mete
Zirve
- Mesajlar
- 1,851
- Tepkime Puanı
- 4
Ümmetçilik;
Bir kısım Osmanlı aydını da, çöküşün sebebini İslamiyet’ten uzaklaşmakta buluyor, çözüm için İslamiyet’e daha fazla sarılarak Türklüğün İslamiyet içerisinde erimesi gerektiğini, Aynı zamanda halife olan padişah etrafında birleşmeyi savunuyordu. Bu fikir aslında bütün Osmanlı tarihi boyunca ve hatta Selçuklu döneminde uygulanmış ama halkı bir arada tutmaya yetmemişti. Fakat bu gurubun üyeleri, batılılaşma hareketlerine karşı oluşan Müslüman halkın tepkisini yönlendirmek ve onları bir araya getirmek gayreti içerisinde idi. Bunları Müfrit ve Mutedil İslamcılar olarak iki guruba ayrılmaktadır.
Müfrit İslamcıların esas düşüncesi şu idi: “Millet-i İslami’ye şeriat hükümlerini terk ettiği günden beri Allah’ın gazabına uğramış ve onun için Hıristiyanların tahakküm ve tasallutu altında ezilmeye Allah tarafından mahkûm edilmiştir”. Müfrit İslamcılara göre din bir bütündür ve bu bütünü ile kutsaldır. Onu, itikat hükümleriyle dünya hükümleri olmak üzere, ikiye bölerek ve dünya işleri hakkında vazedilmiş olan hükümler yerine Avrupa’nın kanun ve kaidelerini iktibas etmek caiz değildir. Çünkü bu yabancı kanunlar aklidir. Akıl ise insan için dürüst bir kılavuz değildir. Akıl ile takdir-i ilahiyi değiştirmekte mümkün değildir. Bunlara göre, İmparator luğun kurtuluş çaresi, ahlaklı, hamiyetli, dindar bir padişah’ın, dirayetli vükela seçerek devleti idare etmesi ve halkın da “babadan gördüğü gibi” yaşamaya devam etmesidir. Müfritler bu düşünüş tarzlarının doğru ve haklı olduğunu ispat etmek için bazı ayetleri, işlerine gelir şekilde manalandırıyorlardı. Bunlar mevcut sistemden besleniyorlardı, hem ıslahat hem de meşrutiyet fikir ve teşebbüslerinin düşmanı idiler. Mutediller ise ıslahat fikrini benimsemekle birlikte meşrutiyete karşı idiler.
Şunu da unutmamak gerekir ki Ümmetçi dendiğinde samimi Müslüman kastedilmez, ümmetçilik siyasi bir kavramdır ve Müslümanların dini duygularını istismar ederek siyaset yapmak manasında kullanılır.
Bir kısım Osmanlı aydını da, çöküşün sebebini İslamiyet’ten uzaklaşmakta buluyor, çözüm için İslamiyet’e daha fazla sarılarak Türklüğün İslamiyet içerisinde erimesi gerektiğini, Aynı zamanda halife olan padişah etrafında birleşmeyi savunuyordu. Bu fikir aslında bütün Osmanlı tarihi boyunca ve hatta Selçuklu döneminde uygulanmış ama halkı bir arada tutmaya yetmemişti. Fakat bu gurubun üyeleri, batılılaşma hareketlerine karşı oluşan Müslüman halkın tepkisini yönlendirmek ve onları bir araya getirmek gayreti içerisinde idi. Bunları Müfrit ve Mutedil İslamcılar olarak iki guruba ayrılmaktadır.
Müfrit İslamcıların esas düşüncesi şu idi: “Millet-i İslami’ye şeriat hükümlerini terk ettiği günden beri Allah’ın gazabına uğramış ve onun için Hıristiyanların tahakküm ve tasallutu altında ezilmeye Allah tarafından mahkûm edilmiştir”. Müfrit İslamcılara göre din bir bütündür ve bu bütünü ile kutsaldır. Onu, itikat hükümleriyle dünya hükümleri olmak üzere, ikiye bölerek ve dünya işleri hakkında vazedilmiş olan hükümler yerine Avrupa’nın kanun ve kaidelerini iktibas etmek caiz değildir. Çünkü bu yabancı kanunlar aklidir. Akıl ise insan için dürüst bir kılavuz değildir. Akıl ile takdir-i ilahiyi değiştirmekte mümkün değildir. Bunlara göre, İmparator luğun kurtuluş çaresi, ahlaklı, hamiyetli, dindar bir padişah’ın, dirayetli vükela seçerek devleti idare etmesi ve halkın da “babadan gördüğü gibi” yaşamaya devam etmesidir. Müfritler bu düşünüş tarzlarının doğru ve haklı olduğunu ispat etmek için bazı ayetleri, işlerine gelir şekilde manalandırıyorlardı. Bunlar mevcut sistemden besleniyorlardı, hem ıslahat hem de meşrutiyet fikir ve teşebbüslerinin düşmanı idiler. Mutediller ise ıslahat fikrini benimsemekle birlikte meşrutiyete karşı idiler.
Şunu da unutmamak gerekir ki Ümmetçi dendiğinde samimi Müslüman kastedilmez, ümmetçilik siyasi bir kavramdır ve Müslümanların dini duygularını istismar ederek siyaset yapmak manasında kullanılır.
