Ynt: Oylum Höyük
Kültürel yapı katlarından oluşan bir tepe (höyük veya tell) görünümünde olan Oylum Höyük, Kilis ili sınırları içinde, Türkiye ile Süriye arasındaki sınıra hakim bir konumda bulunmaktadır. Günümüzdeki bu siyasi sınır, aynı zamanda kuzeydeki Anadolu sıradağları ile güneydeki Süriye ovalarını ayıran doğal bir coğrafi hattır. Höyüğün hemen yakınından geçen Akpınar Deresi, Akdeniz'e dökülen Asi Nehri'nin bir kolu olup, bu nehir ile Basra Körfezi'ne dökülen Fırat Nehri arasında akmaktadır. Burası aynı zamanda Mezopotamya ve Akdeniz'deki eski uygarlıkların toplandığı kültürel bir bölgedir.
Oylum Höyük'te uluslararası araştırmalar 1987 yılında, Prof.Dr.Engin Özgen (Hacettepe Üniversitesi Arkeoloji Bölümü Profesörü, Ankara)'in başkanlığında kurtarma kazıları mahiyetinde başlamıştır. Sistematik kazılar ise 1989'dan itibaren devam etmekte olup, Prof.Özgen ile Türk akademisyen ve ögrencilerden oluşan ekibi, gerek kazı alanında gerekse kazı evinde (depo odaları, laboratuvar ve barınmaya yönelik mekanlardan oluşan kazı evi 1998'den beri kullanılmaktadır) araştırma çalışmalarını yürütmektedirler.
Oylum Höyük kazı ekibine günümüzde farklı araştırma projelerine bağlı çalışan uluslararası arkeologlar da dahil olmuştur. Uluslararası katılımcılar arasında, Dr. Barbara Helwing (Alman Ark.Enst.,Berlin) Olivier Nieuwenhuyse (Leiden Univ.,Hollanda) ve Dr. Alan Greaves (Liverpool Univ., Ingiltere) yer almaktadır.
Kurtarma kazıları tepenin doğu yamacında başlamış olup, burada Geç Tunç Çağı'ndan Erken Tunç Çağı I-Geç Kalkolitik'e kadar tabakalasmayı ortaya koyan basamak açmalar bulunmaktadır. Batı terasındaki kazılarda ise höyüğün statigrafisini tamamlayan en erken seviyeler (Geç Kalkolitik I- Ubeid) incelenmektedir.Yeni kazılarda höyüğün tepe kısmındaki geç dönem yerleşimleri araştırılmaktadır.
Diğer kazı alanları höyüğün güneyini (Erken Bizans -Geç Tunç), Kuzey tepedeki açmaları (Hellenistik-Geç Tunç Çağı) ve höyüğün batısındaki Geç Roma Dönemine ait kilisedeki kurtarma kazılarını içermektedir. Kilis ili yüzey araştırması projesi ise 2000 yılından itibaren sürdürülmektedir.