AYDURAN
Zirve
Muğla - M.Ö. 4.yy
Akropolün doğu yüzündeki anıt mezar, her yönden görüldüğü için adeta kentin simgesi haline gelmiştir. Amyntas'ın mezarı ion düzenindeki iki sütunuyla bir İon tapınağı biçimindedir. Ön cepheyi duvara yapışık sütunlar arasındaki iki sütun süsler. Mezarın içi duvarında ölülerin konduğu taş yatakların bulunduğu odadan oluşur.
Kaya mezarları yönünden Telmessos, Lykia bölgesinin en ilginç şehirlerinden biridir. Cephesi İon düzenindeki bir mabede benzeyen Hermapias'm oğlu Amyntas'a ait mezar; kaya mezarları içinde belki en güzel örneklerden biridir. Tamamen Grek mimarisinin etkisinde yapılmış olan bu mezar, mimari süslemeleri, ve İon başlığının yapılış tarzına göre M.Ö. IV. yüzyıldandır. Amyntas mezarının kapısının, sol üst köşesinde ise Telmessos'u ve Anadolu'nun birçok kentini tanıtan Charles Texier'nin adını okumak mümkündür.
Amyntas mezarının yanı başında ona benzeyen ancak sütununun biri kırık bir başka mabed görünümlü mezar ile tipik Lykia kaya mezarlarından birçoğu bir aradadır. Bu meyanda, güvercin yuvası diye tanınan ve en güzel örnekleri Pinara'da görülen kaya yüzüne oyulmuş dikdörtgen şeklindeki mezarlardan da oldukça fazla sayıda mevcuttur. Gerek kaya mezarlarının bazılarında, gerekse bugün biri Hükümet binasının yanında, diğeri iskele meydanındaki Lykia tipi lahitlerde Lykia yazısı ile yazılmış kitabelere rastlanır. Özellikle Hükümet binası yanındaki lahit, muharip tasvirli kabartmaları ile dikkati çeker. Bu lahit mezarların, Lykia'lı ünlü kaptanlara ait olduğu tahmin edilmektedir.