GPS ile Araç Hız Göstergeleri Neden Farklı Ölçer?

[nkurtkaya]

Ynt: GPS ile Araç Hız Göstergeleri Neden Farklı Ölçer?

Araç hız göstergeleri doğrudur. yollardaki radarlı hız tabelalarından doğruluğunu görebilirsiniz. Benim kanımca, araçların düz bir rota seyretmemesi yüzünden, yani uydulara göre her sn yükseklik ve yönleri değişiyor, gps alıcısının ise buna ayak uydurması çok zor. Belki çok pahalı ürünler araç hız göstergesi ile aynı gösterebilir. Ayrıca bazı arkadaşların dediği gibi %10 fazla gösteriyor olsaydı, yediğim bir kaç cezayı yememiş olurdum

GPS ile ölçülen hız doğrudur. Aracın yön, yükseklik değişimi GPS'si etkilemez.

GPS ile araç göstergesi arasındaki fark değişik araçlarda farklı çıkıyor. Örnek vermek gerekirse;
1. Defender'in hız göstergesi ile GPS arasında ciddi bir fark oluyor (orijinalden büyük lastik kullanmama rağmen) (Def: 110 GPS:100 fark %10)
2. Albea'nın hız göstergesi ile GPS arasında ciddi bir fark oluyor (Albea: 110 GPS:102 fark %8)
3. A6'nın hız göstergesi ile GPS arasında az bir fark oluyor (A6: 120 GPS:116 fark %3)
4. 520'in hız göstergesi ile GPS arasında az bir fark oluyor (520: 225 GPS:216 fark %4)

Siz ceza yediğinizde, Radar'ın hızınızı tespit ettiği an ile sizin radarı gördüğünüz an aynı olmadığı için hızınızı farklı değerlendirmişsinizdir.

 

[Wintermute]

Ynt: GPS ile Araç Hız Göstergeleri Neden Farklı Ölçer?

Fark çıkmasının bir de teknik nedeni var. O da patinaj.

Herkez patinajı tekerleğin araç olduğu yerde dururken veya yavaş ilerlerken tekerleğin turlar atması olarak zannediyor, ancak patinaj hareket halinde olan tüm araç tekerleklerinde mevcuttur.

Patinajın oranı (tekerleğin ilerlenen yola göre % kaç fazla dönüş yaptığı) da koşullara göre büyük değişiklikler gösteriyor. Özellikle hız arttıkça rüzgar sürtünmesi (drag) arttığı için patinaj da artıyor. aynı şekilde eğim yukarı veya aşağı da patinajı değştiriyor.

Bu nedenle çok takmamak lazım, komplo teorilerine girmemek lazım. Araç bakım km'leri vb. sahtekarlık gibi amaçlar vs. gibi...

Bu mesafe ölçümleri doğru olmadığından iş makinelerinde ve traktörlerde sarf edilen yakıt miktarına göre bakım takibi yapılması daha doğrudur. Otomobillerde fark ihmal edilebilir olduğundan km'ye göre hesaplama yapıyoruz. Bir de binek araçlarda 4x4'lere göre patinaj kayıpları daha az oluyor. O nedenle daha doğru sonuç veriyorlar.

 

[reha]

Ynt: GPS ile Araç Hız Göstergeleri Neden Farklı Ölçer?

Fark çıkmasının bir de teknik nedeni var. O da patinaj.

Herkez patinajı tekerleğin araç olduğu yerde dururken veya yavaş ilerlerken tekerleğin turlar atması olarak zannediyor, ancak patinaj hareket halinde olan tüm araç tekerleklerinde mevcuttur.

Patinajın oranı (tekerleğin ilerlenen yola göre % kaç fazla dönüş yaptığı) da koşullara göre büyük değişiklikler gösteriyor. Özellikle hız arttıkça rüzgar sürtünmesi (drag) arttığı için patinaj da artıyor. aynı şekilde eğim yukarı veya aşağı da patinajı değştiriyor.

Bu nedenle çok takmamak lazım, komplo teorilerine girmemek lazım. Araç bakım km'leri vb. sahtekarlık gibi amaçlar vs. gibi...

Bu mesafe ölçümleri doğru olmadığından iş makinelerinde ve traktörlerde sarf edilen yakıt miktarına göre bakım takibi yapılması daha doğrudur. Otomobillerde fark ihmal edilebilir olduğundan km'ye göre hesaplama yapıyoruz. Bir de binek araçlarda 4x4'lere göre patinaj kayıpları daha az oluyor. O nedenle daha doğru sonuç veriyorlar.

Selamlar
araclar hareket halinde iken (normal seyir halinde) hız gostergesini yanıltacak kadar tekerleklerin patinaj yaptığını sanmıyorum. Zira, kullanmakta oldugum (ve daha once kullandığım) binek arabalarda "antipatinaj sistemi" var ve normal seyir sırasında devreye girdigini hic gormedim.. ilave olarak böyle birşeyi hiç duymadım da. reha

 

[YOL]

Ynt: GPS ile Araç Hız Göstergeleri Neden Farklı Ölçer?

Fark çıkmasının bir de teknik nedeni var. O da patinaj.

Herkez patinajı tekerleğin araç olduğu yerde dururken veya yavaş ilerlerken tekerleğin turlar atması olarak zannediyor, ancak patinaj hareket halinde olan tüm araç tekerleklerinde mevcuttur.

Otomatik vitesli ve anti patinaj sistemli bir aracın kadranı 120km gösterirken, GPS 115km gösteriyorsa ve o 5km'lik fark tekerleklerin yolda giderken yaptığı patinaja aitse, bu araçla her yıl katedilen ortalama 30bin km'nin 1800km'si patinajlara ait olacağını düşünürsek, bu aracın lastiklerinin ömrü kaç ay olacaktır?

 

[Wintermute]

Ynt: GPS ile Araç Hız Göstergeleri Neden Farklı Ölçer?

Otomatik vitesli ve anti patinaj sistemli bir aracın kadranı 120km gösterirken, GPS 115km gösteriyorsa ve o 5km'lik fark tekerleklerin yolda giderken yaptığı patinaja aitse, bu araçla her yıl katedilen ortalama 30bin km'nin 1800km'si patinajlara ait olacağını düşünürsek, bu aracın lastiklerinin ömrü kaç ay olacaktır?

Pratik olarak şöyle cevap vereyim. Lastiklerde patinaj olmasayda, aşınma da çok daha az olurdu. Yukarıdaki hesabı 2 çeker bir araçta çekiş tekerlekleri lastikleri ile çekiş olmayan lastiklerin 30 bin km sonundaki derinlik farkına bakarak kendiniz de yanıtlayabilirsiniz.

Elbette frenleme de de negatif yönde bir patinaj oluşuyor, o durum dört tekeri de eişt oranlarda etkiliyor. ;D

 

[Wintermute]

Ynt: GPS ile Araç Hız Göstergeleri Neden Farklı Ölçer?

Selamlar
araclar hareket halinde iken (normal seyir halinde) hız gostergesini yanıltacak kadar tekerleklerin patinaj yaptığını sanmıyorum. Zira, kullanmakta oldugum (ve daha once kullandığım) binek arabalarda "antipatinaj sistemi" var ve normal seyir sırasında devreye girdigini hic gormedim.. ilave olarak böyle birşeyi hiç duymadım da. reha

Makine mühendisliği okursanız öğrenirsiniz, ya da tarım makineleri - traktörler ile uğraşırsanız bir ders yılını patinaj hesapları ile geçirebilirsiniz. ;D

Patinaj olmasaydı lastiklerde aşınma yok'a yakın olurdu. Dişli sistemleri dışında tüm güç aktarım sistemlerinde patinaj vardır (kayış kasnak, lastik tekerlek vs.)

Yanlış hatırlamıyorsam asfalt zeminlerde uygun basınçta lastikleri için hesaplama değerlerini %3-5 patinaj arasında hesaplıyorduk, ama mezun olalı epey zaman geçti. ;D

 

[Wintermute]

Ynt: GPS ile Araç Hız Göstergeleri Neden Farklı Ölçer?

Anti patinaj sistemlerini de yanlış anlamamak için kısa bir not yazayım:

Anti patinaj sistemleri tüm lastiklerde olan sürekli patinajda değil, bir lastiğin tutunma kabiliyetini yitirmesi durumunda dönüş hızının araç hızı ve diğer tekerleklerin dönüş hızı ile uyumsuz hale gelmesi durumunda müdahale eden bir sistem. Yani bir noktaya kadar tekerleklerden biri veya birkaçı diğerlerine göre fazla tur attığı durumda o tekerleği frenleyerek aracın dengesini korumaya çalışıyor.

Tabi bu müdahale 20 ms içinde olsa dahi hızına göre tekerlek yarım ila bir tur bile atmış olabiliyor ki bu da %50 patinaj demek

Antipatinaj sistemleri tüm lastiklerin patinajını önlemez, sapma yapan bir adedini yola getirirler. Bu nedenle de normal seyir sırasında devreye girmezler. ;D

 

[Wintermute]

Ynt: GPS ile Araç Hız Göstergeleri Neden Farklı Ölçer?

Daha detaylı olarak konuya bakış açısı sağlamak isteyenler için:

http://en.wikipedia.org/wiki/Traction_Circle

 

[reha]

Ynt: GPS ile Araç Hız Göstergeleri Neden Farklı Ölçer?

Makine mühendisliği okursanız öğrenirsiniz, ya da tarım makineleri - traktörler ile uğraşırsanız bir ders yılını patinaj hesapları ile geçirebilirsiniz. ;D

Patinaj olmasaydı lastiklerde aşınma yok'a yakın olurdu. Dişli sistemleri dışında tüm güç aktarım sistemlerinde patinaj vardır (kayış kasnak, lastik tekerlek vs.)

Yanlış hatırlamıyorsam asfalt zeminlerde uygun basınçta lastikleri için hesaplama değerlerini %3-5 patinaj arasında hesaplıyorduk, ama mezun olalı epey zaman geçti. ;D

Selamlar
1) ben fizik okudum ve uygulamalı fizik bilim dalının temel konularından biri olan kuvvetler, surtunme ve olasılık hesapları zaten bilirim.. dolayısı ile Makina muhendisliginin "temelini olusturan ve muhendislik dunyasının hizmetine veren ana bilim dalında egitim almış bir kişi olarak" , makina muhendisliginden bir egitim almam gerekmiyor
2) Dikkat ederseniz , ben kalkıstan yada traktor gibi sık sık durup/kalkan ve ciddi olarak patinaj yapmaolasılığı ile ilgili cihazlardan bahsetmiyoruz ve ben "normal sürüş sırasında" diye özellikle belirttim
3) 110 Km. hız ile giderken, 235x85x16 ebatlarında bir lastigin kac kere döndügünü ve bunun %5'inin ne kadar ciddi bir miktar yaptıgını sizde hesaplayabilirsiniz
4) Sanırım, ders verir gibi bir üslup kullanmazsanız daha güzel olacak

iyi günler dilerim, reha

 

[Wintermute]

Ynt: GPS ile Araç Hız Göstergeleri Neden Farklı Ölçer?

Üsluba takıldıysanız özür dilerim. Amacım ders vermek değil.

Tabi temel bilimler ve bunların uygulamasını yapan meslek dallarının olaylara bakışında farklılıklar olabiliyor. Bunu da göz ardı etmemek lazım.

Ancak malesef araç dinamiği konusu çoğu insan tarafından (ben de dahil) net anlaşılamayabiliyor. Hatta üretici firmaların mühendisleri bunu tam olarak anlayabilseler araçlarda sürüş dinamiği gelişmeye devam etmezdi. Ancak patinaj konusu yukarıda bahsettiğim gibi kadran / gerçek hayat farklarının temel sebebi. Ben sadece konunun komplo teorileri ile alakası olmamasına ve antipatinaj sistemlerinin amacının da tamamen başka bir konu olmasına dikkatinizi çekmek istedim.

Selamlar

 

[TezMertek]

Ynt: GPS ile Araç Hız Göstergeleri Neden Farklı Ölçer?


Nasrettin Hoca evlenmiş. 4 ay sonra hanımı doğum yapmış. Hoca köpürmüş tabii.
" Bu ne? " diye.

Hanımı da " Bey bey, Sen bana varalı oldu 4 ay. Ben sana varalı 4 ay. Etti mi 8 ay.? "
- " 1 ay için mi bunca patırtı.? "

;D
Bence konunun özü bu fıkra.

 

[YOL]

Ynt: GPS ile Araç Hız Göstergeleri Neden Farklı Ölçer?

Makine mühendisliği okursanız öğrenirsiniz, ya da tarım makineleri - traktörler ile uğraşırsanız bir ders yılını patinaj hesapları ile geçirebilirsiniz. ;D

Hangi okulda, hangi yıl, hangi tarihte yayınlanmış kaynaklarla ders işlediniz, dersi ne kadar iyi anladın ya da bize ne kadar iyi anlatabiliyorsun bilmiyorum ama seyir halindeki bir aracın patinaj yaparak yol katetmesi, kadran 120 gösterirken aslında bunun 10km'sinin patinajda olması kontrolün kaybedilmesidir ve en az aquaplaning (ıslak zeminde lastiğin su yüzeyinde kayması) kadar tehlikeli bir durumdur. Ayrıca bu %3-5 formülü hesaplarken günümüz lastik ve asfalt teknolojisini nasıl hesaplıyorsunuz? O kadar çok asfalt çeşidi var ki, her ne kadar ülkemizde pek yaygın olmasa da artık asfaltlar far menzilini yansıtmalarla artırıyor, çok daha iyi yol tutuşu sağlıyor. Eğer "Bir lastiğin ömrü, her bir tam turda lastik çapının %3-5'i kadar patinaj çekilerek tamamlanır." gibi bir cümle kurarsan daha kabul edilebilir olur. Ama seyir halindeki araç patinaj çekerek gider dersen aklıma tarla süren traktör gelir.

 

[Wintermute]

Ynt: GPS ile Araç Hız Göstergeleri Neden Farklı Ölçer?

Hangi okulda, hangi yıl, hangi tarihte yayınlanmış kaynaklarla ders işlediniz, dersi ne kadar iyi anladın ya da bize ne kadar iyi anlatabiliyorsun bilmiyorum ama seyir halindeki bir aracın patinaj yaparak yol katetmesi, kadran 120 gösterirken aslında bunun 10km'sinin patinajda olması kontrolün kaybedilmesidir ve en az aquaplaning (ıslak zeminde lastiğin su yüzeyinde kayması) kadar tehlikeli bir durumdur. Ayrıca bu %3-5 formülü hesaplarken günümüz lastik ve asfalt teknolojisini nasıl hesaplıyorsunuz? O kadar çok asfalt çeşidi var ki, her ne kadar ülkemizde pek yaygın olmasa da artık asfaltlar far menzilini yansıtmalarla artırıyor, çok daha iyi yol tutuşu sağlıyor. Eğer "Bir lastiğin ömrü, her bir tam turda lastik çapının %3-5'i kadar patinaj çekilerek tamamlanır." gibi bir cümle kurarsan daha kabul edilebilir olur. Ama seyir halindeki araç patinaj çekerek gider dersen aklıma tarla süren traktör gelir.

Sayın Sedat Bey,

Aşağıdaki linkte verdiğim makale doğrusal lastik patinajını anlatan bir makale. Stanford Üniversitesinin ders notlarından. Lastik basıncı, yük vb. konuların düşük patinaj koşullarında etkileri üzerine bir araştırma. Uygulamada aracın ABS sensörlerinin ölçtüğü tur verileri ile GPS ile ölçülen hız verisini karşılaştırıyorlar.

Bu arada makaleyi internette toplam 8 dakikalık bir arama sırasında buldum, henüz incelemedim ancak ilk sayfadaki diyagram bile farklı yükler altında yolcu araçlarının lastiklerinde oluşan % patinajı açıklamaya yetiyor.

Daha fazla birşey yazmıyorum çünkü konuya verdiğim açıklamalarda anlaşılan bilimsel açıklamalar yerine ben bu forumda binlerce mesaj yazmışım, benim hissiyatım doğrudur anlayışı yereşmiş.

Okuyup anlarken sizlere kolay gelsin.

http://www-cdr.stanford.edu/dynamic/WheelSlip/CarlsonGerdesACC2003.pdf

 

[nkurtkaya]

Ynt: GPS ile Araç Hız Göstergeleri Neden Farklı Ölçer?

Güven'in bir mesajından alıntıdır. Araç göstergesinin neden fazla gösterdiğinin sebebi aşağıda. Teşekkürler Güven.

Kilometre sayacı hız göstergesindeki sapmadan dolayı etkilenmemektedir. Yakıt tüketimi de kilometre sayacına göre tespit edildiğine göre bu iki değerde her hangi bir sapma olmamaktadır. Motorlu taşıtlar hız göstergesi ekipmanı ile ilgili 75/443/EEC komisyon direktifi ve bu direktifin değişikliğe uğramış 97/39/EC direktifine göre hiçbir hız göstergesi gerçek araç hızından daha düşük bir değer gösteremez. Bu direktifte hız göstergesi ile aracın gerçek hızı arasında bir eşitlik verilmiştir. Bu eşitliğe göre; hız göstergesi (V1) ile aracın gerçek hızı (V2) arasındaki fark 0’a eşit yada daha büyük ve bu fark aracın gerçek hızının onda birinin 4 km/h ile toplamından daha küçük ya da eşit olarak verilmiştir.

0 ≤ v1 - v2 ≤ V2/10 + 4km/h

Bu formüle göre 180 km/s gösterge hızına sahip olan aracın gerçek taşıt hızı 160 km/s olabilir.

 

[schweps]

Ynt: GPS ile Araç Hız Göstergeleri Neden Farklı Ölçer?

Sayın wintermute,
Yapılan açıklamaların hissiyatla ilgisi olduğunu düşünmüyorum.
Bir başka başlıkta daha önce paylaştığım mesajımı buraya kopyalıyorum.
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Araçta herhangi bir değişiklik yapılmamasına rağmen yani hareketi aktaran tüm dişliler ve lastik çapı fabrika çıkışında ne ise aynı olmasına karşın hız göstergesi gps'e göre yüksek gösteriyordu. Ne var ki katedilen km'yi sayan saat ise doğru ölçüyordu.

Yaptığım ölçüm şöyleydi;
Otobanda sabit motor devirlerindeki hızlarımı gps ile tespit ettim.
3000d/d 3.viteste gps ile hız 57km/saat göstergedeki hız 62km/saat
3000d/d 4.viteste gps ile hız 78,7km/saat göstergedeki hız 85km/saat
3000d/d 5.viteste gps ile hız 98,8km/saat göstergedeki hız 107km/saat

Benim araç için şanzumandaki dişli oranlarını buldum;
1.vites 3,78:1
2.vites 1,95:1
3.vites 1,37:1
4.vites 1,0:1
5.vites 0,8:1

Difransiyeldeki ayna-mahruti oranı ise;
5,125:1

Lastik, 195/80 R15 yani dış çapı 27,28" (693mm)
Çevresi 2,176m

Gelelim hesaba;
3000d/d motor devri 3.viteste şanzuman çıkışında 3000/1,37=2189,78d/d ya düşüyor.
Arka difransiyelde ise 2189,78/5,125=427,27d/d oluyor. Bu aynı zamanda tekerin dakikadaki devir sayısıdır.
Tekerin bir devirde aldığı yol = tekerin çevresi = 2,176m ise dakikada katedilen yol 427,27d/d x 2,176 = 929,748m = 0,93km
Saatte katedilen yol ise 0,93x60= 55,8km/saat

Aynı hesabı 4. ve 5. vitesler için yaptığımda ulaştığım hız değerleri ise şöyle;
4.viteste 76,42km/saat
5.viteste 95,53km/saat

[attachment=1]

Burdan görülüyor ki gps ile ölçüm yaptığım hız değerlerine çok yakın hızlar ortaya çıkıyor hesaplar neticesinde.
Ancak nasıl oluyor da hız göstegesi %10 kadar hatalı ölçüyorken km saati doğru ölçüm yapıyor çözemedim.
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Hız göstergesinin hatalı ölçüm yaparken km saatinin nasıl olup ta katedilen km'yi doğru saydığını o vakit çözememiştim. Araç üreticileri motor devri ve dişli oranlarından yola çıkarak standart lastiğin çapını da dikkate alarak, kadrana ulaşan döngüyü uygun çevrim oranındaki dişli üzerinden aktararak gerçekçi bir "katedilen km" göstermesinin mümkün olduğunu düşünüyorum.

Daha fazla birşey yazmıyorum çünkü konuya verdiğim açıklamalarda anlaşılan bilimsel açıklamalar yerine ben bu forumda binlerce mesaj yazmışım, benim hissiyatım doğrudur anlayışı yereşmiş.

Okuyup anlarken sizlere kolay gelsin.

http://www-cdr.stanford.edu/dynamic/WheelSlip/CarlsonGerdesACC2003.pdf

 

[ihg70]

Ynt: GPS ile Araç Hız Göstergeleri Neden Farklı Ölçer?

Bunun ana 2 nedeni var:

1- Avrupa Komisyonun bu konudaki direktifi.
Hiç bir aracın hız kadranı gerçek hızdan düşüğünü gösteremez.
Kadranlar fabrikasyon olarak buna göre kalibre edilir.
Hız arrtıkça bu kalibrasyondan dolayı gerçek hız ile kadaran hızı arasındaki fark da büyür.

2- Otomobil üreticilerinin kendilerini yasal olarak koruma altına alma düşüncesi.

Kadranda gerçek hızınızdan daha düşük bir hızı okursanız, yani, siz farkında olmadan kadaranın size gösterdiğinden daha hızlı gidiyorsanız, başınaza gelecek her türlü olaydan dolayı (kaza, trafik cezaları vs) üretici firmayı dava edebilirdinşz. "Ben 100 km ile giderken gerçek hızım 110 km imiş, beni yanıltarak tehlikeye attılar" diye davalar açılabilirdi.

Bu gibi davalarla yüzyüze gelmemek için ve durumu garantiye almak için firmalar, kadaranları her zaman gerçek hızdan daha fazla göstermesini sağlayacak şekilde ayarlarlar.
90 sonrasında %3-4 gibi farklarla başlayıp hız yükdeldikçe %10'ların üstüne çıkabilir bu fark.

En doğru hızı, ihmal edilebilecek bir hata payıyla GPS cihazlarıı gösterir.