Kablo kesiti hesabında voltajın ya da güneş panelinin çıkış gücünün ne işi var?
Bu arada ben uygulamaya odaklandığım için bir noktayı kaçırmışım: Kablo kesiti seçiminde kablonun ısınmadan kaynaklanan güvenliği kadar kabloda harcanan güç oranı da önemlidir. Karavan örneğinde mesafeler genellikle çok kısa olduğundan ısınmadan kaynaklanan güvenliği hesaba kattığınızda zaten gerilim düşümü makul seviyelerde olacaktır.
Gerilim Düşümünün Önemi
"Gerilim düşümü", kabloda düşen gerilimin kaynak gerilimine oranı demektir. Güç = Akım × Gerilim olduğundan, akım yol boyunca değişmediğinden güç kaybı oranı, gerilim düşümüyle aynı orana sahiptir.
Gerilim düşümü tamamen uygulamadaki yorumla alakalıdır. İşinizi gördüğü sürece %5 kaybetmeyi de uygun görebilirsiniz, işinizi görmediğinde %1 kaybetmeye tahammülünüz olmayabilir de.
Örneğin şehir planlamasında gerilim düşümü = kablolardaki güç kaybı %5 ile sınırlanır. Eğer enerji hatlarındaki güç kaybını %2 mertebesine çekmek isterlerse kullanılacak iletken kesitleri 2.5 katına çıkar, elektrik direklerinin ebatları da maliyetleri de benzer oranda artar. Bu tarz bir uygulamada %5'e kadar kayıp uygun görülmüştür.
Az önce kendi sistemimdeki kablo kaybını ölçtüm. Panel 80W 17.2V'luk, mesafe yaklaşık 3.5m, 2x2.5mm²'lik kablo kullandım (elimde o vardı, içindeki bakırın kalitesini bile bilmiyorum, şasiye bağlayacak nokta bulamadığım için 2 kablo kullandım). Panelin çıkışındaki gerilim 15.50V, MPPT'nin girişindeki gerilim 15.25V, yani kablodaki güç kaybı (15.50V - 15.25V) / 15.50V = %1.6. Güç cinsinden şu an ~60W * %1.6 = 0.96W. Güç kaybımı %0.5 seviyesine indirmek isteseydim 8mm² kablo kullanmam gerekirdi. Ortaya çıkacak tasarruf yaz ayında günde 4.4Wh olurdu. Değer mi? Tamamen yoruma bağlı olup bence değmez.
Mesela lityum aküyü 13.8V'luk araç şarj dinamosuyla doldurmaktan bahsetmiştim. Zaten 13.8V çok az, lityum bataryanın mümkün mertebe yüksek güçlerle dolması için her ne kadar maksimum 30A civarında akımlardan bahsetsek de 4mm² kullanmıyorum, çünkü ortaya çıkacak gerilim düşümü nedeniyle şarj gücü çok düşecektir. Her milivolt çok önemli olduğundan burada 10x2.5mm²=25mm² kablo kullanıyorum.
Anladığım kadarıyla Victron, kullanıcılar tüm bu parametreleri ayrı ayrı hesaba katıp hesap yapmakta zorlanabileceği için kombinasyonlardan oluşan bir tablo yapmış.
"Kulaktan kulağa" diye bir oyun vardı, bu, o.... 
