Dizel Motor ile İlgili Önemli Bilgiler...

"Turbosu olmaması ve beygir gücünün 83HP olması nedeniyle çok performanslı sayılmaz. "

Nerdeyse 20 yılı dolduracağım dizel motorlar ile. 2 beygirini de sattım, 1500 beygirini de. Turboşarj, bir dizel motorun zayıf halkalarından birisidir. Diğerleri ise yakıt ve elektrik sistemidir.En çok arızalar buralarda çıkar.
Bana göre turbosuz olması avantajdır.
Bu arada çok geçmiş olsun Ferhat Bey.

Ynt: Dizel Motor ile İlgili Önemli Bilgiler...

bartek' Alıntı:

Nerdeyse 20 yılı dolduracağım dizel motorlar ile. 2 beygirini de sattım, 1500 beygirini de. Turboşarj, bir dizel motorun zayıf halkalarından birisidir. Diğerleri ise yakıt ve elektrik sistemidir.En çok arızalar buralarda çıkar.
Bana göre turbosuz olması avantajdır.
Bu arada çok geçmiş olsun Ferhat Bey.

Genişletmek için tıkla ...

Şimdi Küheylan'ı daha çok sevdim işte.

Turbo Yok, Karmaşık ve hassas pompa enjektör sistemi yok, elektronik kontrolle sağlanan ABS, EBD, EDL vs hiçbiri yok. ;D Sanırım bu nedenle yolda kalmadım.

Sadece tek yaşadığım bir sorun var, çok yükseğe çıktığımda 2500m ve yukarısında çok büyük çekiş düşüklüğü ekzostan duman atma gibi sorun yaşıyorum bu sorun nasıl çözülebilir. Bu sorunun ilk belirtileri 2000m civarında başlıyor.

Ynt: Dizel Motor ile İlgili Önemli Bilgiler...

çok temiz bir hava filtresinin vereceği bol hava ile oda bir nebze

Ynt: Dizel Motor ile İlgili Önemli Bilgiler...

Ferhat hocam verdigin bilgiler icin gercekten tesekkur ederim. Aracinda ABS, EDS vs. gibi sistemlerin olmamasi en guzeli. O tip araclarda bir kac nokta onemli. Radyator ve hortumlarini kontrol et, kacak olmasin, borular eskimisse degistir (ben iki kere hortum patlamasindan yolda kaldim. Basit ariza ama can sikar 2 m kipirdatamazsin araci conta yakmamak icin). Birde kapak contasi saglamsa, yag kacagi abarti miktarda yoksa sorunda yok demektir.

Ben bir yerde eskaza kialarin fiyatlarini gordugumde bu size sordugum soru aklima geldi. Eger yuksek tavan almiyacaksak, yani tavan alcaksa VW den 1-2 cm daha alcak olmus cok fark etmez. Aracin kucuk olmasi, sehir ici ve park kabiliyetini arttirir. VW gen icin bir cok hazir kampervan urunu oldugundan bahsetmissin fakat goruyoruz ki VW i olan arkadaslar genelde pahaliliktan o aparatlari almayip kendileri yaptiriyorlar. Bu durumda degisen birsey yok. Yanliz ikinci elde kialarin temizini bulmak biraz zor gibi. Cunku genelde tasimaciklikta vs. kullaniliyorlar.

Ferhat hocam yasadigin sorun tamamen yukseklik ile alakali gorunuyor. Egzosdan cikan duman beyaz renkli ise korkulacak birsey yok. Zengin karisimin yani gerekli miktarda oksijenin gerekli dizel ile karisamamsindan kaynaklanir diye biliyorum ben. Yani yeterli oksijeni alamadigindan. Ayni beyaz duman birde kapak contasi yaktiginizda olur fakat o zaman duman bol miktarda ve yukseklik ayirmaksizin surekli olur. Sizde durum bu olmadigi icin korkulacak birsey yok.

Yukseklik arttikca oksijen cekmesini arttiracak bir sistem olup olmadigina emin degilim.

Ynt: Dizel Motor ile İlgili Önemli Bilgiler...

Ferhat Bey yeni okudum , geçmiş olsun.

Araçta ne kadar az teferruat (özellikle elektronik) o kadar az dert diyorum.

Ynt: Dizel Motor ile İlgili Önemli Bilgiler...

Ferhat Bey,

Doğal emişli motorlarda rakım ve hava sıcaklığının artması nedeniyle oluşan güç düşün mertebelerini yazıyım;
Standart güç çıkışı genelde 25 C sıcaklık ve 100 metre rakım için verilir.
Her 10 C sıcaklık artışı için % 4, her 100 metre rakım için % 1 güç düşer. Nedeni oksijen azaldığı için yakıtın fazla gelmesi, tam yanma olmamasıdır ki siyah dumanda buna işarettir. Sıcaklık 25 C nin üstüne çıkmadığını varsayarsak 2000 metrede yaklaşık % 19 güç düşümü olur.
Turbolu motorlarda bu düşüm daha azdır çünkü havayı sıkıştırarak yanma bölgesine gönderildiği için birim hacme daha fazla hava gönderebilirsiniz.
Bu durumlarda sizin yapacağınız pek bir şey yok.Sadece gaza az yüklenip yavaş ama temiz çıkarsınız. Yalnız çok sık 2000 metrelere çıkarsanız arada enjektörleri temizletmeniz iyi olur çünkü siyah duman kurum yapar.
Bu arada Elekrikçilerin çok sık yaptığı bir hatayı size hatırlatıyım. Bir elektrik motorunu bir dizel motorla değiştirirken bu güç düşümünü göz önüne almazlar. Sonuçta seçtikleri dizel motor küçük çıkar.

Not : Beyaz duman avans ile alakalıdır. Motorun ateşleme zamanlamasında problem var demektir . Retarder bununla alakalıdır. Bir de tabii ki motorun soğutma suyu yanma odasına ulaşmışsa olur ki bu da silindir contasını yakması sonucu olur. Mavi duman ise yağ yakması demektir. Siyah duman oksijen azlığını, tıkanık enjektör ve subap ayarı problemini düşündürür.

Ynt: Dizel Motor ile İlgili Önemli Bilgiler...

bartek' Alıntı:

Ferhat Bey,
Not : Beyaz duman avans ile alakalıdır. Motorun ateşleme zamanlamasında problem var demektir . Retarder bununla alakalıdır. Bir de tabii ki motorun soğutma suyu yanma odasına ulaşmışsa olur ki bu da silindir contasını yakması sonucu olur. Mavi duman ise yağ yakması demektir. Siyah duman oksijen azlığını, tıkanık enjektör ve subap ayarı problemini düşündürür.

Genişletmek için tıkla ...

+ yakıtta su olma ihtimali

Ynt: Dizel Motor ile İlgili Önemli Bilgiler...

bartek' Alıntı:

Ferhat Bey,

Doğal emişli motorlarda rakım ve hava sıcaklığının artması nedeniyle oluşan güç düşün mertebelerini yazıyım;
Standart güç çıkışı genelde 25 C sıcaklık ve 100 metre rakım için verilir.
Her 10 C sıcaklık artışı için % 4, her 100 metre rakım için % 1 güç düşer. Nedeni oksijen azaldığı için yakıtın fazla gelmesi, tam yanma olmamasıdır ki siyah dumanda buna işarettir. Sıcaklık 25 C nin üstüne çıkmadığını varsayarsak 2000 metrede yaklaşık % 19 güç düşümü olur.
Turbolu motorlarda bu düşüm daha azdır çünkü havayı sıkıştırarak yanma bölgesine gönderildiği için birim hacme daha fazla hava gönderebilirsiniz.
Bu durumlarda sizin yapacağınız pek bir şey yok.Sadece gaza az yüklenip yavaş ama temiz çıkarsınız. Yalnız çok sık 2000 metrelere çıkarsanız arada enjektörleri temizletmeniz iyi olur çünkü siyah duman kurum yapar.
Bu arada Elekrikçilerin çok sık yaptığı bir hatayı size hatırlatıyım. Bir elektrik motorunu bir dizel motorla değiştirirken bu güç düşümünü göz önüne almazlar. Sonuçta seçtikleri dizel motor küçük çıkar.

Not : Beyaz duman avans ile alakalıdır. Motorun ateşleme zamanlamasında problem var demektir . Retarder bununla alakalıdır. Bir de tabii ki motorun soğutma suyu yanma odasına ulaşmışsa olur ki bu da silindir contasını yakması sonucu olur. Mavi duman ise yağ yakması demektir. Siyah duman oksijen azlığını, tıkanık enjektör ve subap ayarı problemini düşündürür.

Genişletmek için tıkla ...

Sagolun Bartek

Bunu ogrendigim iyi oldu. Dumanlarin renklerini yanlis biliyormusum demekki. Conta yaktiginda beyaz duman ve buhar olsumunu biliyordum ama zengin karsimdada beyaz diye biliyordum yanlisimi duzelltiginiz icin tesekkurler.

Ynt: Dizel Motor ile İlgili Önemli Bilgiler...

Cevap için teşekkürler Bartek.

Dumanın rengi aynadan gördüğüm kadarıyla öyleydi. Renginde yanılıyor olabilirim. Motorun sesi falan da değişip "porporpor" diye çalışmaya başlamıştı. Birkaç yüz metre aşağı inince düzelmişti. Bu sorunu en fazla 2008 yılı gezimizde stelvio geçidini aşarken yaşamıştık. Rampanın sonuna geldiğimde Küheylan artık gitmem diyordu. Hafif gaz vererek yavaş yavaş çıktık. Hatta daha büyük alkovanlı bir karavanı da çekici almış götürüyordu. Küheylan da daha ağır olsa, herhalde aynı durumda olacaktık. Bu sorun tamamen basınç ile ilişkili olması lazım. Tepede basınç ve yükseklik değerlerini ölçmüştüm. Yükseklik 2735m ve 725mB. Yani basınç normalin %71'i. Bu durumda hava/yakıt oranı ciddi oranda bozuluyor. Acaba bunu tolare etmek için yakıt miktarı mı düşürülmeli. Yoksa normalde silindirde oluşan x21 sıkıştırma oranı sonunda elde edilen basınçta, o oranda düştüğünden ateşleme mi gerçekleşmiyordur.? Acaba beyaz duman nedeni bu olabilir mi?

Her 100 metrede %1 azalma olduğunda 2735m'de %27 güç düşüşü oluyor.

Aşağıda 2735m'de cips paketinin aldığı hal. Porta potti de davul gibi şişmişti ;D
[attachment=1]
Bu da aynı paketin tepeden indikten sonraki hali.
[attachment=2]

Ynt: Dizel Motor ile İlgili Önemli Bilgiler...

Ferhat rakım yükseldikçe oksijen azalıyor bu nedenle dizel araçlarda çekiş zayıflıyor. Aynı yükseklikte benzinli araçlar kısmen biraz daha az etkileniyor. Oksijen azalması neden
böyle bir problem yaratıyor? yanma odalarına mazot yada benzin ile birlikte oksijende hava filitresinden emme manifoldu yoluyla silindir tepesine giriyor enjektörlerden
gelen yakıtla birleşiyor ve dizelde sıkıştırma ile oluşan patlama oksijen sayesinde mazotun yanmasını sağlıyor,aynı işlem benzinli araçta ateşleme bujileri ile yanma sağlanıyor.
Sonuç oksijen yoksa yanmada yok,yanma tam olmazsa dizel yakıt eksozdan yanmadan çıkıyor ve beyaz duman görünüyor senin eksozda siyah gördüğün motor yağ yaktığından
olabilir. Yüksek rakımda motor teklemeye başladığında yapılacak en pratik yöntem,asfalt ve tozsuz yolda iseniz hava filitrenizi söküp haznedeki tozları iyice temizledikten sonra
kapağını kapatmaktır. Enazından inişe geçene kadar hava girişini rahatlatmış olursun. Özellikle stabilize yollarda bu uygulama yapılmamalıdır.
Levent

Ynt: Dizel Motor ile İlgili Önemli Bilgiler...

1995 yılıda aktif yüksek irtifa dağcılığı yaptığım günlerde, kayseri erciyas dağına giderken zirvede, zirve defterini imzalarken içebilmek için 3 şişe bira götürdük, amacımız zirvede bira markasını gösteren fotoğraflar çekip sonra reklam firmasına teklif yapmakdı, buraya kadar herşey çok güzeldi ama zirvede (3917mt) şişeleri açtığımız anda içmek ne kelime, şampanya patlamış gibi bir köpük, iftaiye hortumundan fışkırır gibi fışkırıyor, taki şişede tek damla kalmayıncaya kadar köpük olup gitti, işte o zaman anladık basınç farkını.....

Ynt: Dizel Motor ile İlgili Önemli Bilgiler...

Hyundai H100, kia , L300 tipi panelvan arabalarda gaza yüklenildiğnde yada yükte siyah duman yaparlar. Kullandığım H100 dede bu durum vardır. Bu durumu ilgili servislere sorduğumda -Bu tür arabalarda hep var abii- diye cevap aldım. Kullandığım H 100 aracın yağ değişim kontrollarında yağ eksiltmesine rastlamadım. İlgili servisler bu durumun yağ yakmakla bir ilgisinin olmadığını söylediler. Euro mobil mazot kullandığımda siyah dumanın yok denecek kadar azaldığını gözlemledim. ekzost muayenelerinde her zaman normal değerlerde olduğu raporu aldım.

Ynt: Dizel Motor ile İlgili Önemli Bilgiler...

Yağ yakma vs. gibi sonuçlar genel sorunlar için geçerli olabilir. Benim bahsettiğim problem sadece yüksek irtifada gerçekleşiyor. Dediğiniz gibi hava filtresini temizlemek ya da tozsuz ortamsa bir süre için tamamen çıkartmak bile yararlı olabilir.

Dizel motorda bildiğim kadarıyla sıkışma sonucu ateşleme kendiliğinden gerçekleşiyor. Hava basıncı %30 düştüğünde silindir içindeki basınç da o oranda düşünce zaman zaman ateşleme gerçekleşmiyor olabilir mi?

atiladi' Alıntı:

1995 yılıda aktif yüksek irtifa dağcılığı yaptığım günlerde, kayseri erciyas dağına giderken zirvede, zirve defterini imzalarken içebilmek için 3 şişe bira götürdük, amacımız zirvede bira markasını gösteren fotoğraflar çekip sonra reklam firmasına teklif yapmakdı, buraya kadar herşey çok güzeldi ama zirvede (3917mt) şişeleri açtığımız anda içmek ne kelime, şampanya patlamış gibi bir köpük, iftaiye hortumundan fışkırır gibi fışkırıyor, taki şişede tek damla kalmayıncaya kadar köpük olup gitti, işte o zaman anladık basınç farkını.....

Genişletmek için tıkla ...

İyi ki yolda sırt çantanızın içinde kendiliğinden patlamamış. Açarken kameraya alsaydınız, harika görüntü olurdu.

okcular' Alıntı:

Hyundai H100, kia , L300 tipi panelvan arabalarda gaza yüklenildiğnde yada yükte siyah duman yaparlar. Kullandığım H100 dede bu durum vardır. Bu durumu ilgili servislere sorduğumda -Bu tür arabalarda hep var abii- diye cevap aldım. Kullandığım H 100 aracın yağ değişim kontrollarında yağ eksiltmesine rastlamadım. İlgili servisler bu durumun yağ yakmakla bir ilgisinin olmadığını söylediler. Euro mobil mazot kullandığımda siyah dumanın yok denecek kadar azaldığını gözlemledim. ekzost muayenelerinde her zaman normal değerlerde olduğu raporu aldım.

Genişletmek için tıkla ...

Bizimkinde de hiç yağ eksiltmesi hissetmedim. Başlangıçta hangi seviyedeyse, 7000km sonra bile aşağı yukarı aynı seviyede kalıyor. Ben 10-40 yağ kullanıyorum. Siyah duman bildiğim kadarıyla yokuş çıkarken yüksek devir yaptırılırsa atıyor. Küheylan marşa ilk basıldığında bir anlık atıyor, sonra kesiliyor.

Ynt: Dizel Motor ile İlgili Önemli Bilgiler...

Dizel motorlarda biliyorsunuz yakıtın basıncının yükselterek yanma odasına püskürtüyorsunuz. Yanma odasına hava filtresi üzerinden hava emilmiş oluyor. Burada dikkat edilmesi gereken nokta hava emmiş oluyorsunuz, saf oksijen emmiyorsunuz. Yanma odası hacmi diyelim 0.1 litre olsun. 0.1 litre hava içerisindeki oksijen miktarı 100 metre rakım ile 2000 metre rakım arasında farklıdır. Biliyorsunuz 2000 metreye çıkınca zor nefes alırsınız, çünkü oksijen azdır. Sonucta yanma odasına püskürtülen mazotun yanarak patlamasını sağlayan hava değildir, oksijendir.
Turboşarj niye motora konur? Niye üreticiler bir arıza kaynağını eklerler? Tek amaç vardır. Birim hacme daha fazla oksjien göndermek. Turboşarj havayı sıkştırarak birim hacme daha fazla hava-daha fazla oksijen gönderilmesini sağlar. Hatta bir de bu sıkışan havayı soğutarak birim hacme daha fazla hava-daha fazla oksijen sıkıştırırsınız.
Yakıt miktarı önemli değildir. Pompaların ayarını, basıncını değiştirerek istediğiniz kadar yakıt gönderebilirsiniz. Ama oksijen problemdir. Dizel motorun yüksek rakımda gücünün düşmesinin nedeni rakımda havadaki oksijen azlığıdır.
Ferhat Bey, ne olursa oldun hava filtresini kesinlikle çıkarmayın. En ufak sert bir toz parçası odasından içeri girerse silindirlere zarar verir. Balıkçılar bazen denizde çıkarırlar, sonrada ellerine silindir-pistonlarını alıp gelirler ne oldu anlamadık diye. Pistonun hızı saniye 10metre civarındadır. (strok ve devre bağlı değişir.)

Yakıt fazla, oksijen az ise tam yanma olmaz, siyah duman atar.
Yanma -patlatma basıncı tam oluşmaz ise mazot yanmadan çiğ atılır, beyaz duman olarak görülür.Beyaz kağıdı egzoza tutarsanız çiğ mazot kokusu duyarsınız. Patlatma basıncının az olması genelde püskürtme zamanlamasından hatalı olmasından olur.
Her motor belli bir oranda yağ yakar. Yanan yağ miktarı artarsa mavi duman görürsünüz. Ya da beyaz kağıt tutun, yağ izini görürsünüz.
Bu söylediklerimin hepsi dizel motorlar içindir. Benzinli motorda hangisi olur, hangisi olmaz bir şey demiyorum.

""Dizel motorda bildiğim kadarıyla sıkışma sonucu ateşleme kendiliğinden gerçekleşiyor. Hava basıncı %30 düştüğünde silindir içindeki basınç da o oranda düşünce zaman zaman ateşleme gerçekleşmiyor olabilir mi?""

Yanma odasındaki basıncı ayarlayan dışardaki hava miktarı değildir. Pompa basıncı yakıtın püskürtülme basıncını ayarlar. Örneğin 300 barla enjektöre gönderir. Enjektör delik sayısı ve küçüklüğü püskürtülme basıncını -sprey şeklini ayarlar. Dışarıdaki ortamdan püskürtülme basıncı bağımsızdır. Sıkıştırılan havanın basıncını ise yanma odasının küçüklüğü belirler. Yanma odasının küçüklüğünü ise sadece kullanılan silindir contasının kalınlığı ile belirlenir. Silindir contasının kalınlığı nasıl ayarlanır onuda anlatırım isterseniz. Bu arada piyasadaki motor ustalarının çoğu bunu göz kararı yapar, ölçüm yapmaz.
Sonuçta pompa gereken basıncı sağlayıp, enjektörleriniz düzgün püskürtüyorsa ve silindir contası doğru seçilmiş ise yanma basıncı sağlanmış olur. (Rakımın yanma basıncı ile ilgisi yok)

Hava filtresi kirli olursa deniz seviyesinde bile siyah duman görürsünüz. O nedenle hava filtresi her zaman temiz olmalıdır.

İlk marşta siyah duman atması iyi işarettir.Atmıyorsa korkun. Motor soğuk olduğu için gereğinden fazla yakıt gönderilir. Bu işlem eskiden manueldi ama artık tüm motorların jiglesi otomatikdir. Motor ısınınca yakıt miktarı normale döndürülür. Şimdilerde jiglenin sadece soğuk havalarda çalışmasını sağlayan sistemlerde kullanılıyor.

""Hyundai H100, kia , L300 tipi panelvan arabalarda gaza yüklenildiğnde yada yükte siyah duman yaparlar""
Siyah duman nerde olur dedik? yakıt fazla -oksijen az. Şimdi aracın motoru küçük seçilmiş ise ne olur? Ferhat bey gibi sadece yüksek rakımlarda değil, normal rakımda da güç gereken yerlerde örneğin yokuş çıkarken aracın motorun gücü yetmez. Motorun regülatörü güc kazanmak için daha fazla yakıt gönderir. Ama hava içindeki oksijen yetersiz kalır. Yani yakıt çok-oksijen az. Aynı siyah dumanı yüklü kamyonların yokuş çıkarken çıkardığı gibi.

Ynt: Dizel Motor ile İlgili Önemli Bilgiler...

Sn. Bartek Bey,
Bilgiler için teşekkürler.

Ynt: Dizel Motor ile İlgili Önemli Bilgiler...

Sn. Bartek değerli bilgiler için çok teşekkür ederim.

bartek' Alıntı:

Yanma -patlatma basıncı tam oluşmaz ise mazot yanmadan çiğ atılır, beyaz duman olarak görülür.Beyaz kağıdı egzoza tutarsanız çiğ mazot kokusu duyarsınız. Patlatma basıncının az olması genelde püskürtme zamanlamasından hatalı olmasından olur.

Genişletmek için tıkla ...

Bu durumda püskürtme zamanlamasını bir kontrol ettirmem gerek sanırım.