Ynt: Yaşam Aküsü 2
Aslında her iki türlü de şarj edebilirsiniz. Ben genellikle yolda giderken şarj ediyorum. Bu aslında elektriksel durumdan çok, kullanım tarzıyla ilgili bir durum. Yolda gidiyorken elektrikli çihazlar durağan halde, ama duruyorken sağa sol gidiyoruz telefon yanımızda oluyor. ;D
Genel prensip olarak yolda giderken şarj ediyorsanız, akünüzün şarj olmuş enerjisinden almış olmazsınız. Dolayısıyla akünüz dolu kalmaya devam eder. Burada asıl dikkat edilmesi gereken, araç içinde 12V ile çalışan şarj cihazları kullanmak kayıplarınızı azaltacaktır. Cep telefonunuzu şarj etmek için 1000W'lık invertörünüzü çalıştırıyorsanız telefonu şarj etmek için gereken enerjinin belki 10 katını harcıyorsunuz demektir. :
Belki bir düşünceyi daha değiştireceğim ama aslında aküye verdiğiniz akım ile aküden aldığınız akım neredeyse aynı. Burada kafa karıştıran gerilimdir. Örnek olarak aküyü şarj ederken 14V'da 10A veriyorsanız, 140W güç harcıyorsunuz. Aküden akım çekerken 10A alıyorsanız akü 12V üretiyor yani 120W alıyorsunuz. İşte ortada bir şey yokken, 20W gitti. Tabiki bu kabaca bir hesap bunlara akıma göre ilave edilmesi gereken akü iç kayıpları da var. :'(
By-pass konusunu tam anlamadım, ama anladığım kadarıyla açıklamaya çalışayım. Alternatör gerilim kaynağı gibi çalışır. Aküler boşken gerilim kaynağına bağlandığında yüksek akım çekerler bu durumda akımın sınırlanması gereklidir. Jel akülerde bu değer %10 Ah değeri kadardır. Sulu aküler yüksek şarjda sularını hidrojen ve oksijene ayırıp gaz çıkartırlar bu arada su eksiltirler. Akımı normal sınırlarda tutmak için şarj geriliminin düşürülmesi gereklidir. Akümüz dolarken yavaş yavaş çektiği akım azalır. Bu durumda şarj eden cihaz (mesela alternatör) ayarlı olduğu gerilimi üretmeye devam eder. Bahsettiğiniz by-pass konusu sanırım burada devreye giriyor. Siz akü hattından akım çekseniz de alternatörünüz bu akımı karşılamaya devam edecektir. Yani akü 5A çekiyor siz de buzdolabını çalıştırdınız buzdolabı 10A çekiyorsa alternatörünüz 15A üretir. Hem buzdolabı çalışır hem de akünüz şarj olmaya devam eder. Motoru durdurursanız buzdolabı 10 amperi akünüzden çekecektir.
Burada akıllı şarj ünitelerine de değinmek yerinde olacak. Bu cihazlar akünüzün akım sınırını aşırtmadan önce 14.4V ile daha sonra ise 13.8V ile (veya siz hangi değerleri programladıysanız) şarj ederler. Bu arada 12V yaşam alanında siz akü hattından bilgisayarınızı çalıştırıyorsanız veya buzdolabınız devreye girdiyse akıllı şarj cihazı bu akımı akünün mü yoksa sizin çalıştırdığınız cihazın mı çektiğini anlayamayacağından akünün şarj akımını sizin kullandığınız oranda azaltacaktır. ;D
