Soyu Tehlikedeki Gündüz Yırtıcımız : Şah Kartal

  • Konuyu Başlatan: Konuyu başlatan SDC Tarih:
  • Başlangıç tarihi Yazılan Cevaplar:
  • Cevaplar 2
  • Okunma Sayısı: Görüntüleme 17,109

SDC

Zirve
Mesajlar
2,513
Tepkime Puanı
5
Yer
İstanbul
Sah1


Alem: Animalia (Hayvanlar)​
Filum: Chordata (Kordalılar)​
Altfilum: Vertebrata (Omurgalılar)​
Sınıf: Aves (Kuşlar)​
Takım: Falconiformes (Gündüz yırtıcıları)​
Aile: Accipitridae (Yırtıcı Kuşlar)​
Cins: Aquila (Kartallar)​
Tür: Aquila heliaca (Şah Kartal)​


Çoğu yırtıcı gibi kartal türleri de kahramanlık sembolüdürler ve birçok ülkede, spor kulüplerinin armalarını süslerler.

Şah kartal oldukça geniş kanat açıklığı ve büyük gövdesiyle kartal türleri içinde en iri olanıdır. Kanat açılıkları 214 cm, boyları ise 92 cm kadar olabilir. Ergin bireylerin sırt kısmı siyah ile kahverengi arasında değişen renklerde olur. Ense kısmında pelerine benzer beyaz bir benek vardır. Bundan dolayı adını şah kartal ya da imparator kartal olarak almıştır.

Baş kısımlarındaysa beyaz benekler bulunur. Karın kısımları sarımsı kahverengi renktedir. Genç bireyler erginlere göre daha açık renkli olurlar. Şah kartal, ülkemiz dışında Kıbrıs da dâhil olmak üzere, Güney Avrupa’dan Güney Rusya’ya kadar olan bölgelerde bulunur. Bununla birlikte kış göçü nedeniyle Afrika (Mısır’dan Kenya’ya), Hindistan ve Güney Çin’de de bulunurlar. Daha çok ormanlık yerlerde yaşamayı tercih ederler. Yaşlı ormanlar, tepelik yerler, dağlar, nehir boyları gibi yerlerde de bulunurlar. Az da olsa bozkırlar, açık alanlar, tarım alanları gibi yerlerde de bulunabilirler. Özellikle göç sırasında çok farklı yaşam alanlarında görülürler. Açık alanlar ve sulak alanlar başlıca avlanma alanlarıdır.


Sah2


Şah kartallar ilk üreme zamanına dört yaşında erişirler. Bu yaşta kendilerine bir eş bulurlar ve yaşamları boyunca birbirlerinden ayrılmazlar. Herhangi bir ölüm olduğunda yeni bir eş ararlar. Ağaçların en tepesine büyük yuva yaparlar. Yuva için seçilen ağacın tek olması ve çevreyi rahatça görebilme olanağı sağlaması gerekir. Dişiler yılda iki, bazen de üç tane yumurta yapar. Yaklaşık 43-45 gün süren kuluçkaya hem anne hem de baba yatar.

Yumurtadan ilk çıkan yavru her zaman avantajlı olur. Daha erken büyümeye başlar ve ilk zamanlardan itibaren daha fazla yiyecek alır ve sıklıkla küçük yavruya saldırır. Sonuçta hayatta kalan ilk yavru olur. Anne-baba da tek yavrunun bakımını daha kolay yapar. 60 günlük bir süre sonunda yavru uçmaya hazır hale gelir. Yavru ilk olarak annenin yanında uçmaya başlar ve kendi başına avlanacak duruma gelinceye kadar annenin yanında kalır.

Şah kartallar diğer avcı kuşlar gibi genellikle tavşan, yer sincabı gibi küçük memelileri avlar. Bunun yanında bazı sürüngenler ve kuşları da avlayabilirler. Avlanırken ilk olarak açık alanların ve orman kenarlarının üzerinde yavaş biçimde uçarlar. Çok iyi görme becerisi olan gözleri sayesinde avlarının yerini belirlerler ve sonra hızlı biçimde aşağıya doğru süzülerek onları yakalarlar.

Şah kartallar hayatlarının büyük kısmında tek yaşar. Göç zamanı yaklaşınca 10 kadar birey bir araya gelir ve göç başlar. Ancak göç ederken organize olmayıp yine bireysel olarak hareket ederler. Ayrıca altı hafta gibi kısa bir sürede 8.000 km kadar yol aldıkları biliniyor.

Soyları Niçin Tehlikede?

Şah kartalların soyları çoğu yabani tür gibi tehlike altında. Bu türün soyunun tehlike altına girmesinin en büyük nedeni yaşam alanlarının gittikçe daralması. Tekrar ağaçlandırma amaçlı orman kesimleri, özellikle yaşlı ormanların tahrip edilmesi, yasadışı ağaç kesimi, avlarının tarımsal etkenlerden (ilaçlama vb) dolayı azalması gibi nedenler başlıca tehditler arasında. Bunlardan dolayı Dünya Doğa Koruma Birliği (IUCN)tarafından soyu “hassas” derecede tehlike altında ilan edilmiş olup, koruma altına alınmış bulunuyor.


Sah3



Kaynaklar
http://www.iucnredlist.org/details/144497/0
http://animaldiversity.ummz.umich.edu/site/accounts/information/Aquila_heliaca.html​
 

Etiketler
Ynt: Soyu Tehlikedeki Gündüz Yırtıcımız : Şah Kartal

Nesli küresel ölçekte tehlike altında olan şah kartalların (Aquila heliaca) Balkanlar ve Trakya'daki üreme başarıları çok yüksek ancak hayatta kalma başarıları oldukça düşük.

Bulgaristan Kuşları Koruma Derneği'nin (BSPB) 2009 yılı başında başlattığı şah kartal koruma projesiyle Bulgaristan'da 8 kuşa, Türkiye'de ise Doğa Derneği ve Çevre ve Orman Bakanlığı Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü'nün de katkıları ile 2 kuşa uydu vericisi takıldı. Ancak bu kuşlardan biri Bulgaristan'da diğer ikisi ise Tekirdağ ve Çorlu yakınlarında ölü bulundu. Üç ayrı bireyden ikisi Ankara, diğeri Tekirdağ yakınlarında sinyal göndermeyi kesti. Bir diğer kuş ise Suudi Arabistan'ın Mekke Kenti yakınlarında sinyal göndermeyi kesti. Bu bireylerin hayatta olup olmadıkları bilinmiyor. Bugün yalnızca 3 bireyden sinyal alınabiliyor. Sinyal alınabilen genç kuşlar sayesinde şah kartalların yaşam döngüsü, göçleri, beslenme alanları ve karşılaştıkları tehditler hakkında bilgi toplanıyor.

Geçmiş yıllarda yapılan çalışmalarla birlikte Trakya'da 1000 km2'lik alanda 19 şah kartal yuvası belirlenmişti. Buna Bulgaristan'da bulunan 17 çifte ait yuva eklendiğinde, Türkiye-Bulgaristan sınırının şah kartal için Avrupa'nın en önemli alanlarından biri olduğu ortaya çıktı. Ayrıca 2009 yılı başında yapılan araştırmalar sonucunda, Trakya'nın yanı sıra Bolu'da da 9 çift şah kartalın ürediği belirlendi.

2009 yılında, Trakya'daki şah kartal çiftlerinin %75'inin üreme denemeleri başarıyla sonuçlandı ve bu çiftler yavrularını başarılı bir biçimde büyüttü. Bolu'da ise 5 yuvadan 2 tanesi kullandı. Bu yuvalardan ikisinde de birer yavru başarılı biçimde büyütüldü. Bolu bölgesinde üreyen popülasyonun çoğunluğu ergin olmayan bireylerden oluşuyor ve bu da bölgede yetişkin ölüm oranının yüksek olmasına işaret ediyor.

Bu veriler ışığında şah kartalların korunması için sınır ötesi iş birliklerinin arttırılması ve etkin koruma yöntemleriyle kaçak avcılığın ve tarımda kimyasalların aşırı kullanımının sınırlandırılması gerektiği ortaya çıkıyor. Şah kartal gibi pek çok yırtıcı ve göçmen kuş, yaşam süreleri boyunca kaçak avcılık, zehir kullanımı, yüksek gerilim hatları gibi insan faaliyetleri sonucu hayatını yitiriyor.

Kaynak: Doğa Derneği
 


Gezenbilir bilgi kaynağını daha iyi bir dizin haline getirebilmek için birkaç rica;
- Arandığında bilgiye kolay ulaşabilmek için farklı bir çok konuyu tek bir başlık altında tartışmak yerine veya konu başlığıyla alakalı olmayan sorularınızla ilgili yeni konu başlıkları açınız.
- Yeni bir konu açarken başlığın konu içeriğiyle ilgili açık ve net bilgi vermesine dikkat ediniz. "Acil Yardım", "Lütfen Bakar mısınız" gibi konu içeriğiyle ilgili bilgi vermeyen başlıklar geç cevap almanıza neden olacağı gibi bilgiye ulaşmayı da zorlaştıracaktır.
- Sorularınızı ve cevaplarınızı, kısaca bildiklerinizi özel mesajla değil tüm forumla paylaşınız. Bildiklerinizi özel mesajla paylaşmak forum genelinde paylaşımda bulunan diğer üyelere haksızlık olduğu gibi forum kültürünün kolektif yapısına da aykırıdır.
- Sadece video veya blog bağlantısı verilerek açılan konuların can sıkıcı olduğunu ve üyeler tarafından hoş karşılanmadığını belirtelim. Lütfen paylaştığınız video veya blogun bağlantısının altına kısa da olsa konu başlığıyla alakalı bilgiler veriniz.

Hep birlikte keyifli forumlar dileriz.


GEZENBİLİR TV

GEZENBİLİR'İ TAKİP EDİN

Forum istatistikleri

Konular
103,383
Mesajlar
1,517,444
Kayıtlı Üye Sayımız
172,041
Kaydolan Son Üyemiz
İsmail.s

Çevrimiçi üyeler

SON KONULAR



Geri
Üst