Ynt: 4x4'lerde Zincir Öne Mi Arkaya Mı Yoksa Dört Tekere De Mi Takılmalı??
Her arabanın bir ağırlık merkezi vardır bu merkeze göre dediğiniz gibi aracın önü veya arkası kayma eğilimi gösterir. TIRlarda bu merkez çekiciye bağlandığı 5. teker kısmıdır. Bu bağlantı merkezi ile dorsenin arka kısmında çok uzun bir mesafe olduğundan fizikte moment etkisi denen etki çok fazladır o yüzden TIRlar genelde dengesiz bir araç olarak bilinirler, karda buzda sürmesi kamyonlara göre çok daha zordur. Gerçi yeni nesil TIRlarda ABS sonra ESP dorse de bile standart hale gelmeye başladı,artık dorse ve çekiciye ayrı ayrı fren sistemleri olmadığı gibi böyle bir düzenek kanunen de artık yasak yani eskisine nazaran kontrol etmek daha kolay elektronik desteklerin yardımı ile. Ama buzda özellikle rampada kaldırmak hala zor tek tahrikli bir dingile sahip olduğu için o yüzden rampada kalmadan tırmanmak hala önemini koruyor, yoksa rampada kalır olmadı makaslarsınız. Neyse bunu niye yazdım konuyu buradan açıkladığınız için.TIR,Kamyon tecrübem benim de vardır ayrıca.
Diyelim ki 4x4 çekiciye sahipsiniz ve elinizde yine tek takım zincir var. Nereye bağlarsınız arka tekere yine. Çünkü arka tekere binen ağırlık öne göre çok fazla düz yolda ve rampa çıkarken. Ama rampa aşağı inerken güç bu sefer ön tekerlere biner frenleme esnasında. Yani zincir olayını sadece çekiş olarak da düşünmeyin güç dağılımı,fren kullanılıp kullanılmayacağı gibi birçok etken var. Zaten ikinci yazıda kastettim hangi tarafın tutunmasını istiyorsanız ona göre seçim yapmanız lazım, çarpraz bağlamakta bir çözüm yukarıda fikrini belirtildiği üzere.
4x4 arazi aracında low+birinci veya ilk iki vitesi kullanmak vasıtası ile frensiz inmeyi de seçebilirsiniz sıfır risk alırsınız belki biraz yavaş inersiniz ama en güvenli yoldur zincire de gerek kalmaz böylece. Bu türden frenden dolayı zincirin etkisini de yok etmiş olursunuz yani bağlamaktan kurtulursunuz bu da bir alternatif örneğin.
Ayrıca şunu da kaçırmamak lazım, bu işin doğrusu işte yukarıdaki sebeplerden ötürü 4 tekere de zincir bağlamaktır. Olur ya birisi hasar görür,bir takımı almayı unutursunuz bu yazdıklarımız bu gibi etmenleri göz önüne alarak yazıldı. İşin doğrusunu tekrar hatırlatayım 4 tekere de zincir bağlamanız lazım şartlar zincir kullanacak kadar zorlaşırsa eğer.
Fakat kendi tecrübemi söylersem ben arazi de hiç zincir takma gereği duymadım, duyulduğu zaman oldu mu oldu tekrar geri gittik kaptırarak çıktık. Olmadı aracı vinçlersiniz.Ama nadir de olsa genelde sürüş hatasından dolayı zincire gerek duyulduğu nokta tehlikeli bir rampada dur yaparsınız geri geri giderseniz yol dar olduğundan kaydırma riskiniz vardır orada anlık takarsınız ki ister arkaya takın ister öne oradan kurtulun da gerisini sonra çözersiniz. Genelde de bu sorunu MT lastikli araçlar yaşıyorlar gördüğüm kadarı ile.
Yukarıdaki arkadaşın gibi yollarda aracın esas sorunu yükseltme, yeteri kadar yüksek olmadığından teker ile zemin arasındaki tutunma zayıflıyor araç havaya kalktığı için, zincir çare gibi görünüyor ama ters bir harekette aks kırma riski çok. Eğer bu kadar yüksek kara girecekse zincirden daha çok yükseltmeye ihtiyacı var diye düşünüyorum.
Büyük araçlar için ek bir tane daha parantez açayım, Discovery Ve NG de programlar var Kanadanın,Alaskanın buzlu yollarında TIR,çekici, 4x4 büyük ağır araçlar vs vs kullanılıyor bilmem hiç dek geldiniz hep arka tekere takıldığını görürsünüz zincirin, ben orada bile öne pek takıldığını görmedim. Takılması gereken yerler var mı izlerken görüyorum var ama -30'lu derecelerde kimse sürekli sök tak yapmaz zinciri.
