CENNET’DE TRAJEDI - TRAGEDY IN PARADISE
Inis istasyonu çözülünce bir kaya tirmanicisi öldü
Rock & Ice 152. sayi
KAZANIN OLUSUMU: Arizona, Flagstaff’in 40 dk. güney batisinda yer alan, Paradise Forks’daki (Cennet Kaya Vadisi) dünya klasmaninda zorlu çatlaklarin uzandigi dar vadi, geleneksel tirmanis çabalarini test edebilecek tirmanicilari ulasilabilirligi ve estetik olusumu ile cezp etmektedir. Sütunlar halindeki bazalt tasinin dokusu tirmanis için müsaittir ve malzeme yerlestirmeye de imkan verir. Kanyonun kenarinda bulunan kizilçam agaçlarini tirmanicilar top rope istasyonu ve inis istasyonu olarak kullanirlar. Aslinda duvarlarin dibine inmek için kullanilan en yaygin yol bu ip inisleridir.
5 kasimda, Tempe’den deneyimli bir tirmanici olan ve “Over the Crux” “Kilidin üstü” adli tirmanis dükkaninin sahibesi, Shelly Windsor günün üçüncü ip inisini yapmak üzere kusanmisti. Inis düzenegi 2 adet 4,5’ar mt. uzunlugunda ayni renk perlondan olusuyordu, perlonlar birbirine baglanmis ve uçurumun 9 mt. uzagindaki kalin bir agacin etrafindan halka halinde geçirilmisti. Ipi perlonlara baglamak için, kapali sekizli dügümünün üzerine taktigi otomatik kilitlenen bir karabina kullaniyordu. Bu bir tek ip inisiydi.
Windsor ipi saglam ve hizli bir sekilde çekerek düzenegi test etti. Güvenli oldugunu zannederek kayanin kenarina adim atti. Perlonlar agaçtan çözüldü ve Shelly 30 mt. yükseklikten kanyonun zeminine düstü. Perlonlar da, iki ayri loop (halka) olarak ve kilitli karabinaya bagli olarak asagi düstü.
Shelly Windsor acemi degildi. Tecrübesini El Capitan’da ve Indian Creek’de kazanmisti ve istasyon kurma isine asinaydi. Shelly oldukça titizdi. Kiz kardesi Jennifer Williams’in Arizona Republic gazetesine dedigine göre, Shelly güvenlige olan dikkati ile partnerlerinin sabrini zorluyordu. “Güvenlik noktalarini iki, üç defa kontrol ederdi” diyor Jennifer.
Bu tarz kazalar oldukça yaygindir. Son zamanlarda inis perlonlarinin çözülmesiyle yada inis ipinin çözülmesi yada istasyondan sökülmesiyle birçok tirmanici hayatini kaybetmis yada ciddi sekilde yaralanmistir. Bu son üç yil içinde Paradise Forks’daki ikinci ölümlü ip inisi kazasiydi.
KAZANIN ANALIZI: Kimse ögleden sonra neler oldugunu kesin olarak bilemez. Kazanin yanlis birlestirilmis perlonlar nedeniyle olmasi muhtemel. Güvenlik odakli ve çok titiz olan Windsor, lüzumsuz yere kontrasi alinmayan bir istasyondan düzenegi bastan asagi iki kere kontrol etmeksizin inis yapmisti. Windsor’un partneri o gün Windsor’un kayanin dibine inmek için sabirsiz oldugunu çünkü susamis oldugunu bildirmisti. Windsor’un birçok partneri, onun güvenlige olan normal yaklasimi ile senaryonun örtüsmedigini söyledi.
KAZANIN ÖNLENMESI:
- IKI KAT GÜÇLENDIR. Istisnasiz, her istasyon en az iki ayri ve bagimsiz ve çok saglam istasyon noktasina sahip olmalidir. Iki bolt, iki ayri çatlaktaki iki ayri malzeme, iki agaç. Ek olarak, istasyon noktalarindan çikan iki ayri bagimsiz perlon yada ekspres hatti, ipe iki adet kapilari ters yöne bakan karabinayla sabitlenmelidir. (kilitli tercih edilmelidir)
- BASIT TUT. Windsor’un partneri agacin etrafindaki perlonlarin karmakarisIk ve tomar haline gelmis oldugunu söyledi. Belki bu yüzden Windsor kuvvetlice çektiginde perlonlar tutmustu. Belki de perlonlar birbirine dolanmisti yada agaç kabuguna takilmisti. Bir istasyon basit kurulmali ve tek bakista karar verilebilecek kadar temiz düzgün olmalidir.
- DEGISIK RENKTE PERLONLAR KULLAN. Windsor’un perlonlari ayni renkteydi, dogru biçimde birbirine baglandigini anlamayi zorlastirici bir durum. Kirmizi ve mavi gibi karsit renklerdeki perlonlarla her seyin dogru yada yanlis oldugunu takip etmek kolaylasir.
- IKI DEFA KONTROL ET. Istasyonlari daima göz ile incele, özellikle o istasyonu siz kurmadiysaniz. Istasyonlari kullanmis olsaniz bile her seferinde tekrar inceleyin. Karabinalar kayabilir, perlonlar gevseyebilir veya sizin bilmediginiz halde baska birisi düzeltmek için ayarlamis yada bir bölümünü çözmüs olabilir. Daha önce de olmustu..
Çev: Demir Aydemir
Inis istasyonu çözülünce bir kaya tirmanicisi öldü
Rock & Ice 152. sayi
KAZANIN OLUSUMU: Arizona, Flagstaff’in 40 dk. güney batisinda yer alan, Paradise Forks’daki (Cennet Kaya Vadisi) dünya klasmaninda zorlu çatlaklarin uzandigi dar vadi, geleneksel tirmanis çabalarini test edebilecek tirmanicilari ulasilabilirligi ve estetik olusumu ile cezp etmektedir. Sütunlar halindeki bazalt tasinin dokusu tirmanis için müsaittir ve malzeme yerlestirmeye de imkan verir. Kanyonun kenarinda bulunan kizilçam agaçlarini tirmanicilar top rope istasyonu ve inis istasyonu olarak kullanirlar. Aslinda duvarlarin dibine inmek için kullanilan en yaygin yol bu ip inisleridir.
5 kasimda, Tempe’den deneyimli bir tirmanici olan ve “Over the Crux” “Kilidin üstü” adli tirmanis dükkaninin sahibesi, Shelly Windsor günün üçüncü ip inisini yapmak üzere kusanmisti. Inis düzenegi 2 adet 4,5’ar mt. uzunlugunda ayni renk perlondan olusuyordu, perlonlar birbirine baglanmis ve uçurumun 9 mt. uzagindaki kalin bir agacin etrafindan halka halinde geçirilmisti. Ipi perlonlara baglamak için, kapali sekizli dügümünün üzerine taktigi otomatik kilitlenen bir karabina kullaniyordu. Bu bir tek ip inisiydi.
Windsor ipi saglam ve hizli bir sekilde çekerek düzenegi test etti. Güvenli oldugunu zannederek kayanin kenarina adim atti. Perlonlar agaçtan çözüldü ve Shelly 30 mt. yükseklikten kanyonun zeminine düstü. Perlonlar da, iki ayri loop (halka) olarak ve kilitli karabinaya bagli olarak asagi düstü.
Shelly Windsor acemi degildi. Tecrübesini El Capitan’da ve Indian Creek’de kazanmisti ve istasyon kurma isine asinaydi. Shelly oldukça titizdi. Kiz kardesi Jennifer Williams’in Arizona Republic gazetesine dedigine göre, Shelly güvenlige olan dikkati ile partnerlerinin sabrini zorluyordu. “Güvenlik noktalarini iki, üç defa kontrol ederdi” diyor Jennifer.
Bu tarz kazalar oldukça yaygindir. Son zamanlarda inis perlonlarinin çözülmesiyle yada inis ipinin çözülmesi yada istasyondan sökülmesiyle birçok tirmanici hayatini kaybetmis yada ciddi sekilde yaralanmistir. Bu son üç yil içinde Paradise Forks’daki ikinci ölümlü ip inisi kazasiydi.
KAZANIN ANALIZI: Kimse ögleden sonra neler oldugunu kesin olarak bilemez. Kazanin yanlis birlestirilmis perlonlar nedeniyle olmasi muhtemel. Güvenlik odakli ve çok titiz olan Windsor, lüzumsuz yere kontrasi alinmayan bir istasyondan düzenegi bastan asagi iki kere kontrol etmeksizin inis yapmisti. Windsor’un partneri o gün Windsor’un kayanin dibine inmek için sabirsiz oldugunu çünkü susamis oldugunu bildirmisti. Windsor’un birçok partneri, onun güvenlige olan normal yaklasimi ile senaryonun örtüsmedigini söyledi.
KAZANIN ÖNLENMESI:
- IKI KAT GÜÇLENDIR. Istisnasiz, her istasyon en az iki ayri ve bagimsiz ve çok saglam istasyon noktasina sahip olmalidir. Iki bolt, iki ayri çatlaktaki iki ayri malzeme, iki agaç. Ek olarak, istasyon noktalarindan çikan iki ayri bagimsiz perlon yada ekspres hatti, ipe iki adet kapilari ters yöne bakan karabinayla sabitlenmelidir. (kilitli tercih edilmelidir)
- BASIT TUT. Windsor’un partneri agacin etrafindaki perlonlarin karmakarisIk ve tomar haline gelmis oldugunu söyledi. Belki bu yüzden Windsor kuvvetlice çektiginde perlonlar tutmustu. Belki de perlonlar birbirine dolanmisti yada agaç kabuguna takilmisti. Bir istasyon basit kurulmali ve tek bakista karar verilebilecek kadar temiz düzgün olmalidir.
- DEGISIK RENKTE PERLONLAR KULLAN. Windsor’un perlonlari ayni renkteydi, dogru biçimde birbirine baglandigini anlamayi zorlastirici bir durum. Kirmizi ve mavi gibi karsit renklerdeki perlonlarla her seyin dogru yada yanlis oldugunu takip etmek kolaylasir.
- IKI DEFA KONTROL ET. Istasyonlari daima göz ile incele, özellikle o istasyonu siz kurmadiysaniz. Istasyonlari kullanmis olsaniz bile her seferinde tekrar inceleyin. Karabinalar kayabilir, perlonlar gevseyebilir veya sizin bilmediginiz halde baska birisi düzeltmek için ayarlamis yada bir bölümünü çözmüs olabilir. Daha önce de olmustu..
Çev: Demir Aydemir
