Ynt: 2014 İran Kaplıcalardiyarı Erdebil Sereyn
I. İsmail veya Şah İsmail (Azerice: Şah İsmayıl Səfəvi, شاه اسماعیل,, Farsça: شاه اسماعیل; tam adıyla Abū l-Muzaffar bin Haydar as-Safavī) d. 17 Temmuz 1487; Erdebil, Akkoyunlular - ö. 24 Mayıs 1524; Erdebil, Safevî Devleti), Safevî Tarikatı'nın lideri ve Safevi Devleti'nin kurucusu ve ilk hükûmdarı.
I. İsmail (Şah İsmail)
Azerbaycan ve İran Şahenşahı
Shah Ismail I.jpg
Şah İsmail Hatayi'nin 17. yüzyılda bilinmeyen Floransalı bir ressam tarafından yapılmış portresi
Hüküm süresi 1501-1524
Önce gelen Şirvanşah Farruh Yasar, Elvent Mirze, Sultan Murat
Sonra gelen I. Tahmasp
Tam adı Şah İsmail Ebülmuzaffer oğlu Şeyh Haydar oğlu Şeyh Cüneyd Safevi
Doğum tarihi 17 Temmuz 1487
Ölüm tarihi 24 Mayıs 1524 (36 yaşında)
Ölüm yeri Erdebil, Safevi Devleti
Hanedan Safevi Hanedanı
Babası Şeyh Haydar
Annesi Alemşah Beyim Sultan
Çocukları Oğulları:
Rüstem Mirze, I. Tahmasp, (Sam Mirze, Alhas Mirze, Bahman Mirze);
Kızları:
Hanım hanım, Peri hanım, Mehinubanu Şahzeyneb hanım, Firengiz hanım
I. İsmail veya Şah İsmail (Azerice: Şah İsmayıl Səfəvi, شاه اسماعیل,, Farsça: شاه اسماعیل; tam adıyla Abū l-Muzaffar bin Haydar as-Safavī) d. 17 Temmuz 1487; Erdebil, Akkoyunlular - ö. 24 Mayıs 1524; Erdebil, Safevî Devleti), Safevî Tarikatı'nın lideri ve Safevi Devleti'nin kurucusu ve ilk hükûmdarı.
Yaşam öyküsü
İsmail, 17 Temmuz 1487 tarihinde Erdebil şehrinde Safevî Tarikatı'nın şeyh ailesinin çocuğu olarak dünyaya geldi. Baba tarafı Şeyh Safiyüddin'in sülalesinden olup İsmail'in babası Şeyh Haydar, dedesi ise Şeyh Cüneyd'dir. İsmail'in annesi (Alemşah Halime Begim) Akkoyunlu hükümdarı Uzun Hasan'nın kızıdır.
Şeyh Haydar, Kafkasya’ya düzenlediği seferinde öldürülmüş babası Şeyh Cüneyd'in öcünü almak için 1488'de Şirvanşahlar Devleti'e saldırır. Şirvan hükümdarı Ferruh Yasar yenilgiye uğrayarak Gülistan kalesine çekilir. Yedi ay muhasarada kaldıktan sonra Şirvan hükümdarı damadı olan Akkoyunlu sultanı Yakub Bey’den yardım istedi. Şeyh Haydar da, Âlem şah Begüm ile evlendiğinden, Yakup’un kardeşinin kocası idi, fakat Haydar’ın daha da güçlenmesini istemeyen Akkoyunlu hükümdarı Ferruh Yesar'a bir kuvvet gönderdi. Akkoyunlu ve Şirvanşah ordularıyla Teberistan yakınlarında yapılan savaşta Şeyh Haydar öldürüldü.[1]
Babası Şeyh Haydar öldürüldükten sonra, İsmail dayısı Sultan Yakup tarafından annesi Âlem şah Begüm ve kardeşleri Sultan Ali ve İbrahim ile birlikte Şiraz Valisi Mensur Pürnak Bey’in yanına gönderildi. İsmail o sırada bir yaşındaydı. Sultan Yakup'un ömrünün sonuna kadar onlar Fars'ta İstahr kalesinde hapsedildiler. Sultan Yakup 1490'da eşi tarafından öldürüldü.[2]