frekanslarını etkilememesinin yanı sıra ateşleme voltajını düşürerek buji uçlarında kıvılcım atma süresini uzattığını da öğrendim. Bu aynı zamanda buji uçlarındaki yüksek ısı nedeniyle oluşan aşınmayı, tırnak aralığının artmasını engelliyor ve buji ömrünü uzatıyor.
"The effect of the higher resistance is to lower the burn voltage of the spark across the plug gap, though, in theory, it will extend the burn time. The extra resistance does not have an effect on the "strike" voltage of the spark. The "strike" is the initiation of the spark across the gap, and the "burn" is the maintenance of the spark once it is established.
Suffice it to say that at some point, a lower burn voltage combined with slowly deteriorating components, such as the gap slowly widening on the spark plugs, will eventually cross a threshold line at which the burn voltage cannot maintain the arc across the plug electrode gap(s) and will lead to progressively worsening missing in the engine"
Buji kodlarındaki R harfi buji elektrodunda 1kOhm direnç olduğunu belirtiyor ama kıvılcım süresini uzatmak için uygun direnç 5kOhm olarak test edilmiş.
Sonuç olarak diş çapı ve paso uzunluğu uygun olduktan sonra her tür bujiyi kullanabilirsiniz. Yüksek devir ve performans için iki, üç, dört tırnaklı bujiler de var. Yani her çakmada ateşleme garanti ama kısa sürede buji elektrodu aşınması ve bizim 30 yıllık araçların döküm alaşımları yüksek ısıya göre tasarlanmadığı için buji yataklarında erime, bujileri sökememe riski de garanti.
Son söz. Bu kadar araştırmadan, uygulamadan ve sonucunu aldıktan sonra piyasaya SD card ve flash bellek ile çalışan oto radyosu çıkardılar. Ben de araştırmam çöpe gitmesin diye buraya yapıştırdım. Bu konuda daha farklı veya fazla bilgi sahibi olanlar konu başlığında paylaşırlarsa sevinirim.
Son not. Yazılanlar benzinli araçlar için geçerlidir. LPG kullanan araçlar için seçenekler daha farklı olup tarafımdan araştırılmamıştır.
CJ'lerimiz için platinli veya elektronik ateşleme sistemlerinde kullanılan tüm marka bujilerin ortak özellikleri sadece çap (14mm) ve paso uzunluğu (19mm = uzun paso).
Bunun dışındaki detaylar ateşleme sistemine olumlu veya olumsuz birşey katmıyorlar, sadece detay olarak kalıyorlar. Geçmişte uzun bir süre bujiler üzerinde araştırma yaptım, kaynak olarak Chilton CJ manual, Champion, Bosch, NGK ve Motorcraft firma kataloglarını ve tesadüfen rastladığım yabancı forumlardaki buji tartışmalarını kullandım. Ülkemizde özellikle Champion ve Bosch hem çeşit, hem de uygun fiyat ile öne çıkıyor. Ayrıca Jeep firması da fabrika çıkışı Champion markasını tercih etmiş.
1971 - 78 yılları arasındaki üretimlerde N12Y, 79'da N13L, 80'de N14LY ve 81 sonrasında RFN14LY kodlu bujileri kullanmış (71-75 arası platinli, 75'den sonrası elektronik ateşleme).
N12Y,N13L ve N14LY artık üretilmiyor, yerine RN13LYC üretimine geçilmiş (3,50 - 4,50TL). RFN14LY hala üretiliyor (5,50 - 7,50TL).
Bosch firmasının muadilleri RN13LYC için W7DC (4,00 - 5.00TL), RFN14LY için WR6DC+ (5,00 - 6,00TL).
Bulabilirseniz Motorcraft firmasının AG22 kodlu bujisi.
Bu bujilerin hepsini kullandım. Hepsi genel kullanım amaçlı olup jeep için özel üretilmediğinden tırnak aralığı orijinal değerleri 0,7mm. Jeep'in tavsiye edilen tırnak aralığı (Chilton manual) 0.035in. Tırnak aralığını 0,8 - 0,85mm olarak açacaksınız.
Neden araştırdım.
Aracımda müzik dinlemeyi seviyorum. Önce iyi marka iki ayrı model CD çalarlı müzik sistemi kullandım. Düz yolda sorunsuzdu ama hoplamalı/zıplamalı yollarda atlamalar oluyordu. Sonra SD card ve flash bellek ile çalışan FM modülatörlü sistemle değiştirdim. Müzik kesilmedi ama bobin ve distribütördeki ateşleme, parazit olarak ses sistemine yansıdı. Silikon buji kablosuna geçtim, parazit azaldı ama tamamen kesilmedi. Forumlarda silikon kabloların tel kabloya göre dezavantajının özellikle bobin çıkışı ve buji bağlantı noktalarında kömürleşme yapması ve bu kömürleşmenin zaman zaman ateşlemeyi engellemesi olduğunu okudum. Kontrol ettiğimde buji girişlerim normaldi ama bobin çıkışındaki uç dokununca dağıldı. Tekrar tel kabloya geçtim. Buji girişlerinde NGK firmasının buji başlıklarını(5kOhm rezistanslı) kullandım, parazit sorunu bitti.
Rezistanslı buji başlıklarını araştırırken bu tip başlıkların sızdırmazlığı nedeniyle ağırlıklı olarak deniz taşıtlarında kullanıldığını, radyo, telefon, telsiz ve navigasyon cihazlarının frekanslarını etkilememesinin yanı sıra ateşleme voltajını düşürerek buji uçlarında kıvılcım atma süresini uzattığını da öğrendim. Bu aynı zamanda buji uçlarındaki yüksek ısı nedeniyle oluşan aşınmayı, tırnak aralığının artmasını engelliyor ve buji ömrünü uzatıyor.
"The effect of the higher resistance is to lower the burn voltage of the spark across the plug gap, though, in theory, it will extend the burn time. The extra resistance does not have an effect on the "strike" voltage of the spark. The "strike" is the initiation of the spark across the gap, and the "burn" is the maintenance of the spark once it is established.
Suffice it to say that at some point, a lower burn voltage combined with slowly deteriorating components, such as the gap slowly widening on the spark plugs, will eventually cross a threshold line at which the burn voltage cannot maintain the arc across the plug electrode gap(s) and will lead to progressively worsening missing in the engine"
Buji kodlarındaki R harfi buji elektrodunda 1kOhm direnç olduğunu belirtiyor ama kıvılcım süresini uzatmak için uygun direnç 5kOhm olarak test edilmiş.
Sonuç olarak diş çapı ve paso uzunluğu uygun olduktan sonra her tür bujiyi kullanabilirsiniz. Yüksek devir ve performans için iki, üç, dört tırnaklı bujiler de var. Yani her çakmada ateşleme garanti ama kısa sürede buji elektrodu aşınması ve bizim 30 yıllık araçların döküm alaşımları yüksek ısıya göre tasarlanmadığı için buji yataklarında erime, bujileri sökememe riski de garanti.
Son söz. Bu kadar araştırmadan, uygulamadan ve sonucunu aldıktan sonra piyasaya SD card ve flash bellek ile çalışan oto radyosu çıkardılar. Ben de araştırmam çöpe gitmesin diye buraya yapıştırdım. Bu konuda daha farklı veya fazla bilgi sahibi olanlar konu başlığında paylaşırlarsa sevinirim.
Son not. Yazılanlar benzinli araçlar için geçerlidir. LPG kullanan araçlar için seçenekler daha farklı olup tarafımdan araştırılmamıştır.