AYDURAN
Zirve
Malabadi Köprüsü, Diyarbakır'ın Silvan ilçesi yakınlarında, Batman Çayı üzerinde bulunan Artuklular döneminden kalma köprüdür.
Timurtaş bin İlgazi bin Artuk tarafından 1147 yılında yaptırılmış olup 7 m. eninde ve 150 m. uzunluğundadır. Yüksekliği, su seviyesinden kilit taşına değin 19 m.'dir. Renkli taşlarla inşa edilmiş, onarımlarla günümüze kadar ulaşmıştır.
Köprü cephesinde bulunan ve son kısmı okunamayan bir başka kitabeden 1250 yılında Osman isimli bir kişi tarafından yapıldığı öğrenilmektedir.
Dünya tarihinde, köprü mimarisinde önemli yer tutmuş Malabadi Köprüsü türkülere, destanlara, şiirlere, masallara konu olmuştur. Dünyanın en büyük taş kemerli köprüsüdür. Yapım tarihi bilinmemekle birlikte, inşaatın birkaç kez yıkıldığı bilinmektedir. İnşaata gri kalker kullanılmıştır. Köprü üzerinde netliğini yitirmiş yazı ve kabartmalar Hasankeyf ve Cizre köprülerindekine benzemektedir.
Evliya Çelebi köprünün Abbasilerce yapıldığını bildirir. Özelliği, biçimi, boyu ve sağlamlığı ile Anadolu’da yapılmış bütün köprülerden daha üstün olduğunu belirtir.
Köprünün en büyük gözü iki kaya üzerine oturtulmuş olup, 38.60 m. genişliğindedir. Tüm köprü uzunluğu 220 m., eni 7 m.'dir Üzerinde iki oda, iki geçiş kapısı vardır. Silvan tarafından köprü altında da odalar vardır. Köprünün esas kemerinde açıklık 40 metre, anahtar yüksekliği 20 metredir.
Kervan devrinde yapılmış olmasına rağmen bugünün stabilite, en ağır tonaj ve mimari anlayışına çok iyi uyum sağlıyor.Kervan devrinde yapılmış tarihi köprüleri içinde Malabadi`den daha büyük açıklıkta olanı yoktur. Ortadoğu`nun yıkılmamış tarihi köprüleri arasında böyle bir tanesi daha yoktur.
Son dönemde 1930 ve 1956`da, iki kez onarım görmüş ve sonra yanına betonarme , yeni bir köprü yapılmıştır. Köprünün, büyük taştan kemeri Ayasofya`nın kubbesini rahatlıkla içine alabilecek kadar muhteşemdir.
Timurtaş bin İlgazi bin Artuk tarafından 1147 yılında yaptırılmış olup 7 m. eninde ve 150 m. uzunluğundadır. Yüksekliği, su seviyesinden kilit taşına değin 19 m.'dir. Renkli taşlarla inşa edilmiş, onarımlarla günümüze kadar ulaşmıştır.
Köprü cephesinde bulunan ve son kısmı okunamayan bir başka kitabeden 1250 yılında Osman isimli bir kişi tarafından yapıldığı öğrenilmektedir.
Dünya tarihinde, köprü mimarisinde önemli yer tutmuş Malabadi Köprüsü türkülere, destanlara, şiirlere, masallara konu olmuştur. Dünyanın en büyük taş kemerli köprüsüdür. Yapım tarihi bilinmemekle birlikte, inşaatın birkaç kez yıkıldığı bilinmektedir. İnşaata gri kalker kullanılmıştır. Köprü üzerinde netliğini yitirmiş yazı ve kabartmalar Hasankeyf ve Cizre köprülerindekine benzemektedir.
Evliya Çelebi köprünün Abbasilerce yapıldığını bildirir. Özelliği, biçimi, boyu ve sağlamlığı ile Anadolu’da yapılmış bütün köprülerden daha üstün olduğunu belirtir.
Köprünün en büyük gözü iki kaya üzerine oturtulmuş olup, 38.60 m. genişliğindedir. Tüm köprü uzunluğu 220 m., eni 7 m.'dir Üzerinde iki oda, iki geçiş kapısı vardır. Silvan tarafından köprü altında da odalar vardır. Köprünün esas kemerinde açıklık 40 metre, anahtar yüksekliği 20 metredir.
Kervan devrinde yapılmış olmasına rağmen bugünün stabilite, en ağır tonaj ve mimari anlayışına çok iyi uyum sağlıyor.Kervan devrinde yapılmış tarihi köprüleri içinde Malabadi`den daha büyük açıklıkta olanı yoktur. Ortadoğu`nun yıkılmamış tarihi köprüleri arasında böyle bir tanesi daha yoktur.
Son dönemde 1930 ve 1956`da, iki kez onarım görmüş ve sonra yanına betonarme , yeni bir köprü yapılmıştır. Köprünün, büyük taştan kemeri Ayasofya`nın kubbesini rahatlıkla içine alabilecek kadar muhteşemdir.
